―T a s d i q la y m a n ‖

Okean tubi relyefi. Okean tubi relyefi juda murakkab tuzilgan. Bu yerda dengiz sayozligi kam, 

1,7% maydonni egallaydi. Sayozlik faqat Bering, Oxota va Arafur dengizlarida mavjud. Materik 

yonbag‘irlari tik zi-napoyalar hosil qiladi. Okean tubi 62,6% maydonni egallagan. Bu yerda tog‘ tizmalari, 

cho‘kmalar, tekisliklar va botiqlar ko‘p tarqalgan. 

 

Dunyo okeanidagi chuqurligi 5 km dan ortiq bo‘lgan 35 ta botiqdan 25 tasi, chuqurligi 10 km dan 

ortiq bo‘lgan 5 ta botiqning barchasi shu okeanda joylashgan. 

 

Iqlimi. Tinch okean eng issiq okean bo‘lib, yuzasidagi suvning haro-rati ekvatordan ikkala qutb 

tomon kamayib boradi. Ekvatorial mintaqalar-da suv yuzasining harorati yil davomida 28-29

o

C, Bering 

dengizida 2-7

 o

C, Janubiy okeanga tutash qismida 12-15

 o

C atrofida o‘zgaradi. 

 

O‘rtacha yillik yog‘in miqdori ekvator atrofida 3000 mm bo‘lsa, mo‘-tadil kengliklarning g‘arbida 

1000 mm va sharqida 2000-3000 mm, subtropikning sharqida esa 100-200 mm atrofida yog‘in yog‘adi. 

Okean su-vining eng sho‘r qismi tropiklarga to‘g‘ri keladi (36

00

0

). Eng chekka shimoliy va janubiy 

qismlarida sho‘rlik ancha pasayadi (32

00

0

). 

 

Okeanning g‘arbiy qismidagi tropik kengliklarda kuchli shamollar – tayfunlar (xitoycha “tay fin” – 

katta shamol) esib turadi. Tayfumlarning tezligi soatiga 30-50, ba‘zan 100 km gacha boradi va katta 

to‘lqinlarni yu-zaga keltiradi. U Yevrosiyoning sharqiy qirg‘oqlariga yetib borib, aholiga va ekinlarga katta 

ziyon yetkazadi.