Suragan edingiz

Узоқ вақт кўчада юриб, ота-онани хаво-
тир га солиш.
Баъзи фарзандлар кечалари то алламаҳал га-
ча кўчадан юриб, ота-онасини хавотирга қўяди. 
Айрим хонадонларда бундай носоғлом муҳит 
сурункали тус олиб, фарзандлар уйга соат ўн 
икки, бир қилиб, кириб келади. Бу ҳолат ота-
онанинг уйқусини қочириб, тинчини бузиши 
тайин. Бун дай вақтда ота-она болалари ҳақида 
турли хаёл ларга бориб, “Болам тинчмикан?”, 
“Машина уриб кетмадимикан?”, “Кўчада безо-
риларга йўлиқиб қолган бўлса-я?” деган ёмон 
хаёлга боради. Бемеҳр фарзанд эса бу вақтда 
қайсидир чойхонада ошна-оғайнилари би-
лан кайф-сафо қилаётган ёки кўчада бекор чи 
дўстлари билан гап сотиб ўтирган бўлади. Нима 
бўлган тақдирда ҳам, балоғат ёшига етган фар-
занд уйнинг каттаси ҳисобланади ва оиланинг 
бирон корига ярайдиган бўлади. Бундан таш қа-
ри, ота-онанинг қандайдир юмуши ёки ҳожа ти 
чи қиб қолса, фарзандининг хизматига эҳти ёж 
се зади. Агар фарзанд кўчадан бери келмаса, 
улар нинг хизматини ким қилади?!
Ҳар хил талаблар билан ота-онани ма-
шаққатга қўйиш. 
Баъзи бир ўғил-қизларимиз тенгқурлари-
дан ортда қолмаслик учун ота-оналаридан кўп 
нарса талаб қилавериб, уларни қийнаб юбори-
ша ди. Қимматбаҳо кийимлар, мобиль телефон ва 
ҳоказолар олиб беришларини сўраб, ҳоли-жонига 
қўйишмайди. Бордию ота-оналари айтганларини 
қилишмаса, хўмрайиб, жаҳлга ўтишади. Аразлаб 

---

32 
Саййид Раҳматуллоҳ ТЕРМИЗИЙ
емай-ичмай, ҳатто ўқишга ҳам боришдан бош 
тортади. Хуллас, шундай қилсалар, ота-оналари ўз 
йўриғига юришга мажбур бўлишини билишади. 
Бироз сабр қилсалар, ота-оналари имкони бўлса, 
у нарсани албатта олиб беришади. Ваҳоланки, 
ота-она иқтисодий жиҳатдан қийналган бўлса, 
ич-ичидан эзилади. Мана шундай тарбиясиз, 
фақат ўзини ўйлайдиган худбин фарзандла-
рининг талаб-истагини деб ота-она не кўйларга 
тушмайди, дейсиз. Ҳатто кўпроқ пул топишим 
керак деб ота бечора узоқ ва совуқ юртларда 
му софир бўлиб, оғир ишларни қилишга мажбур 
бўлади. Она ҳам уй ишларини саранжом-сариш та 
этиш ўрнига кўпроқ пул топишни ўйлайди ган 
бўлиб қолади. Натижада оила инқирозга учраб, 
болалар тарбияси бузилади. 
Ўртоқларидан орқада қолмаслик ёки айрим 
енгилтак қизларга ёқиш учун ота-онасидан, ҳатто 
машина олиб беришларини ҳам талаб қилади. 
Бундайлар ўзларининг барча кўнгилхушлик-
лари учун ота-онасидан пул талаб қилишдан 
уялмайди. Бу йигит кишига мутлақо ярашмайди. 
Фарзанд улғайиб ўзини-ўзи эплайдиган ёш-
га етгандан кейин унга ҳамма нарсани муҳайё 
этиш ота-она зиммасида эмас. Тўғри, ота-она 
фарзандни ёшлигида қўллаб-қувватлаб, ўқитиб, 
балоғатга етганда уйлантириб қўйиши фар занд 
ҳақларидан ҳисобланади. Аммо фарзанд ҳам ўз 
навбатида қўли ишга яраганда ота-онасига ёр дам 
бериш, оила эҳтиёжига ўз ҳиссасини қўшиш га 
ҳаракат қилмоғи лозим. 

---