T. X. Boltayev, Q. Raxmonov, O. M. Akbarov geoaxborot tizimining ilmiy asoslari o’quv qo'llanma Toshkent 2019

 
1.3-rasm.
 
An’anaviy skaner 
(Manba: Internet)
 
Lazer skaner – 
bu geodezik asboblar turkumining yangi avlodi hisoblanib, 
berilgan  obyektning  tasvirini  uch  oʻlchamli  koʻrinishda  nuqtalar  jamlanmasi 

---

 
Geoaxborot tizimining ilmiy asoslari
 
 
 
16 
 
sifatida  olishga  moʻljallangan.  Bunday  asboblar  asosan  yer  osti  tunnellarida, 
tarixiy-madaniy  obyektlarning  tasvirini  olishda,  turli  yoʻl  qurilishi  ishlarida,  yer 
degradatsiyasini monitoring qilish ishlarida qoʻllaniladi.  
 
 
 
 
 
1.4-rasm
.
 
Uch oʻlchamli lazer skaner (TX5 Trimble) va uning yordamida olingan 
tasvir 
(Manba: Internet)
 
 
Skanerlash 
(
scanning
)  –  skaner  yordamida  analog  (oddiy  yoki  qogʻoz) 
tasvirni raqamli rastr formatga keltirish jarayoni. Skanerlash jarayonida grafik va 
kartografik  ma’lumotlarni  vektor  koʻrinishga  keltirish  uchun  kerakli  boʻlgan 
bosqichlar  amalga  oshiriladi.  Bu  jarayonda  skanerdan  tashqari  raqamli 
videokamera,  fotoapparat  va  grafoqurilma  (plotter)  kabi  moslamalar  ham 
qoʻllanilishi mumkin.