Sulfatlar sinfi minerallari


Mineral va foydali qazilmalar



Download 379,37 Kb.
bet5/15
Sana22.05.2023
Hajmi379,37 Kb.
#942511
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
Sulfatlar sinfi minerallari

Mineral va foydali qazilmalar
1. Grafit — S. Sof elementlar sinfiga kiradi. Qattiqligi-1. Solishtirma og‘irligi -2-2,4 g/sm3. Metallsimon yaltiroq. Rangi po‘latga o‘xshash kulrang, qora. CHizig‘ining rangi kulrang-qora, yaltiroq, ulanish yuzasi yaxshi rivojlangan. Geksagonal singoniyali. Qog‘ozda chiziq qoldiradi, qo‘lga yuqadi. Kelib chiqishi er ostidagi ko‘mirning magma bilan tutashgan joyi — kontaktda, metamorfik tog‘ jinslar — gneys, slanetslar orasida, nordon, o‘rta nordon va asosli magmatik tog‘ jinslarda uchraydi. Ishlatilishi: grafit metallurgiyada yuqori sifatli uchta chidamli material sifatida, elektr sanoatida elektrodlarni tayyorlashda, grafitlarning yaxshi sorti qalam va qora buyoqlar tayyorlashda ishlatiladi.
2. M o l i b d e n i t — Mo S2 sulfidlar sinfga xos. Qattiqligi — 1-1,5. Solishtirma og‘irligi — 4,8—5 g/sm3, metallsimon yaltiroq. Rangi qo‘rg‘oshinga o‘xshash kulrang. CHizig‘iniig rangi och yashil, ulashish yuzasi yaxshi ko‘rinadi. Geksagonal singoniyali. Grafitga o‘xshash qog‘ozda chiziq qoldiradi. YUqa varaqlari egiluvchan. Kelib chiqishi: nordon magmatik jinslar paydo bo‘layotganda har xil yuqori haroratda eritmalardan kvars bilan birga hosil bo‘ladi. Bulardan tashqari, ba’zi jinslar bilan kontaktlarda ham uchraydi.
3. Antimonit — surma yaltirog‘i Sb2S3, sul­fidlar sinfiga xos, qattiqligi— 2,5. Solishtirma og‘irligi — 4,6 g/sm3. Metallsimon, yaltiroq. Rangi qo‘rg‘oshinga o‘xshash kulrang, po‘latsimon kulrang, chizig‘i­ning rangi qo‘rg‘oshinsimon kulrang. Ulanishi o‘ta mukammal, murt mineral. Nitrat kislotada eriydi. Kelib chiqishiga ko‘ra issiq suv eritmalari (gidrotermal) sharoitlarda hosil bo‘ladi. Rudali tomirlarda va cho‘kindi jinslar orasida uchraydi. Antimonit muhim surma xom ashyosidir (meditsina, tuqimachilik, shisha, fotografiya, rangdor, chidamli metall olishda ishlatiladi).
4. Gips — SaSO4 2N2O, sulfidlar sinfiga kiradi. Qattiqligi—1.5—2. Solishtirma og‘irligi — 2,3 g/sm3, shishasimon, sadafsimon va shoyisimon yalti­roq. Rangsiz, oq, kulrang, och pushti, sariq, qizil, qora; chizig‘iniig rangi oq. Ulanishi o‘ta mukammal. Mo­noklin singoniyali. Mineralning ingichka tolalari egiluvchan. Xlorid kislota kuchsiz ta’sir etadi. Gipsning turlari: oq rangli mayda donador gipsni ale­bastr, ingichka tolali, ipaksimon yaltiroq gipsni esa selenit deyiladi. Kelib chiqishiga ko‘ra tiniq, kimyoviy cho‘kindi, angidritlardan gidrotatsiya yo‘li bi­lan hosil bo‘ladi. Gips minerali cho‘kindi jinslarning orasida keng tarqalgandir. Ishlatilishi: gips juda muhim qurilish materiali, kuydirilgan gips haykaltaroshlikda va meditsinada qo‘llaniladi. Bundan tashqari gips kimyo sanoatida, sement tayyorlashda va qishloq xo‘jaligida mineral o‘g‘it sifatida qo‘llaniladi. Gips tiniq optik priborlar tayyorlashda ishlatiladi.
5.
Download 379,37 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish