“suzish va uni o’qitish metodikasi” Mavzu: Suzish sportining rivojlanish tarixi

Dastlab batterflyay(Del’fin) brassni bir turi sifatida yuzaga keldi.

• Dastlab batterflyay(Del’fin) brassni bir turi sifatida yuzaga keldi.
• 1953 yilda FINA qaroriga binoan batterflyay mustaqil usul sifatida ajraldi. Oyoqlarni yuqoridan-pastga simmetrik harakat bajarishiga ruxsat berildi. Bu batterflyaydan-delfin turini yuzaga kelishiga sabab bo`ldi.
• Bu usul katta sportda ahamiyatga ega. Hamma zamonaviy rasmiy musobaqalarda delfin usulida suzish dasturni ikkita nomeri bo`yicha: 100 va 200 m (Erkaklar va ayollar uchun), bundan tashqari, delfin ayollar va erkaklar uchun kompleks suzish dasturida 200 va 400 m. Masofalarga (birinchi bosqich) va aralash estafetalarda 4x100 m (uchinchi bosqich) masofalarga bellashadilar. Bu usul tezligi jihatdan ko`krakda krol usulida suzishdan keyin ikkinchi o`rinda turadi.
• 1953 yilda delfin usulida suzish texnikasi o`zgardi. Birinchi jaxon rekordchisi Venger D.Tumpexs ikki va uch zarbli delfin texnmkasini qo`lladi.
• Zamonaviy musobaqalar qoidasi, suzuvchi ko`krakda suvda yotib, oyoq va qo`llar bir vaqtda harakatlanishivi talab qiladi. Oyo'qlar yoki ianjalar albatta baravar harakatlanishi shart, ularning navbatma-navbat harakatlaiishiga yo`l qo`yilmaydi.

Suzishni rivojlanish bosqichlari.

• Suzishni rivojlanish bosqichlari.
• Suzish sportiniig boshlang`ich davri O`zbekitsonda 1924-25 yilarga to`g`ri keladi. Garchi bu yillarda mahsus (basseynlar) havzalar qurilmagan bo`lsada, birinchi marta gidrostantsiyalar bunyod etildi.
• Masalan:
• Toshkentda Bo`zsuv to`g`on bilan to`silib, sun’iy suv ombori hosil qilindi. Bu esa, o`z navbatida, aholining, yoshlarning sevimli dam olish va cho`milish maskani bo`lib qoldi. Sal keyinroq esa ikkita suv stantsiyasi qurilib, shu tariqa suzish basseyni va balandliqdan suvga sakrash minoralari qurildi. 1927 ymlning yoziga kelib respublikamizda birinchi marta shu suv stantsiyasida Toshkent bilan Samara shaharlari o`rtasida suzish bo`yicha musobaqa bo`lib o`tdi. Bu, o`z navbatida, 1928 yildaga Butunittifok spartakiadasiga qatnashuvchi O`zbekiston terma jamoasi a’zolarini saralab olishga yordam berdi. Nihoyat, terma jamoaga quyidagilar: Nadejda Pak, Nina Lobova, Pyotr Kravchenko va boshqalar a’zo bo`ldilar. Ammo spartakiadada O`zbekiston terma jamoasining suzuvchilari juda bo`sh ishtirok etib, Turkmaniston jamoasidan yuqorilab 16-o`rinni egalladilar, Bu spartakiada O`zbekistonning Buxoro, Andijon, Toshkent, Farg`ona va boshqa shaharlarida ham suzish sportining rivojlanishi uchun turtki bo`ldi.