Сув ресурсларидан оқилона фойдаланиш йўналишида

1.Тайёргарлик ишлари

1	Ќурилиш майдончасини вертикал текислаш			19717.82
2	Ќурилиш майдончасини ўсимлик ќатлами грунтидан тозалаш	21.94		7922.57
	2.Асосий ишлар
	2.1 Ќурилиш майдончасида механизациялашган усулда бажариладиган ер ишлари
1	Хандакни тўлиќ ќазиш			29764.99
2	Табиий намликдаги (ќуруќ) грунтни ќазиш	Vќуруќ		708322.37
3	Чўмичга ёпишадиган грунтни ќазиш			2593.26
4	Сув остидан грунт ќазиб олиш			5849.37
5	Нам грунтни ќазиш	Vнам		8442.62
6	Ќўшимча ќазиладиган грунт	Vќўш		687000.00
7	Грунтни ерга ташлаб ќазиш	Vерга		693765.31
8	Грунтни транспортга ортиб ќазиш	Vтр		22999.68
9	Ќайта кўмиш грунти тупроќтепаларни ћосил ќилиш			7577.15
10	Ќайта кўмиш грунтини бирламчи 10 метрга суриб элтиш	Vќ.кўм		6765.31
11	Ќайта кўмиш грунтини ќолган 10 метрликларга суриб элтиш	Vќ.кўм		6765.31
12	Ќайта кўмиш грунтини ёйиб ётќизиш	Vќ.кўм		6765.31
13	Ќайта кўмиш грунтини оптимал кўрсатгичгача намлаш	Vќ.кўм		6765.31
14	Ер ишлари лойића ћажми	Vл.x.		716764.99
15	Ер ишлари умумий ћажми	Vум.		723530.30
16	Ер ишлари ишлаб чиќариш ћажми:	Vиш.чиќ		730295.61
17	Хандак ости ћимоя ќатлами грунтини ќўл кучида олиб ташлаш (тозалаш)	Vќўл иш		1488.25

Тупроқтепаларни лойиҳалаш.
Тупроқтепаларни (рошларни) лойиҳалашдан мақсад: уларнинг ўлчамларини аниқлаш, жойланиш ўрнини белгилаш ва катлован қурилиши ишларини механизациялаш учун машиналар танлашда улар иш кўламини (фронтини, грунт ташиш масофасини) ҳисоблаш ҳамда иш кўламининг қурилиш машиналари иш унумдорлигига таъсирини ҳисобга олиб, механизациялаш оптимал (иш унумдорлиги энг катта, иш таннархи ва бажарилиш муддати энг кичик) вариантини танлашдан иборатдир. Курс лойиҳасида тупроқтепаларни лойиҳалаш тартиби (кетма-кетлиги) ер ишларини бажариш кетма-кетигига мос эмас, шунинг учун олдин хандакни қайта кўмиш грунти тупроқтепалари кейинчалик эса, ўсимлик қатлами грунти тупроқтепалари лойиҳаланади. Амалда эса, катлован қазишдан олдин ўсимлик қатлами грунти тозаланиб, кейинчалик катлован қазиш ишлари амалга оширилади.
Ўсимлик қатлами грунтидан ташқари, хандакдан қазиб олинган грунтнинг бир қисми, хандак бўш (иншоот ер ости қисми қурилгандан кейин, хандакда қолдириган “а=1,0 м” ва ҳ.о.) жойларини қайта кўмишда ишлатиш мақсадида, қурилиш майдончаси ичида, вақтинчалик тупроқтепаларга жойлаштирилади.
1.Хандакни қайта кўмиш учун вақтинчалик тупроқтепаларда қолдириладиган юмшатилган грунт ҳажми қуйидаги формула билан ҳисобланади:
= V_к.кўм ·K_юм,=6765.31·1.12=7577.15 м³
бу ерда, K_юм -замин грунти юмшалиш коэффициенти. Вақтинчалик тупроқтепанинг реал ҳажми ўзгарувчан ҳисобланади, чунки юмшатилган грунт вақт ўтиши билан киришади (зичланади), лекин уни ҳосил қилиш иши лойиҳасини тузиш учун юқоридаги ифода ҳақиқий ҳисобланади.
Хандакда қайта кўмиладиган бўшлиқлар ўлчамларини аниқ ҳисоблаб топиш имконияти мавжудлигидан қайта кўмиш грунти тупроқтепаси солиштирма ҳажмини қуйидагича ҳисобланса мақсадга мувофиқ бўлади:


Тупроқтепа баландлиги қуйидагича аниқланади.

Тупроќтепанинг юќориси бўйича эни ќуйидагича ћисобланади:





Хулоса. Экскаватор қазиб ташлаган грунтни қайта кўмиш вақтинчалик тупроқтепаларига булдозер билан (кейин вақтинчалик тупроқтепадан хандак бўшлиқларини қайта кўмиш учун ҳам бульдозер билан) суриб келиш схемаси танланганда иншоот ости хандакининг узунлиги бўйлаб (устки ва пастки бъефларда)
Лойиҳа параметрлари: ; бўлган вақтинчалик тупроқтепалар ҳосил қилинади.


2. Қурилиш майдончасидан ўсимлик қатлами қирқиб олиниб, лойиҳада бошқа шартлар бўлмаса, алоҳида тупроқтепаларга жойлаштирилади.
Қурилиш майдончасидан қирқиб олинган ўсимлик қатлами грунти тупроқтепалари қурилиш майдончаси жойлашган худуд шароитига қараб, иншоот юқориги ва пастки бъефларида жойлатирилиши мумкин. Тупроқтепаларни лойиҳалаш солиштирма ва тўлиқ ҳажмлардан фойдаланиб амалга оширилади.