Т и б б и ё т о л и й би л и м го Х л а р и



Download 6,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/66
Sana21.06.2022
Hajmi6,26 Mb.
#690176
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   66
Bog'liq
Xirurgik bemorlar parvarishi (B.Tursunov)

в р а ч л а р д а н
т а ш ^ а р и
и н ж е н е р - м е х а н и к л а р д а н
и б о р а т
к а т т а б и р б р и г а д а и ш л а ш и к е р а к . Д а р х и л к а с б э Г а л а -
рининг бир т ан, б и р ж о н б у л и б и ш л а ш л а р и н и т а ъ м и н л а ш
^ о зи р г и ш а р о и т д а цийин м у а м м о л а р д а н ^ и с о б л а н а д и .
Х у л о с а ц и л и б
а й т г а н д а . х и р у р г и я с о ^ а с и д а г и д е о н т о ­
л о г и я м у а м м о л а р и у з
а к т у а л л и г и н и й у ^ о т г а н и йу^ , ак-
с и н ч а , х а р б и р м е д и ц и н а
х о д и м и д а н , а й н и ^ с а , т а л а б а ­
л а р д а н , х;аттоки ^ а м ш и р а л а р д а н ^ а м у з с о ^ а с и н и н г ж о н -
к у я р и , б и л и м д о н и б у л и ш н и т а л а б э т а д и .
www.ziyouz.com kutubxonasi


И л м и й -тех н и ка тез с у р ъ а т л а р д а ри в о ж л а н и б б о р а ё т - 
ган бугунги к у н д а хирургик б ем орл арн и н г о п е р а ц и я д а н
олдинги ва у л а р н и н г т езд а согайиб кетиш и учун о п е р а ­
ц и я д а н кейинги п а р в а р и ш и муз^им урин э га л л а й д и . Б е ­
м о р л а р п а р в а р и ш и д ав о м и д а эса деонтологиянинг аз^а- 
мияти низ^оятда к а т т а д и р .
Б ем о р га т у л и ^ з^амдардлик ^илинади, унинг ахволини: 
ту ш у н га н д а ги н а б ем ор билан ти ббиёт ходими ур т а с и д а
давони н г н аф б ер и ш и га ишонч, самимий м ун оса ба т ур- 
н атилиш и мумкин. М езфибонлик, м а ъ н а в и й ёрдам , са- 
мимийликнинг ф ой д а си дори м о д д а л а р д а н кура купдир„ 
Я^ин у т м и ш д а ти б б и ёт з^амширасини « ш а ф ^ а т х ам ш и - 
раси» деб б е ж и з айти ш м аган . 
Азоб ч екаётган о д ам га 
рах м ц и л м а й д и га н , бепарво, худбин од ам н и нг тиббиёт 
м у а с с а с а с и д а и ш л а ш и г а йул 1$ й и б булмайди.
Т иббиёт х а м ш и р а с и беморни тек ш и риш да, уни турли: 
хил о п е р а ц и я л а р г а т а й ё р л а ш д а , шифокор тай и н л а га н да- 
во м у о л а ж а л а р и н и а м а л г а ош ириш да, б ем орлар пирва- 
ри ш и д а бев оси та ц атн аш а д и . Б ем ор билан м уом ал а ^ил- 
ган кичик 
ва ;урта тиббиёт ход и м лари бемор хаёлини: 
OFHp у й -ф и к р л а р д а н з^оли цилиши, чалгитиши, уни тетик- 
лан ти риб , 
к у н гл и д а согайиб кетиш га ишонч уйготиши 
ке рак. Б у н д а а л б а т т а беморнинг индивидуал хусусият- 
л ар и н и ва м а з к у р ф у р са тд а ги ахволини з^исобга олиш 
з^ам л ози м ; бир б ем орн и чидаб ту р и ш га кундириш к е р а к
бу л с а (« С а л огрийдию , лекин кейин енгил тортасиз» —
д е б ) , б о ш ^ ас и н и з^ар хил гап -с узла р билан андармон к;и- 
лиш к е р а к б у л а д и ва з^. к.
Б е м о р л а р ку п и н ч а у р т а ва кичик тиббиёт ходим лари- 
д ан узи ни н г д и а гн о зи ва ^ан д ай н а т и ж а билан тугаш ини 
. су р а ш а д и . Б е м о р н и н г д ард и б ед ав о б улса, айникса унда 
х а в ф л и у с м а (р а к ) 
к а сал л и ги булса, буни унга айтиш 
м у т л а ^ о я р а м а й д и . К а с а л л и к н и н г ^ а н д а й як ун л а н и ш и га 
ке л г а н д а з^амиша 
комил ишонч билан
эсон-омон утиб 
ке тад и д еб а й ти ш к е р ак .
Б е м о р н и н г о л д и д а у яхши туш ун м айд и ган ва кун гл и ­
д а в а л и м а в а цур^инч уйготадиган: «шок», «агония», 
«^он т у ф л а ш » , «гем атом а», «коллапс» сингари и б о р а л а р - 
ни и ш л а т м а с л и к к е р а к . Н а р к о т и к уй ^у ва з^атто ю заки 
к о м а з^олатидаги б е м о р л ар з^ам б а ъ з а н п а л а т а д а г и гап- 
с у зл а р н и э ш и ти б , кун глига тугиб цуйишини эсдан Ч51цар- 
м а с л и к к е р а к . Ч у н к и бемор кун гл ига озор етадиган бу'л- 
са, б у ун ин г ахвол и ни оги р л а ш ти р и б цуйиши, б а ъ зи
л о л л а р д а эса д ав О л ан и ш дан бош тортиб, х.атто узини узи
у л д и р и ш г а ури ни б к ури ш га с а б а б булиши мумкин. Гоз^о
www.ziyouz.com kutubxonasi


