Suvoqchilik va pardozlash ishlari

2 .1 4 . M a n z a r a li suvoqlar
M an zarali suvoqlar u c h xil: ran g d o r o h a k -q u m , terazzit va 
to sh suvoqlarga b o ‘linadi.
R a n g d o r o h a k - q u m s u v o q l a r g ‘is h t d e v o rla r, 
sh u n in g d e k m ark asi 50 va u n d a n p ast b o ‘lgan m ate ria lla rd a n
51

---

tik la n g a n y u z a la r, m a s a la n y e n g il b e to n , tu f, c h ig ‘a n o q to s h , 
g ‘ovak sopol b lo k lar sirtlarin i p a rd o z lash d a ishlatiladi. B u o z ro q
sem en t q o ‘shilgan qo rish m a qorasuvoqdan keyin purkaladi. B unday 
q o rish m ala r bilan o g ‘ir b e to n y u z a la rn i suvash m u m k in em as, 
c h u n k i vaqt o ‘tishi bilan suvoq k o ‘ch ib tush ish i m u m k in .
T e r r a z i t s u v o q k a tta b in o la rn in g d e v o rla ri, u s tu n la ri, 
sokollari va boshqa qism larin i pard o zlash d a ishlatiladi.
T o s h s u v o q l a r tabiiy q o p lam a to sh la r (g ran it, m arm ar, 
o h a k to sh , tuf) ga o ‘xshatib p u rk alg a n suvoqlardir.
O g‘ir, zich b e to n d a n , g ‘ish td a n , y a ’ni m arkasi k a m id a 1000 
b o ‘lg an m a te ria lla rd a n ib o ra t y u z a la r s h u n d a y s u v o q la r b ila n
pardozlanadi. M ustahkam ligi past b o ig a n m ateriallard an ishlangan 
yuzalarga toshli q o rish m ala r ch ap lan g an d a, ular qatlam lanib qoladi. 
T o sh su v o q lar se m e n tli q o rasuvoq u stid a n c h ap lan ad i.
Rangdor ohak-qum suvoqda 
b o g lo v c h i sifatida o h a k x am iridan 
foydalanib, o h a k -q u m qo rish m asi tayyorlanadi. U n g a 10— 15 % 
sem en t va tegishli m iq d o rd a p ig m e n tla r q o ‘shiladi. S o f kvars q u m i 
t o ‘ldirgich b o ‘lib xizm at qiladi. Bu q u m zarra la rin in g kattaligi 
0,3 —0 ,6 m m b o ‘lishi kerak. S a c h ra tib su v alad ig an fa k tu ra la r 
u c h u n tark ib id a ta x m in a n 50 % 0,6 d a n 2 m m . g a c h a o ‘lcham li 
q u m ishlatiladi. O c h iq tusli suvoqqa oq rangli kvars qu m i ishla­
tiladi.
B o g ‘lo v c h i m o d d a la rn i b o ‘yash u c h u n q o ris h m a g a o h a k
x am iri va sem en t m assasiga nisbatan ko ‘pi b ilan 7 % q u ru q qurilish 
b o ‘yog‘i q o ‘shiladi.
Q ism an qotgan yoki q o tm a g a n (yum sh o q ) suvoqlar siklyalar, 
sh ta m p la r, valiklar b ila n ishlanib kerakli fak tu ralar hosil qilinadi. 
Siklyalar tishining balan d lig i k o ‘pi b ilan 2—3 m m b o ig a n p o ‘lat 
p la s tin a la rd ir (2 2 -ra sm ).
S htam p va valik bilan pardozlash suvoq yuzasida takrorlanuvchi 
b ir xil shakl hosil qilish im k o n in i b e ra d i. S h ta m p va v a lik la r 
y o g lo c h , r e z in a , m e ta lla r d a n y a s a la d i. U la rn i 
q o ‘rg ‘o s h in , 
b ab b itd an quyib yasash h am m u m k in (2 3 -rasm ).
Silliq qorishm a siitiga y o ‘naltim vchi sifatida q o ‘yilgan rejacho‘p 
yoki k atta andava b o ‘ylab valiklar g lld ira tila d i.