Sun’iy intellekt tizimlarining qurolli kuchlarimiz faoliyatida tutgan o’rni annotatsiya

SUN’IY INTELLEKT TIZIMLARINING QUROLLI KUCHLARIMIZ FAOLIYATIDA TUTGAN O’RNI

Annotatsiya: Ushbu maqolada qurolli kuchlarimiz faoliyatida sun’iy intellekt tizimlarining tutgan o’rni va sun’iy intellekt tizimlarini qurolli kuchlarimizga tatbiq qilishning ahamiyati yoritilgan.
Kalit so’zlar: axborot-kommunikatsiya texnologiyalari, telekommunikatsiya,
dasturiy ta’minot, sun’iy intellekt, evristik nazariya, evristik dasturlash,hayotiylik.

KIRISH.
Bugungi kunda butun dunyoda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari keng
ko‘lamda rivojlanmoqda. Albatta bu rivojlanishlar harbiy soxani ham chetlab o‘tgani yoq.
Xususan axborot-kommunikatsiya texnalogiyalarining jadal rivojlanishi natijasi
o‘laroq sun’iy intellekt tizimlari rivoji va insoniyat hayotida tutgan o’rni kun sayin
kengayib bormoqda. Hozirgi kunda juda ko’p rivojlangan davlatlar qurolli kuchlar tizimlarida bu sohani takomillashtirishga alohida urg‘u berilyapti. Sababi globallashuv jarayonida ko’p ma’lumotlar elektron tarzda qabul qilinmoqda. Juda ko’p ma’lumotlarga egamiz, lekin ularni tahlil qilishga inson idroki ojizlik qiladi. Shuning uchun ham sun’iy intellektga yuzlanilmoqda. Sun'iy intellekt harbiy urushda muhim rol o'ynaydi. Shu sababli, AQSh va boshqa rivojlangan mamlakatlar tomonidan turli harbiy maqsadlarda foydalanish uchun bir nechta sun'iy intellekt dasturlari ishlab chiqilmoqda.
TADQIQOT VA METODALOGIYA.
Amerika Qo'shma Shtatlari Mudofaa vazirligi 2019 yilda o'zining birinchi sun'iy intellekt rejasini e'lon qildi. Natijada, bu mudofaa, tadqiqot va harbiy sohalarda foydalanish uchun sun'iy intellekt tizimlari va texnologiyalarini ishlab chiqishga olib keldi.
Oddiy tizimlar bilan solishtirganda, sun'iy intellektga asoslangan harbiy tizimlar juda katta hajmdagi ma'lumotlarni samarali boshqarishi mumkin. Sun'iy intellekt qarorlar qabul qilishda juda yaxshi bo'lganligi sababli, u o'zini o'zi boshqarish, o'zini o'zi boshqarish va jangovar tizimlarning o'zini o'zi boshqarishini keskin oshiradi.
Sun'iy intellektning harbiy xizmatdagi afzalliklari
Strategik qarorlar qabul qilish
Aniq va tezkor ssenariy tahlillari
Noqulayliklarni neytrallash
Favqulodda vaziyatlarda oqilona harakat
Individual ko'rsatma
Simulyatsiya va mashqlarda katta realizm
Rivojlanayotgan texnologiyalarning ishonchli kompyuter modellari
Harbiy harakatlar
Turli manbalardan olingan ma'lumotlarni samarali qayta ishlash
Avtonom logistika tufayli qo'shinlar uchun xavf kamaydi
Keling, harbiy sohada AIning umumiy afzalliklarini ko'rib chiqaylik:
Tahdidni sezish
Jang maydonlari juda xavfli joylardir. AQSh armiyasiga ko'ra, sun'iy intellekt ba'zi tahdidlarni yumshata oladi. Mobil korporativ va avtonom datchiklar yordamida tahdidni aniqlash Amerika armiyasi tizimi tomonidan qo'llaniladigan protsedura nomidir. Harbiy havo kuchlari va AQSh armiyasi uchuvchisi tarkibni taklif qiluvchi va taraqqiyotni o'lchaydigan sun'iy intellektni o'qitish vositasi dasturini yakunladi. Muntazam foydalanish topshiriqni bajarish uchun zarur bo'lgan vaqtni 40% ga qisqartirishga olib keladi.
----------
Sun'iy intellekt deyarli barcha harbiy ilovalarda qo'llaniladi va sun'iy intellektning yangi va zamonaviy qo'llanilishini yaratish uchun harbiy tadqiqot agentliklari tomonidan tadqiqot va ishlanmalarni moliyalashtirishning ko'payishi, sun'iy intellektdan boshqariladigan tizimlardan foydalanishning ko'payishiga olib kelishi kutilmoqda.

XULOSA:
Zamonaviy urush harbiy va mudofaa sanoatining ish uslubini o'zgartirmoqda.

AI joriy etilgandan beri mudofaa bilan bog'liq ko'plab sohalar, jumladan, maqsadni aniqlash, kiberxavfsizlik, RADAR va SONAR tizimlari rivojlangan. Biroq, hech bir mashina odamlarning o'rnini to'liq almashtira olmaydi, ayniqsa mamlakat chegaralari kabi odamlarning o'zaro ta'siri muhim bo'lgan joylarda.
Dunyo bo'ylab davlatlar harbiy va mudofaa sohalarida sun'iy intellektning mutlaq qudrati bo'lish uchun doimiy ravishda raqobatlashadi.