T f. d. L. M. Babaxodjaeva '' '' 2023-yil

Birinchidan, moddiy omildir. 50-yillardan e'tiboran o’qituvchilik va pedagoglik kasbiga nisbatan sovetlar hukumatining munosabati salbiy tomonga keskin o’zgardi, ularning mehnatiga to’lanadigan haq jiddiy kamaytirildi. 20
Ikkinchidan, moddiy ishlab chiqarish birinchi darajali vazifa degan bahonada va ta'limni ishlab chiqarish bilan bog’lab olib borish degan vajkarson asosida maktab va oliy o’quv yurtlarida ta'lim tarbiya bo’shashib ketdi, u ikkinchi rejaga surib qo’yildi. Maktab o’quvchilari va oliy o’quv yurtlarining talabalari bir necha oylab paxtani yagonalash, qator oralariga ishlov berish, terim mavsumiga va chorva uchun em-hashak tayyorlash kabi ishlarga surunkali safarbar qilindilar. O’qituvchi-pedagoglar esa jamoa va davlat xo’jaliklarining qo’shimcha ishchi kuchiga aylandilar, savodsiz va chalasavod zveno va brigada boshliqlari ular ustidan xo’jayin bo’lib oldilar.
Uchinchidan, o’qituvchi-pedagoglar mehnatiga munosib haq to’lanmaslik va moddiy etishmovchilik maktablar va oliy o’quv yurtlarida ta'magirlik illatini keltirib chiqardi. Bu hol o’z navbatida ildiz otib har qanday jamiyatni ham ichidan g’orat qiluvchi, poraxo’rlik deb atalmish vaboni gazak otishiga sabab bo’ldi. Natijada «ustoz otangdan ulug’» degan muqaddas so’z o’z mantig’ini yo’qotdi, yosh yigit-qizlar ko’zi oldida tarbiyachi murabbiy-ustoz eng pastkash, ta'magir va poraxo’r kimsaga aylandi. Yoshlar bunday «ustozlar» tarbiyasi va ta'limiga qiziqish u yoqda tursin, undan nafrat va hazar qiladigan bo’lib qoldilar.
Xalqimizning ma’naviy merosini tiklash va uni yanada kamol topishi uchun keng imkoniyatlar ochib berish — ajdodalarimizning azaliy orzusi emasmidi? O‘zbekiston Prezidenti I.A. Karimov o‘zining “O‘zbekistonning o‘z istiqlol va taraqqiyot yo‘li” kitobida “O‘zbekistonning milliy-madaniy jihatdan g‘oyat rang-barangligi, milliy o‘zligini aglash va ma`naviy qayta tiklanishning kuchayib borishi bilan uzviy birlikda jamiyatni yanglilash, uni ochiq jamiyatga aylantirish uchun qudratli omil bo‘lib hizmat qiladi va respublikaning jahon hamjamiyatiga qo‘shilishi uchun qulay sharoitlarni vujudga keltirada”, deb ta’kidlagan edi. 
Mustaqillik yillarida ma`naviy poklanish haqida gap ketganda O‘zbek tiliga Davlat tili maqomi berilishining ahamiyati kattadir. 1989-yil 21-oktyabrda qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasining “Davlat tili haqida”gi Qonun milliy ongning rivojlanishida, mamlakat mustaqilligining mustahkamlanishida, madaniy merosning tiklanishi va jamiyatning ma’naviy yangilanishida muhim rol o‘ynadi. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 1995-yil 22-dekabrdagi sessiyasida bu qonun yangi tahrirda qabul qilindi. Bu ulkan natijaga erishish, o‘zbek xalqini ma’nan ulg‘ayishiga, azaliy qadriyatlarni tiklanishiga turtki bo‘ldi.¹⁹
Yurt tinchlgini, mustaqilligini, jamiyat osoyishtagilini mustahkamlash uchun, avvalo, eski tuzumga moslashgan xalq ongidagi g‘oyaviy chalkashliklardan, yurtboshimiz ta’biri bilan aytganda, “temir parda” dan halos bo‘lib, umumbashariy qadriyatlardan bahramand bo‘lish asosiy vazifalardan biri edi. Shu maqsadda xalqning ma’naviy ruhini mustahkamlash, uni rivojlantirish yangi, hali to‘liq shakllanib ulgurmagan davlatimizning oldidagi ko‘ndalang vazifa edi.