Suv ostida sakson ming kilometr

Iyeddo  -

 Yaponiya poytaxti Tokioning qadimgi 

nom i.

513

---

kilometr tezlik bilan okeandan o‘tib, o‘sha kunning 

o'zida Amerika sohillariga borib urilganlar.

Tun  boshlanishi  oldidan  ufqda  bo'ronga  qar- 

shi  jon-jahdi  bilan  kurashayotgan  katta  kemani 

ko'rdim.  U  joyidan  qimirlamay turar  edi.  Bu  Nyu- 

York  va  Liverpul  yoki  Gavr  orasida  qatnaydigan 

paroxodlardan  biri  bo'lishi  kerak.  Ko‘p  o'tmay 

qorong‘ilikka singib ketdi.

Kechqurun soat o‘nda osmon alanga ichida qol- 

ganday bo'ldi. Havoni chaqmoqlar qirqib o‘ta bosh- 

ladi.  Men  ularning nihoyat  darajada  kuchli  nuriga 

tik qaray olmadim, ammo kapitan Nemo osmondan 

ko‘z  uzmas  edi.  U  bo'rondan  lazzatlanayotganga 

oxshar edi.

Havoni  g‘oyat  darajada  kuchli  shovqin:  po'rta- 

nalarning  bir-biriga  urilib  qarsillashi,  shamolning 

uvullashi,  momaqaldiroqning ovozi  qoplab  ketdi..> 

Shamol  tinmay  yo'nalishini  o'zgartirar  va  sharq- 

dan boshlangan bo‘ron shimol, g‘arb va janubni ay- 

lanib, yana o'sha yoqqa qaytar edi.

Golfstrimni  qarang!  U  bo'ron  qiroli  degan  no- 

miga tamoman mos edi! Uning yo'lida uchraydigan 

harorati turlicha suv va havo qatlamlari xuddi ana 

shu dahshatli bo'ron va dovullarni hosil etadi.

Yomg'irdan  so'ng chaqmoq  aralash  chinakami- 

ga olov seli  quyildi.  Suv irmoqlari  eritilgan metall 

oqimiga aylanganga o'xshar edi.

Goyo kapitan Nemo o'ziga munosib o'lim istar, 

chaqmoq ostida  o'lishni afzal ko‘rgan,  deb  oylash 

mumkin edi.

Kema  uzunasiga  dahshatli  kuch  bilan  chayqala 

boshlagach,  «Nautilus»  po'lat  tumshug'ini yashin- 

qaytargichday  havoga  ko'tardi,  -  unga  uchqunlar 

kelib urilganini ko'rdim.

514

---

Tamoman holdan toygach, qornimda yotib olib, 

lyuk  oldiga  emaklab  keldim,  uni  ochib,  salonga 

tushdim.  Bu vaqtda dovul  juda avjiga chiqqan edi. 

«Nautilus»ning ichida bir sekund ham oyoqda turib 

bo'lmas edi.

Kapitan Nemo yarim kechadagina pastga tushdi. 

Rezervuarlar suvga to'layotganini eshitdim va «Na­

utilus» asta-sekin dengiz qa’riga tushib ketdi.

Salondagi  to'siqlar  ochiq  edi,  binobarin  men 

olovli  suvda  sharpaday  gangib  yurgan  katta  ba- 

liqlarning  butun  boshli  to'dalarini  ko‘rdim.  Ular- 

dan ayrimlarini ko'zim oldida yashin urib o'ldirdi.

«Nautilus» hamon pastlashib borar edi. 0 ‘n besh 

metr  chuqurlikda  u  o'ziga  sokin  joy  topadi,  deb 

oylagan edim. Ammo dengiz sathi shu qadar tosh- 

qin ediki, biz ellik metr chuqurlikdagi okean qa’riga 

tushishga majbur bo'ldik.

Bu  chuqurlik  naqadar  osoyishta,  qanday ajoyib 

olam,  qanday  sukunat!  Dengiz  sathida  dahshatli 

I  dovul quturayotganini kim xayoliga keltira oladi!