T oshkent axborot texnologiyalari universiteti

O’QUV-USLUBIY MAJMUA FIZIKA 
––––––––––––––––––––––––––––––{ 47 }–––––––––––––––––––––––––––––– 
6.
Elementar zarrachalar fizikasi; 
7.
Yadro fizikasi. 
Materiyaning harakat turlariga qarab fizika quyidagi bo’limlarga bo’linadi: 

Moddiy nuqta va qattiq jismlar mexanikasi; 

Termodinamika va statistika; 

Elektrodinamika; 

Optika; 

Gravitatsiya; 

Kvant mexanikasi; 

Maydonning kvant nazariyasi; 

Tebranish va to’lqinlar; 

Amaliy optika. 
a.
 
Mexanikaviy harakat 
Vaqt o’tishi bilan jismning fazodagi vaziyatining boshqa jismlarga nisbatan 
o’zgarishi 
jismning mexanikaviy harakati
deb ataladi. 
Galiley - Nyutonning mexanikasi 
klassik mexanika
deb ataladi. 
Klassik mexanika, tezligi yorug’likning vakuumdagi tezligidan 
sezilarli ravishda kichik tezlikka ega bo’lgan makroskopik 
jismlarning harakati qonunlarini o’rganadi. 
Yorug’lik tezligiga yaqin yoki teng tezliklarga ega 
bo’lgan mikroskopik jismlar harakati qonunlarini maxsus 
nisbiylik 
nazariyasiga asoslangan 
relyativistik mexanika
o’rganadi. 
Mexanikaning nisbiy joylashuvi 
Mexanika asosan uch qismga bo’linadi: 

---

O’QUV-USLUBIY MAJMUA FIZIKA 
––––––––––––––––––––––––––––––{ 48 }–––––––––––––––––––––––––––––– 
1)
kinematika;
2) 
dinamika;
3) 
statika.
 
Kinematika
 
– jismlar harakati qonuniyatlarini, harakatning kelib chiqish sabablarini 
e’tiborga olmay, o’rganadi. 
 
Dinamika
– jismlar harakati qonuniyatlarini, harakatning kelib chiqish sabablarini 
bilgan holda, o’rganadi.