Т и б б и ё т о л и й би л и м го Х л а р и

Банка ва горчичниклар нуйиш. 
Б а н к а л а р суриб о л а ­
ди га н , я л л и г л а н и ш г а царш и ва огриц цолдирувчи т а ъ с и р
к у р с а т а д и . У ла р н и орц а со^аси га ш и к а с т л а н м а га н тери- 
га, у м у р т ц а п огонасидан унгга ва чапга, к у к р а к ц а ф а с и - 
нинг ол д и н ги ю зас и г а унг томонига цуйилади. Туш,- 
ю рак, сут б е з л а р и ва ум уртц а поронаси содасига горчич­
н и к л а р цуйи ш мумкин э м ас. Б а н к а л а р н и и ш л ати ш о л д и -
д ан у л а р н и н г цуруц, тоза ва ч етл ар и учмаганлигини тек- 
ш и ри б к у р и ш л озим. Б а н к а куй и ш д ан олдин б а д а н т е р и - 
сига 
в а з е л и н
суртилади. Б ем о р цорнини босиб 
ёки 
сту д ен тга ор ц а угириб ёнбоши б и л ан ётади. Узун м е т а л л
зонд у ч ига зич цилиб п ахта у р а л а д и , уни этил сп и р ти д а 
д у л л а н а д и (спирт а л а н г а л а и и б кетмаслиги учун ф л а к о н
OF3H б е к и т и л а д и ) , бир оз сициб т а ш л а н а д и в а ён д и р и л а- 
ди. Е н иб турган а л а н г а н и т е зл и к бил ан б а н к а г а суциб 
о л и н а д и , сун гра ш у н д ай
те зл и к билан б а н к а н и тер и га 
м а р к а м б о си л а д и (10-расм, а, б ). Б а и к а д а с и й р а к л а ш г а н
>$аво д исоби га тери унга торти л ад и, б ан к а б а д а н г а ^ а т -
тиц ё п и ш ад и . 
20— 25 та б а н к а цуйилгач 
бемор усти га 
ад ё л ё п и б цуйи лади . 10-—15 минут утгач б а н к а л а р о л и ­
нади. У л а р н и ол иш учун б а н к а четидаги терини б ар м о ц
б и л а н с а л г и н а босилади, бунд а б у ш л и э д а ^ав о ки рад и . 
С у н г р а тери н и цуруц п ахта б у л а к ч аси билан а р т и л а д и ; 
те р и д а г и
в а з е л и н
ц о л д и р и
т о за л а н а д и , 
бем орн и нг 
и ч
кийим и к и й д и р и л а д и , устига ад ёл ёпилади в а яри м соат- 
ча у р и н д а ётиш т а к л и ф цилинади. Б а н к а ч етл ар и цизиб 
к е т г а н д а ёки те р и га ёниб турган спирт том ч и лари т.уш- 
г а н д а б ем о р н и н г б а д а н териси куйиб цолиши мумкин. 
Б у н г а йул цуйиш м ум к ин эмас.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

10-раем. Б ан ка ^уннш. 
а — ба нк ам и к л з д и р и ш ; б — б а н к а м и о л иш .
Горчи ч ни кл ар б а н к а 1$ й и л а д и г а н ^ о л л а р д а ц у л л а н и - 
.лади. И ш л а т и ш д а н олдин г о р ч и ч н и к л а р илиц с у в д а х ^ л - 
л ан ад и (иссиц сув ^ ан тал ф ер м ен ти н и п а р ч а л а й д и , на- 
т и ж а д а эф ир ^ а н т а л мойи а ж р а л и ш и руй б е р м а й д и ) ва 
цуйилади ( 11-расм, а, б, в ), б у н д а у л а р ач и ш т и р а д и в а
кн злн ради. А гар ц атти ^ ач и ш ти р са в а огри ц п ай до цил- 
са, горчи чни кларни олиб цуйиш л о зи м .
Териси нозик б о л а л а р ва к а т т а л а р г а куйиб ц о л и ш д а н
с а ^ л а ш учун горчичниклар ю пца i^ofo3 ц а т л а м и у с т и д а н
ёки тес карн томони билан ц уй и л ад и . У ла р о л и н г а н д а н
кейин б а д а н терисини ^ул д о к а с а л ф е т к а , сун гра i^ypy^ 
с а л ф е т к а б и л ан горчица ц о л д и ц л а р и д а н т о з а л а н а д и , б е ­
м орга 
бир оз в а ^ т г а ч а у р и н д а ётиш та в с и я
э т и л а д и .
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

