Т ү р к І с т а н к І т а п ү Й

1-
Діндар болуы.
2-
Дені сау болуы, жанұялық өмірге көлеңке түсіретін 
аурулары болмауы керек.
3- 
Жақсы мінезді болуы керек. Болмашы нәрсеге 
ашуланатын, бүргеге ренжіп көрпесін өртейтін адамдардармен 
тұрмыс қиын болады.
Осы қасиеттері бойында бар ұлды да, қызды да теңімен 
үйлендіру керек. Хадис шәрифте былай делінеді:
«Қыздарыңды теңіне, лайық болған адамға тұрмысқа 
беріңдер.»
(Тирмизи)
Теңі дегеніміз еркектің тегінде, мал-мүлкінде, дін 
амалдарында және қасиетінде қызға лайықты болуы деген 
сөз. Әйтпесе бай болу, айлығы көп болу, дипломды болу және 
белгілі бір елдің азаматы болу деген сөз емес. Теңі – еркектің 
салих мұсылман болуы, намазын оқуы, ішімдік ішпеуі, яғни 

---

ЖАНҰЯ
- 111 -
исламға мойынсұнуы және нафақасын (тұратын үй (аренда), 
киім, тамағын т.б.) қамтамасыз ете алатындай жұмысы болуы 
деген сөз. Яғни отбасын асырай алатын еркекпен тұрмыс құру 
керек. Өзін асырай алмайтын еркекпен тұрмыс құру, сөйлесу 
де керек емес. Еркек мына қасиеттерде әйелден үстем болуы 
керек. Тең болса да болады:
1- Кәсіпте еркек әйелден үстем болуы керек немесе тең 
болуы керек. Төмен кәсіпті еркек жоғары кәсіпті әйелдің теңі 
саналмайды.
2- Еркек әйелден бай болуы керек немесе табысы 
әйелдікінен көп немесе бірдей болуы керек. Бай әйел кедей 
еркектің теңі саналмайды. Еркек мәхри муәжжалын немесе 
бір айлық нафақасын бере алатын жағдайда болса, бай әйелдің 
теңі болып саналады. Ауылдық еркек қалалық қыздың теңі 
саналады.
3- Еркектің әйелден де діндар болуы немесе тең болуы 
керек. Пасық (ашықша күнә істейтін) еркек салиха (дінге 
амал ететін) қыздың тіпті салих адамның қызының да теңі 
бола алмайды. 
Осы шарттарға жауап бере алатын болса, жасы өзінен 
кіші болған жігітке де тұрмысқа шығуға болады. Жастардың 
махаббат дегені әрқашанда шын махаббат бола бермейді. 
Кейбір өткіншіл сезімдерге алданып қалмаңыз, ойланып 
көріңіз!