Suyuqlik tarkibini tahlil qilishning optik usuli

4-rasm. Avtomatik polarimetrning sxemasi.
Shunday qilib, ning qiymatini bilgan holda, ni oʻlchangan qiymati bo‘yicha konsentratsiya С ni aniqlash mumkin.
-rasmda avtomatik polarimetrning prinsipial sxemasi keltirilgan. Yorugʻlik nurlari manba dan chiqib, linza yordamida parallel tutamga yaqinroq yorug‘lik tutamiga aylantirilgach, interferension filtr dan o‘tib, monoxromatik boʻlib qoladi. Polarizator bu nurlanishni azimuti maʼlum qutblangan chiziqli nurlanishga aylantiradi. Modulator (masalan, Faradey yacheykasi) qutblanish azimutini chastota bilan o‘rta vaziyatdan bir xildagi kattalikka o‘zgartiradi. Analizator qutblanish azim utining o ‘rtacha vaziyatiga nisbatan burchak hosil qilib o‘rnatilgan (ayqash vaziyat) boiib, foto qabul qilgich ga qutblanish azimuti o‘zgarishining qo‘shaloq chastotasi ( ) ga teng modulatsiyali amplituda bilan kiradi. Foto qabul qilgich ta’minlash bloki dan ishlaydi va nurlanishni elektr signaliga o‘zgartiradi.
Agar modulator bilan analizator o‘rtasiga optik jihatdan aktiv obyekt joylashtirilsa, u holda qutblanish azimuti o‘rtacha vaziyatdan maʼlum burchak ga o‘zgaradi va foto qabul qilgichga chastotali nurlanish kiradi. chastotali elektr signal elektron kuchaytirgich da nomuvofiqlik signalini hosil qiladi, bu signal analizator bilan bikir aloqaga ega boʻlgan ijro mexanizmi ga keladi. Nomuvofiqlik signalining fazasiga qarab, ijro mexanizm analizatorning tizimini optik o‘qi atrofida u yoki bu tomonga buradi. Bu hol to ayqash vaziyat yana qaror topguniga qadar davom etadi va analizatordan keyin nurlanish chastotasi ga teng boʻlmay qoladi.
Analizatorning burilish burchagi qutblanish azimutining optik jihatdan aktiv obyekt bilan birga aylanish burchagiga teng boʻladi. Oʻlchash natijalari analizator bilan ijro mexanizmi orqali bogiangan sanoq qurilmasi da qayd etiladi.
Qutblanish-optik usullar amalda inersiyasiz boʻlib, yuqori aniqlikka egadir.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Yusupbekov N. R., Muhamedov B. I., Gʻulomov Sh. M. Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish. — Т.: ,,Oʻqituvchi“, 2011. — 576 b.