T me/tuit students chanel kompyuter tarmoqlari 1 Ma'ruza

t.me/tuit_students_chanel 
- Adreslar muammosini hal qiluvchi protokollar ARP-IP adresini tarmoq 
tuguni fizik adresga (MAS-stansiya adresi) o‗zgartiradi.
RARP –teskari vazifani bajaradi, ya‘ni MAS adres yordamida IP adresni 
aniqlaydi. 
- Tarmoq pog‗ona faoliyatini bir qator marshrutizatsiya va signalizatsiya 
protokollari qo‗llab-quvvatlaydi, bular : RIP (Routing Information Protocol), 
OSPF (Open Shortest Path First), IGRP (Interior Gateway Routing Protocol), 
EIGRP (Enhanced IGRP), BGP(Border Gateway Protocol), RAP(Routing Access 
Protocol), RSVR (Resource Reservation Protocol) va boshqalar. 
TCP/IP protokollar steki kanal pog‗onasida IP protokol paketlarini 
inkapsulyatsiya qiladigan protokol va tarmoq texnologiyalarning ko‗p soni bilan 
o‗zaro hamkorlik qiladi. Bugungi kunda Internetning boshqa tarmoqlar bilan 
o‗zaro hamkorligiga RFC ning 290 dan ortiq hujjatlari bag‗ishlangan. 
8.1.
 
TCP/IP protokollar stekida pog‟onalarning o‟zaro bog‟lanishi va 
xizmatlari 
TCP/IP steki protokollarini muhokama qilishdan oldin barcha protokollarning 
asosini tashkil etadigan funktsiyalarni ko'rib chiqish maqsadga muvofiqdir. Shu 
bilan birga, protokollarda har xil funktsiyalar mavjud; shunga qaramay, juda ko'p 
bir xil turdagi funktsiyalar turli darajadagi protokollarda mavjud bo'ladi. Protocol 
funktsiyalarini quyidagi toifalarga guruhlashimiz mumkin: 
• Inkapsulyatsiya 
• Fragmentatsiya va qayta yig'ish 
• Ulanishni boshqarish 
• Ketma keltlikda yetkazib berish 
• Oqimlarni boshqarish 
• Xatolarni boshqarish 
• Manzillarni aniqlash (adreslash)
• Multiplekslash 
• Uzatish xizmatlari 
Tarmoqlararo aloqa modeli (OSI modeli, TCP/IP modeli). 
Tarmoqlararo aloqa modeli tarmoq tugunlarining o‘zaro hamkorlikda 
ishlashini rasman va shu bilan birga ko‘rgazmali tarzda tasvirlash uchun 
mo‘ljallangan. Hozirgi vaqtda tarmoqlararo hamkorlikda ishlashini tasvirlovchi 
ikki taroq modeli keng tarqalgan va ular halqaro standart hisoblanadi: OSI modeli 
hamda TCP/IP modeli. Ikkala model ham tarmoq tugunlarining hamkorlikda 
ishlashi jarayonini bir nechta sathga bo‘ladi, bir tugunning aniq bir sathi boshqa 
tugunning mos sathi bilan axborot almashadi. 
Bu modellardan har birini ikki modelning birlashmasi sifatida qarash 
mumkin: 

---