Suzish rivojlanish tarixi

Tayorlanish harakati. Oyoq suv ostida tizza bogimidan batamom tugrilanib olgach, u gavdaga nisbatan egik, chanoq son bygimidan bukilgan holatni oladi. Yuqoriga harakat oyoqni chanoq – son bygimidan yozish bilan boglanadi. Oyoq to gorizontal holatga kelgunicha qadar ham togri turadi, sal yuqoriga kutariladi, u tizza bygimidan bukila boshlaydi, boldir bilan panja esa yuqoriga harakatini davom ettiraveradi. Shu paytda oyoq chanoq – son bygimidan bukia turib pastga harakat qiladi. Son bilan tana burchagi tahminan 170, tizza bygimidagi burchak 135 ga yetganida oyoqning pastdan yuqoriga bolgan harakanb tugaydi va navbatdagi ishchi harakat boshlanadi.
Endi ikkala oyoqning bir – biriga monand harakatiga kelsak, bu suzuvchi sportchi uchun juda muhim. Demak, yuqorida aytib otkanimizdek, tayyorlanish harakatini oz chegarasiga yetish bilan u pastga harakat qilib, ishchi harakatini boshlaydi, huddi shu paytda esa ozining ishchi harakatini tugayotgan ikkinchi oyoq yuqoriga harakat qilib, tayorlanish harakatiga otadi.
Krol usulida qolni suvdan chiqarmay kokrakda suzish – sekin suzish usulidir. Yuqorida aytilgandek, qolni suvdan chiqarmay suzish juda oson usul bolib, uni tez organish mumkin; shu sababli suzishni endi organayotgan shu usulni qollagan maqul.
Suzishni mutlaqo bilmagan kishilar ham 3-4 mashgulotdan keyin chokmay suv ustida tura oladilar va ozini suza biladigandek his qiladilar. Buning katta psixologik ahamiyati bor. Krol usulida qolni chiqarmay kokrakda suzishni bilib olganda keyin, suzishning mukammalroq usullarini organishga dadilroq ota olasiz.
“Krol” usulida suzganda gavda gorizontal holatda boladi. Bunda boshni shunday korsatish kerakki, ogiz suvdan chiqqan bolsin va iyak suvda tursin. Oyoqlar krol usulidagidek harakatlantiriladi.
Qollar suvdan chiqarilmaydi, balki eshib bolgandan keyin tirsak biqinga yetkazilmay bukiladi va barmoqlar oldinga qaratiladi, qollar suv tagida galma – gal oldinga uzatiladi, songra xuddi krol usulidagi singari eshiladi.
Bir qol bilan eshganda ikkinchi qolingizni suv tagida oldinga uzating. Qolingiz bilan bir marta eshganda oyogingizni uch marta siltang.
Qol bilan ikki marta eshganda bir marta nafas olinadi va bundan keyingi ikki marta eshganda nafas chiqariladi.
Qolni suvdan chiqarmay krol usulida kiyim kiyib ham suzish mumkin.
“Krol” usulida suzganda qol va oyoqlarni qanday xarakatlantirish kerakligini yaxshilab bilib olish uchun, bu mashqlarni qirgoqda takrorlab koring. Buning uchun dong joyda ikki oyoqni uzatib otirib, ikki qolni orqaga uzatib yerga tayanib turish kerak. Ikki oyoqni oldinga pastga uzatib xuddi suvdagi singari xarakatlantirib, yani ong oyoqni kotarib chap oyoqni pastga tushirib, bunda ikki tovon orasi 45 santimetr bolishi kerak. Keyin chap oyoqni kotarib, ong oyoqni pastga tushiriladi.
Avval bu xarakatlarni sekinroq bajarib, songra tobora tezlashtirish lozim. Oyoqlarni zor berib ishlatmay muskullarni bosh tutib, ammo tizzani bukish kerak emas. Yuqorida aytilgan mashqni bir necha marta takrorlash kerak.
“Krol” usulida suzishni organganda suzish tezligini kamaytiradigan kopgina xatolarga yol qoymaslik zarur. Bunday xatolarni yoqotish uchun oyoqlarni erkin va bir maromda shunday tez – tez ishlatish kerakki, orqada bir tekis kopiklangan iz qolsin.
Qol muskullarini zor berib ishlatavermasdan, qollarni chapillatib suvga urmay, yelka qarshisida oldinga chozib suvga botirish kerak.
Kokrakda krol usulida suzishda bu usulning tarixiga asos slogan mamlakatimizning kopgina suzuvchi – sportchilari qimmatli hissa qoshishgan.