«беморлар бетоцат, д а в о д а н кунгли ту л м а й , гумонсирай- 
д и г а н булиб цолишади, у л а р д а эс-)\уш 
ай н иб цолиши, 
га л л ю ц и н а ц и я л а р , в ас в а с а б ули б тури ш и мумкин. Ана 
ш у н д а й цолл арда кичик в а у р т а ти б б и ёт ход им лари
•сабр-тоцатли ва х у ш м у о м ал а б у л и ш л а р и з а р у р . Бем ор 
б и л а н ^еч цачон r a n т а л а ш и б утириш я р а м а й д и , лекин 
д а в о ч ораларининг з ар у р л и ги н и т у ш у н ти р а о л иш керак.
Ш у билан бирга а^воли унча огир б у л м а г а н б е м о р ­
л а р , од атд а, интизомни, д а в о реж им ин и б у з а д и л а р : па- 
л а т а л а р д а чекади лар, 
спиртли и ч и м л и к л а р
и ч а д и л ар . 
Б у н д а й ц олла рда у р т а ва кичик тиббиёт х о д и м л а р и ин- 
т и зо м бузилиш ига 
йул ц у й м асл и к л ар и , 
ц а тти ц ц у л бу- 
л и ш л а р и , аммо цуполлик ц и л м а с л и к л а р и к е р а к .
М ед ицина цамш ираси ни н г таш ци ки ё ф а с и к а т т а а^а- 
м и я т г а эга. И ш га к е л га н д ан кейин у д а з м о л л а н г а н тоза 
х а л а т ёки м азкур м у а с с а с а д а раем б у лг а н к и й и м л а р н и
кийиб олади, кучада кийиб ке лга н п о й а б за л и н и осон то- 
з а л а н а д и г а н ва ю рган да товуш ч и ц а р м а й д и г а н ш и п пак 
с к и а л о ^ и д а 
туф ли га а л и ш ти р ад и . 
С о ч л а р и н и махсус 
ц а л п о к ёки д уррач а таги га бостириб о л ад и . С а р а н ж о м
в а о зо д а тиббиёт ходим аси бемор ку н гл и д а ишонч 
y f i F O -
т а д и . Ва, аксинча, ки й и м -кеч ак да ги п а л а -п а р т и ш л и к , ха- 
л а т н и н г кир булиши, ц алпоц ёки румол т а г и д а н сочлар- 
нннг чициб туриши, ^ а д д а н ош и рн б п а р д о з -а н д о з цилиш, 
ти р н о ц л а р н и устириб буяш — м а н а ш у л а р н и н г ^ а м м а с и
б е м о р кунглида тиббиёт ^а м ш и р а с и н и н г юцори м а л а к а -
•енга, унинг аниц, то за ва пухта иш лай о л и ш и г а ш уб ^а 
п ай д о килади. 
Бемор ш у б х а л а р н б у н д ай ^ о л л а р д а ку- 
пннча уринли булади. Б а ъ з а н бемор о г и р л а ш и б цолиши 
мумкин, лекин урта ва ки ч ик ти бб и ёт х о д и м л а р и саро- 
с и м а г а ёки в а ^ и м а га т у ш м а с л и к л а р и к е р а к . К,андай Мо­
д и с а руй берса ^ам
(ш о в у л л а б цон кетиш и, ю р а к рнт- 
мининг туса тда н издан чициши, шок, а г о н и я, к л и н и к 
у л и м ^ о л а т л а р и д а ) ти бб и ёт х о д и м л а р и н и н г б а р ч а хат- 
тн-з^аракатлари ж у д а
аниц ва ишончли б у л и ш и к е р ак . 
В а з и я т ц ан ч а л и к хав о ти р л и б у л с а, 
ш у н ч а л и к п аст то- 
в у ш д а гапириш ке р ак. Б и р и н ч и д ан , б е м о р н и н г
;узига, 
ага р у ^уш и д ан к е тм аган б у л с а , б а ц и р и ц -ч а ц и р и ц л а р
ёмон та ъ с и р курсатади; икки н чи д ан , бу б о ш ц а б е м о р л а р ­
нинг тинчини бузади, ^ а я ж о н л а н т и р а д н , у л а р н и н г
с о р л и