11-расм. Горчичник ^уйиш.
а — горч ич нп кн и н а м л а ш : б — о р к а г а горчичник к ^ й и ш ; в — го рч ич ник н ?й ил - 
г а н бемо рга к а р а ш .
У зо к с а ц л а н г а н д а горчичниклар $ з кучини 
йукотади, 
шунинг учун у л а р т а й ё р л а н г а н в а ^ т г а
а ^ а м и я т бериш 
з а р у р . Я р о ^ л и л и к м у д д ати 8 ой.
М еъ д а н и ювиш. Б у м у о л аж ан и о в к а т д а н з а д а р л а н и ш , 
т к с и к о и н ф е к ц и я з а уткир г а с т р и т л а р д а уй дароратида--; 
ги сув ёки дори м о д д а л а р эритмаси (2 % ли натрий гид­
р о к а р б о н а т э р и т м а с и ёки 
1:5000 к а л и й
п ерм а н га н а т 
эри тм а си ) 
б и л а н у т к а зи л а д и . Ш у м а к с а д д а сигими 
500— 1000 м л л и
ш и ш а воронка ва узун лиги
1,5 м ва 
д и а м е т р и 10— 12 м л га ч а булган, са н ти м е тр белгнлари 
т у ш и р и л га н ю м ш о к резина найчадаИ и б о р а т
h v f o h
меъ- 
д а зо н д и д ан ф о й д а л а н и л а д и . М е ъ д а зондининг бир учи 
ю м а л о ц ва ён 
т о м о н и д а овал, т е ш и к л а р и бор, Уни ш у
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

•учидан 
о р и з
орцали меъдага туширилади. Воронка, зонд 
.^айнатилади, ишлатишдан олдин эса стерил физиологик 
эритма билан чайилади. Меъдани бемор ^тирган з^олати- 
,да ювилади. Унга узун клеёнка х ал ат кийгизилади, стул- 
га утцазилади, бошини олдинга бир оз энгаштирилади, 
оёцлари остига тогорача цуйилади. Зондни юмалоц учи­
дан 10 см масофада унг цулга олиниб, беморга унг то- 
мондан я^инлашилади', чап цу'л билан буйнидан ушлаб 
турилади. Беморга бурун орцали нафас олиш, зондни 
ушламаслик, 
о р и з н и
очиш таклиф ^илинади, бунда зонд 
учини тил илдизига ^уйилади, бемордан зондни тишла- 
маслик ва ютиш ^ аракатлари цилиш суралади. Сунгра 
зондни тезлик билан ^ал^ум ор^али ^изилунгачга 40 см 
белгисигача киритилади. Бу унинг м еъдага тушганидан 
д а л о л а т беради. Зонднинг буш турган учини воронка би- 
лан туташтирилади. Шу тарица меъда ва воронкадан 
нборат туташадиган иккита идишлар системаси ^осил 
.^илинади.
Меъдани ювиш учун уй ^ароратидаги 5 — 10 л ^ажм- 
даги цайнаган сувни тайёрлаб ь$йиш лозим. Воронкани 
о р и з
сат^идан пастга туширилади, уни сув билан тулди- 
рилади ва аста-секин бошдан бирмунча юцорига кутари- 
.лади (12-расм, а, б ). Бу ва^тда сув м еъдага тушади. Во- 
ронкада сув камайиб цолганда уни яна пастга тушири­
лади ва сув меъдадан яна воронкага тушиб, уни тогора- 
чага Цуйилади. Ювннди сувлар мутла^о тоза булмагунча 
ювишнн бир неча марта давом эттирилади.
Зондни э^тиётлик билан чик[арилади, сунгра зонд ва 
воронкани исси^ ва сову^ сув билан ^унт билан ювиб, 
ilчидaги шилимши!\, ов^ат ^олдицларидан тозаланади.