T azimov, U. E. Raxmatov organik olamning rivojlanishi va antropologiya (ii-qism)

V.V. Ginzburg. Paleoantropologiya Sredney Azii. izd. “Nauka” M. 1972

U.A.Nabiev. Antropogenez. T. 2009.

Mundarija

Taqrizchilar: 3

1§.Antropologiya fanining maqsadi va vazifalari, antropogenez, 4

etnogenez. 4

I-BOB. XUSUSIY MORFOLOGIYA 2§. Odamning anatomik va fiziologik xususiyatlarini solishtirma 13

o‘rganish 13

ustida olib borilgan. 17

Ko’zlar 18

Burun 19

Lablar 19

Quloq suprasi 20

Teri 20

Sochlar 20

Terming pigmentatsiyasi 21

Tishlar 21

Organizmning o’sishi va rivojlanishi 22

Ontogenez davrlari 22

Ontogenezning bosqichlarini sxemasi 24

Odam ontogenezini yosh bo’yicha davr sxemasi. 24

Biologik yosh 25

Skelet yosh 25

Tishni voyaga yetishi 26

Ruxiy rivojlanish 26

Organizmning qarishi 27

Turning hayot davomiyligi 28

Gominidlarda kalla suyagi evolyutsiyasining bosh miya rivojlanishiga 29

bog’liqligi. 29

Odam muskullarining maymunlar muskuliga nisbatan asosiy xususiyatlari 30

Miya suyagining hajmi 30

Qaddi - qomat 31

Qaddi-qomatni funktsional tiplari 33

Qaddi-qomat va jinsiy dimorfizm 34

Odamning psixologik qaddi - qomati bilan bog’liq jinsiy dimorfizm 35

Bilimni tekshirish uchun savollar 39

II-BOB. ANTROPOGENEZ 46

4§.Chala maymunlar va maymunlar. Odamsimon maymunlar. 46

Magistrlar bilimini sinash uchun savol va topshiriqlar 62

5§.Qazilma holdagi odamsimon maymunlar yoki primatlar 63

evolyutsiyasi 63

16-rasm. Odam evolyusiyasining bosqichlari. 77

Testlar 83

Magistrlar bilimini sinash uchun savol va topshiriqlar 87

Testlar 88

8§. Kishilik jamiyatining tarkib topishi 90

9§. Ibtidoiy dehqonchilikni paydo bo‘lishi. Ibtidoiy chorvachilikni 96

paydo bo’lishi 96

Odamning po’stembrional davrida o’sishini o’rganish metodlari 105

11 §. Akseleratsiya 107

13§. O’zbekistonda topilgan - odam ajdodlari 113

Testlar 124

III-BOB. ETNOGENEZ 15§ Irqlar va ularning shakllanishi 125

Katta irqlarning antropologik xarakteristikasi 126

Irqlarning paydo bo’lish vaqti va joyi 128

Irqlar haqida umumiy tushuncha 130

Irqlarning hosil bo’lishi 132

Belgilarning paydo bo’lishi. 132

Belgilarning mustahkamlanishi 133

Belgilarning tarqalishi 134

Irqlarning aralashuvi 135

Irqlarning shakllanishi. 135

Irq va millat 137

Magistrlar bilimini sinash uchun savol va topshiriqlar 138

Testlar 138

IV-BOB. ODAM EKOLOGIYASI 16§. Inson ekologiyasi. Ekologik piramida va axoli soni. 141

Magistrlar bilimini sinash uchun savol va topshiriqlar 148

Testlar 148

18§. Insoniyat va biosfera. Biosfera tarixidagi inqirozlar. 150

19§. Insoniyat tarqqiyotida biologiyaning roli. 154

20§. Odamning tabiiy adaptatsiyasi 157

Testlar 169

Testlar 183

23§. Odamning kelgusi evolyutsiyasi haqida. 185

Test topshiriqlari 192

ATAMALAR LUG‘ATI 193

Foydalanilgan adabiyotlar 197