рига з а р а р е т к азад и ; учинчидан, б у л а р б е м о р г а уз в ац - 
т н д а ва м а л а к а л и ё р д ам к у р с а т н ш г а х а л а ц и т б е р а д и .
М ед и ц и н а ^ам ш и раси н и н г купинча б е м о р д а н т а ш ц а -
ри, унинг ц ари ндош -урурлари в а яцин о д а м л а р и б и л а н
м у л о ц о тд а булиш ига турри к е л а д и . Б у н д а >^ам, ю ц о р и д а
www.ziyouz.com kutubxonasi


а й ти б у т и л га н и д е к , э ^ ти ё тк о р л и к т ал а б этил ад и . Б е м о р -
д а н д а р д и н и н г бедаволиги ни ёки а^волининг огирлашиб- 
^ о л га н и н и яш и р г а н ^ о л д а буни унинг ^ а р и н д о ш л а р и г а
ётиги б и л а н туш унтириш ке рак. Б и р о ^ у л а р о р а с и д а ^ам 
бемор о д а м л а р булиши мумкин, шуни ^исобга ол и б , у л ар 
б и л ан г а п л а ш г а н д а ни.^оятда э^тиёткор ва а н д и ш а л и
булиш к е р а к . Бем орни кургани келган о д а м л а р билан: 
г а п л а ш и ш д а и олдин врач билан масла.^атлаш нш ке рак.
А й н и ^ с а т ел е ф о н д а г а п л а ш г а н д а э.^тиёт б^лиш , хусу- 
сан б и р о р ж и д д и й х а б а р н и айтмаслик, б ал ки ш и ф о х о н а - 
га ке ли б в р а ч билан ш а х с а н г ап л аш и ш к е р а к л и ги н и ту - 
ш у н ти р и ш лозим.
А к с а р и я т ^ о л л а р д а беморнинг ц ари нд ош л ари б ули м - 
д а б у л м а г а н д о р и -д а р м о н ла р н и топиш да уз ё р д а м л а р и н и
т а к л и ф э т а д и л а р . Б у н д а й так ли ф н и м ул ой им ли к билан» 
леки н ц а т ъ и я н р а д этм оц керак.
Д о р и - д а р м о н л а р б и л ан т а ъ м и н л а ш д а в о л а ш муасса- 
саси м а ъ м у р и я т и н и н г бевоси та в ази ф аси ^ и с о б л а н а д и ва 
з а р у р б у л г а н д а ^ а р ^ а н д а й дорини расмий йул бил ан
топиш м ум к ин .
Т и б б и ё т ^ а м ш и р а с и
уз м ала кас и н и доимо 
ош и ри б
б ориш и л о зи м . Д а в о л а ш муассасасид аги ум ум и й м у^и г 
бунга ё р д а м бериш и к е р а к .
Х И Р У Р Г И К С Т А Ц И О Н А Р Д А Г И ПАЛАТАЛАР, О П Е Р А Ц И Я

