MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
INSON-KOMPYUTER O’ZARO TA’SIRI
SWD 1316
O'zaro ta'sirni loyihalash jarayonidagi 5 bosqich
14
MAVZU
Mallayev Oybek
Usmankulovich
“Sun’iy intellekt” kafedrasi dotsenti
Mа’ruza rejasi
Foydalanuvchilarga nima kerak va ular nima xohlashadi;
Tahlil;
Dizayn;
Prototiplash;
Amalga oshirish va joylashtirish;
Xulosa.
O'zaro ta'sirni loyihalash jarayonidagi 5 bosqichi
1- bosqich
Bu bosqich “foydalanuvchilarga nima kerak va ular nima xohlashadi” deb nomlanadi. Bu bosqichada foydalanuvchilar nimani xohlashlari o’rganiladi. Buni bilish va aniqlashning bir nechta yo’llari bor:
1. Dasturiy ilova (windos, android, web,…) dan foydalanuvchilarni toifalash:
jinsi bo’yicha:
- Erkak, Ayol,
- yosh
Qiziqishlari bo’yicha:
- Hobbi;
- Kasbi;
- Ilmiy yo’nalishlari;
Lavozimi:
2- bosqich
Bu bosqich “tahlil” deb nomlanadi. Bu bosqichda foydalanuvchilarning aniqlangan toifalari uchun vazifalar shakillantiriladi va tahlil qilinadi.
Vazifalarni tahlil qilish - bu kimningdir qilayotgan ishlarini alohida bosqichlar va kichik bosqichlarga bo'lishdir. Bu bosqich davomida keyingiz bosqich uchun insonning ko’plab xarakteristikalari o’rganilib chiqiladi.
3- bosqich
Bu bosqich “Dizayn” deb nomlanadi. Bu bosqichda foydalanuvchilarning aniqlangan toifalari uchun dizayn shakillantiriliadi.
Dizaynni ishlab chiqish uchun foydalanishingiz mumkin bo'lgan turli xil ko'rsatmalar mavjud bo'lib, ular qanday turdagi narsalar qanday muammolar uchun ishlashini aniqlaydi. Shunga qarab dizaynning tamoillari ishlab chiqiladi.
Masalan, kimgadir biror amalni bajargandan so'ng fikr-mulohaza bildirishi mumkin. Shunday qilib, agar kimdir o'z fikr-mulohazalariga ega bo'lmasa, ular nimadir noto'g'ri bo'lgan deb o'ylashlari mumkin, u ishlamayapti va boshqa biror narsa qilishga urinib ko'radi.
Shunday qilib, dizayn jarayonida turli xil narsalar sodir bo'ladi. Va bu mikro-dizaynning bir turi - aslida uni ishlab chiqarish. Ammo siz nimani xohlayotganingiz haqida fikrga ega bo'lganingizdan so'ng, keyingi oddiy qadam buni foydalanuvchiga etkazish emas, balki qandaydir prototip tizimni yaratishdir.
4- bosqich
Bu bosqich “Prototiplash” deb nomlanadi. Bu bosqichda dizayn prototiblashtiliadi. Prototiplash degani – bu turli dizaynning turli shablonlarini yaratishdir.
*siz hech qachon birinchi marta to'g'ri tushunolmaysiz*. Chunki odamlarning vaziyatlarini to'liq tushunmaysiz; siz odamlarni to'liq tushunmaysiz. Agar siz odamlar kimligini, ular nimani xohlashlarini mukammal tushunsangiz, shunchaki uni yaratishingiz mumkin. Lekin biz hech qachon inson xakteristikalarini o’rganmasdan ishblab chiqmaysiz. Shunday qilib, biz har doim biror narsaga qarashning ushbu bosqichlaridan o'tishimiz kerak, u ishlaydimi yoki yo'qmi. Buning uchun bizga *baholash* deb ataladigan narsa kerak.
5- bosqich
Bu bosqich “amalga oshirish va joylashtirish” deb nomlanadi. Bu bosqichda dizayn avvalgi 4 ta bosqich talablari asosida dizayn ishlab chiqarilad. Bu sanab o’tilgan bosqichlar doimiy ravishda foydalanuvchilar xarakteristikalarini o’rgangan holda uzviy ishlab turishi zarur.
Xulosa
O'zaro ta'sirni loyihalash jarayonidagi 5 bosqich inson xohish va hissiyotlari asosida ishlab chiqarilishi aniqlandi.
Bu dizaynning hayot sikli doimiy bo’lishiga olib keladi.
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI