T. U. Usmonov, B. C. Mirzayev, I. S. Hasanov mutaxassislikka

Kurs loyihasi yoki ishlari 
oliy o‘quv yurtlarida talabalarni 
ilmiy-tadqiqot ishlari olib borish malakasini hosil qilishga, 
ma’lum ilmiy xarakterga ega boigan qisqacha m a’ruza yozishga
29

---

o‘rganishga chorlaydi. Odatda, kurs ishlari yoki loyihani 
3
'ozishda 
o‘qituvchi rahbarligida mavzu tanlab oiinadi va mavzuga doir 
reja tuziladi, rejaga asosan kurs ishi yozilib, taqriz qilinadi va 
o‘qituvchiga topshiriladi. Kurs ishini bajarish jarayonida talaba 
o‘qituvchi rahbaridan muntazam ravishda maslahatlar olib turadi. 
Ularning hajmi fanlarning xususiyatidan kelib chiqib belgilanadi. 
Kurs ishlarining nazorat ishlaridan farqi shundaki, kurs ishlarida 
talabalar aniq mavzu bo'yicha mustaqil fikr yuritadi va kichik 
muammolarni yechib berishga o‘zining hissasini qo‘shadi. Nazorat 
ishlarda esa oldin tayyorlab qo‘yilgan savollarga javob qaytariladi. 
Ularning hajmi kurs ishlarining hajmiga nisbatan kichik bo‘lib, 
o'zaro bir-birlaridan tubdan farq qiladi. Kurs loyihasi yoki ishlari 
talabalarning o‘quv-tadqiqot ishlarining asosiy shakllaridan birini
tashkil etadi. 
_
Bitiruv malakaviy ishlari 
talabalar oliy o‘quv yurtini tarnom- 
layotganlarida tanlagan maxsus kurslari yuzasidan ilmiy-tadqiqot 
olib boradilar. Ular shu soha bilan bevosita bog‘liq boigan 
adabiyotlarni ishlab chiqib, o‘z ishlarning boshqa ishlardan farqini, 
uning ishlab chiqarishga keltiradigan foydasini ko‘rsata bilishlari 
kerak. BMI o‘qituvchi rahbarligida yoziladi. BMIlarning hajmi
12-15 ming so'z atrofida belgilanadi. Ish tamom boigach, BMIga 
mutaxassis tomonidan taqriz yoziladi va muhokamaga qo‘yiladi. 
Muhokamada mutaxassislar ishtirokida bitiruvchi qilgan tadqiqoti 
haqida axborot beradi. So‘ngra muhokama hamda munozara qilinadi
va ish baholanadi. 
_
Talabalar tomonidan 
bajarilgan 
BM Ilar 
haqiqiy 
ilmiy 
ishlarning boshlanishidir. Bu munozarani talab etmaydi. BMI 
talabaga ilmiy izlanish, muammolarni o‘rganish va uning 
mohiyatini tahlil qilishda yordam beradi. Zotan, talabalar o‘qish 
jarayonida m a iu m doirada ilmiy-tekshirish ishlari olib borgan 
boiadilar. Talabalarning ilmiy ishlari talabalar ilmiy jam iyatlari 
anjumanida tinglanadi, muhokama qilinadi, baholanadi bu 
jarayon talabaning ilmiy qobiliyatini charxlab boradi.
30

---