Б Л О К И
ВА Я Р А Б О Г Л А Ш Х О Н А Л А Р И Г А К ? Й И Л А Д И Г А Н
С А Н И Т А Р И Я Т А Л А Б Л А Р И
М а ъ л у м к и , хи рургик п роф илдаги б у л и м л а р д а н : ум у ­
мий хи рургик, Л О Р , урологик, трав м атологи к, онколо- 
гик, о ф т а л ь м о л о г и к ва б опщ алар, ^а б у л х о н а були м й ,, 
о п е р а ц и я х о н а л а р и в а анестезиология, р е а н и м а ц и я б у -/ 
л и м л а р и б и л ан бир б инода ж ой л аш и ш и л о зи м , чунки" 
у л а р бир-би ри б и л ан узвий рави ш д а б о гл ш у ш р . Хозир- 
ги в а ^ т д а п а л а т а б у ли м л а р и н и н г 44 д ан ортик т у р л а р и
м а в ж у д д и р .
Ч е т м а м л а к а т л а р д а , айни^са кейинги й й л л а р д а Ан-. 
гл ия, Ф р а н ц и я ва А ^ Ш д а а й л а н а ш а к л и д аг и б у ли м л а р ; 
к у п л а б ' ц у р и л м б ^ д а . А й л а н а Шаклдаги б у л и м л а р н и н г ' 
а ф з а л л и г и уги щ ж о й л а р и н и н г цис^ариш и ^ и соб и га хо: 
д и м л а р н и н г б е м о р л а р билан муло^от д а в р ш ш узай ти --1 
ри ш д й р. 51на шупн м а м н у н и я т билан к;айд ц и л и ш к ерак-; 
ки, а й л а н а ш а к л д а г и ^ у р и л га н бинода 
тутри бурчак 
ш а к л и д а г и бино б у л и м и га нисбатан б ир-би ри га утишда 
к а м вадт" е а р ф л а н и ш а ф з а л л и г и бор. М а м л а к а т и м и з д а
ш у н д а й б и н о л а р д а н бирй онкологпк м а р к а зд и р . 
,v
www.ziyouz.com kutubxonasi


Б у л и м л а р од атд а 60 ури нга м у л ж а л л а н г а н б у л а д и . 
А й р и м ^ о л л а р д а 25—40 уринли махсус ж а р р о х л и к бу- 
л и м л ар и очиш га 
рухсат э ти л ад и . 
З а м о н а в и й п а л а т а
б у л и м л а р и утиб кетилм айди ган и кки та с е к ц и я д а н ибо- 
р а т булиши к е р а к ва у л ар з а л , ш л ю з ёки коридор б и л ан
ту т а ш т и р и л га н булади. ^ а р бир с е к ц и я д а 30 т а д а н урин, 
б и р
ё ш гач а булган б о л а л а р учун эса 24 урин б ули ш и
керак. П а л а т а л а р булимида ц уй и д аги х о н а л а р к у з д а
тути л ад и : н авбатчи ^а м ш и р а пости (4 м 2), м у о л а ж а л а р
хонаси (18 
м
2) , 6
о р л о в
хонаси 
( 2 2
м 2), ошхона (у р и н л а р
сони у р и н л а р умумий сонининг 50— 60 фоизини т а ш к и л
.килиши к е р а к ) , оц ли ^ларн и с а р а л а ш ва и ш л а т и л г а н
.оцли^ларни, то за л а ш
в о с и т а л а р и н и
caiyiani 
хонаси 
(15 м2), ван н а хонаси (12 м2), к л и з м а хонаси (8 м2), 
х о ж а тх о н а (э р к а к л а р , а ё л л а р в а ход и м л а р учун ало- 
х и д а ).
Б у л и м д а булим мудирининг хонаси (12 м2), орди- 
и а т о р л а р хонаси (10 м2), к а тта ^ а м ш и р а хонаси (10 м2), 
л у ж а л и к ^ ам ш и р аси (сестра х о з я й к а ) хонаси (10 м2) 
ва 
к. булиш и керак.
Х,ар бир к л и н и к а д а профессор, д о ц е н тл а р учун иш 
к а б и н е т а ва 10— 12 кишига м у л ж а л л а н г а н ук;ув х о н а л а - 
ри булиши керак.
П а л а т а л а р эса б ем орл арн и нг д а в о л а ш м у а с с а с а с и д а
ёти б д а в о л а н а д и г а н жойидир. Ж а р р о х л и к б у л и м л а р и - 
нинг п а л а т а л а р и д а битта ури нга 7 м2, б о л а л а р б у л и м и д а
6 м2 тугри келиш и керак. К у й г а н л а р учун б у л и м д а , б и т ­
та уринга 10 м2 жой турри кели ш и к е р ак . А к с а р и я т п а ­
л а т а л а р 4 уринга м у л ж а л л а н г а н б ули ш и к е р а к ва шу- 
нин гд ек 2 та икки уринли ва 2 та бир ури нл и п а л а т а л а р
-\ам булиши керак. П а л а т а д а у р и н л а р н и н г о п ти м ал сони 
3 та гача булмори д аркор.
Б и р ёш гача булган б о л а л а р н и 2 ури нл и п а л а т а г а ,
бир ёш дан к а тта б о л а л ар н и 4 д а н куп б у л м а г а н у р и н ­
ли п а л а т а л а р г а ж о й л а ш т и р и ш к е р а к . Б и р ё ш г а ч а б у л ­
ган б о л а л а р учун к атта п а л а т а л а р н и а л о ^ и д а б о к с л а р - 
га булиш керак. }^ар бир боксд а 1— 2 т а д а н ури н б у л и ­
ши керак. Ч а ц а л о ц л а р учун а ж р а т и л г а н б о к с л а р г а цу- 
йилган к а р а в о т л а р 2 т а д а н о ш м а с л и г и к е р ак . Б и р к а - 
са л га м у л ж а л л а н г а н ва с а н и т а р и я та р м о р и га э г а б у л ­
ган п а л а т а (я ри м б оксл ар) д а н и з о л я т о р с и ф а т и д а фой- 
д а л а н и ш мумкин. Т а ш ц а р и д а н а л с ц и д а к и р и л а д и г а н
б о к с л а р ги н а т^л и ц и зо л яц и я ц и л и н ад и .
. Б о л а л а р хирургияси б у л и м л а р и д а э м и з и к л и б о л а л а р
учун, бир ёш д а н олти ё ш гач а б у л г а н б о л а л а р учун в а
www.ziyouz.com kutubxonasi


