Suragan edingiz

“Эслатинг!
Зеро, эслатма
мўминларга ман-
фа ат етказур”
 (Зориёт сураси, 55-оят).
Шундан 
келиб чиқиб, ота-онага оқ бўлиш ҳақидаги ушбу 

---

4 
Саййид Раҳматуллоҳ ТЕРМИЗИЙ
рисолани сиз азизларга тақдим қилаётга ним дан 
бениҳоя мамнунман.
Эҳтимол, айрим ўқувчиларимизда: “Нима учун 
китобнинг номи бундай, “Ота-онага оқ бўлиш” 
ўрнига “Ота-онага яхшилик қилиш” деб номласа 
ҳам бўларди-ку?!” деган савол туғилиши мум-
кин. Тўғри, шундай номласа ҳам бўларди. Аммо 
бу ерда бошқа бир муҳим жиҳат бор. “Биррул 
волидайн”, яъни ота-онага яхшилик қилиш ҳақи-
да шу чоққача юртимиз зиёлилари ва олимлари 
томонидан кўп ва хўб ёзилган. “Уқуқул воли-
дайн”, яъни ота-онага оқ бўлиш ҳақида эса 
маълумотлар кам.
Боз устига, “биррул волидайн” билан “уқуқул 
волидайн” бир-бирига қарама-қарши тушун-
чага ўхшаса-да, аммо оқ бўлишдан ти йил ган 
инсон ўз-ўзидан ота-онасига яхшилик қи лув-
чилар қаторига ўтади. Чунки “уқуқул во ли дайн” 
“биррул волидайн”нинг зидди ҳисоб ла нади. 
Демак, ёмонликлардан тийилиш учун уларни 
билиб олган инсон ўз-ўзидан яхши ликда бўлар 
экан. Ҳамма Расулуллоҳ (соллал лоҳу алайҳи ва 
саллам)дан яхшиликлар ҳақида сўраса, Ҳузай фа 
ибн Ямон исмли бир саҳобий нуқул ёмон лик-
лар ҳақида сўрар экан. У зотдан бунинг саба бини 
сўрашганда «Мен Расулул лоҳ (соллаллоҳу алай ҳи 
ва саллам)дан ёмон лик лар ҳақида сўра шим дан 
мақсад уларга тушиб қолмаслик учун дир», деб 
жавоб берган экан. Аллоҳ у зотдан рози бўл син!
Ўз навбатида мен ҳам бу рисоламда ота-онага 
оқ бўлиш мавзусини асос қилиб олган экан ман, 
мақсадим бундай салбий ҳолатдан огоҳлан ти-

---