к а т т а ёш даги б о л а л а р учун п а л а т а л а р а ж р а т и л и ш и к е ­
рак . К а тта м а р к а з л а р д а ч а л а турилган ч а ц а л о ц л а р учун 
)^ам п а л а т а л а р а ж р а т и ш керак.
Б о л а л а р м у а с с а с а л а р и д а : а) к а с а л х о н а ичи инфек- 
цияси т а р ц а л и ш и н и н г олдини олиш учун к а м и д а 25 ф оиз 
п а л а т а л а р и зо л я ц и я л а н га н , яъни а ж р а т и л г а н булиш и 
керак.
б) 15— 20 минут д а в о м и д а бем орларн и э в а к у а ц и я ци- 
лиш , яъни 
бопщ а ж о й г а кучириш имконияти (к у п л а б
л и ф т л а р , кенг з и н а п о я л а р ) яра ти л га н булиши;
в) м а ш р у л о т л а р ва уйин учун махсус х о и ал ар а ж ­
рати л ган булиш и ке рак.
г) 20 ф ои зга яцин о н ал ар учун цуш имча уР1!НлаР' 
а ж р а т и л и ш и к е р а к . Д а р бир п ал ата н и н г ички буёри, ме- 
б е л л а р ва ёр и ти л и ш и б еморлар ка й ф и я ти н и к у та р и ш г а 
ва д ав о с а м а р а с и н и ош ириш га х и зм ат цилиши керак. 
Д озирги д а в р д а к а с а л х о н а л а р д а оц ран г билан бнрга- 
л и к д а бош ца р а н г л а р н и ц уллаш кенг туе олмокда. Па- 
л а т а л а р д а ю виниш ж о й и ва ой налар, умумий ва .\ар бир 
к а р а в о т учун а л о ц и д а ёритиш, ^ а м ш и р а н и чацириш сис­
тем аси ва р ад и о н и цулоцца тутиб эшитиш си стемаси 
к у зд а тути лга н б ули ш и керак. Б и р ёки икки уринли п а ­
л а т а л а р ц у ш и м ч а м а р к а з л а ш т и р и л г а н ки слород бериш
ва в а к у у м -с и с т е м а л а р билан ж и ^ о зл а н и ш и зарур.
М е т а л л к а р а в о т л а р билан ж и ^ о з л а н г а н п а л а т а л а р
д и ц ц атга с а зо в о р д и р , бу эса вен ага дори цуйиш учун 
ш т а т и в л а р у р н а т и ш ва скелетдан тортиш учун мосла- 
м а л а р у р н ати ш и мконини беради. А к с а р и я т к а р а в о т л а р
ф у н кц и о н ал б ули ш и керак. П а л а т а л а р д а яна к а р а в о т
ёнида т у р а д и г а н тум б очк а, кийим илгич, умумий стол- 
сту л л а р , 

Download 6,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish