"Sug‘urta asoslari"

Sug‘urtalovchi – sug‘urtani amalga oshiruvchi ixtisoslashtirilgan tashkilot.

Sug‘urta qildiruvchi – sug‘urta badallarini to‘lovchi va konkret sug‘urta munosabatlarida qatnashuvchi jismoniy yoki yuridik shaxs.

Sug‘urtalanuvchi – hayoti, sog‘ligi yoki mehnatga layoqati sug‘urta obyekti bo‘lgan shaxs.

Sug‘urta obyekti va predmetlari – sug‘urtalashga tegishli bo‘lgan moddiy qiymatliklar, inson hayoti, sog‘ligi, mehnatga layoqati, javobgarliklar va mas’uliyatlar.

Sug‘urta mas’uliyati – sug‘urtalovchining sug‘urta holatlari ro‘y berganda sug‘urta qoplamalari yoki sug‘urta summalarini to‘lash bo‘yicha majburiyati.

Sug‘urta guvohnomasi (polisi) – sug‘urta amalga oshirilganligini tasdiqlovchi hujjat.

Sug‘urta fondi – sug‘urta badallari hisobidan shakllantiriladigan hamda sug‘urta holati natijasida sug‘urtalanuvchining ko‘radigan zararini oldini olish, lokalizatsiya qilish va qoplashga mo‘ljallangan sug‘urta rezervlari yig‘indisi.

Sug‘urta tarifi – sug‘urta summasiga nisbatan foiz stavkasi.

Sug‘urta badali (mukofoti) – sug‘urta summasiga nisbatan belgilangan sug‘urta tarifi bo‘yicha pul to‘lovi.

Sug‘urta muddati – sug‘urta obyektining sug‘urtalangan davri.

Sug‘urta holati – sug‘urta qoplamasi yoki sug‘urta summasi to‘lanishi kerak bo‘lgan turli salbiy va boshqa kelishilgan oqibatlarga olib keluvchi haqiqatda sodir bo‘lgan holatlar.

Sug‘urta dalolatnomasi – o‘rnatilgan tartibda rasmiylashtiriladigan va sodir bo‘lgan sug‘urta holatini hamda sabablarini tasdiqlovchi hujjat.

Sug‘urta portfeli – sug‘urta kompaniyasi tomonidan olingan badallar yig‘indisi yoki tuzilgan va to‘langan shartnomalar soni.

Sug‘urta qoidalari – ixtiyoriy sug‘urta shartlarini belgilovchi me’yoriy hujjatlardan biri.

Abandon (fr.Abandon) – sug‘urtalanuvchining to‘la sug‘urta summasini olgandan so‘ng sug‘urtalovchi foydasiga sug‘urtalangan obyektga nisbatan huquqlardan voz kechish.

Avuar (fr.Avoir) – «aktivlar»ning sinonimi (pul mablag‘lari, veksellar, akkreditivlar, qimmatli qog‘ozlar, bankdagi hisoblar va b.) – sug‘urta balansining bir qismi.

Addendum (lat.Addere) – rasmiylashtirilgan shartnomaga qo‘shimchalar kiritish.

Akvizitor (lat.Acquisitor) – yangi sug‘urtalanuvchilarni jalb qilish bilan shug‘ullanuvchi sug‘urta agenti yoki brokeri.

Anderrayter (Underwriter) – sug‘urta kompaniyasi yoki sindikat tomonidan sug‘urta tavakkalchiligini olish vakolati berilgan shaxs.

Polis (Policy) – sug‘urta shartnomasining huquqiy tasdig‘i.

Pul (Pool) – Yirik va xavfli risklarni birgalikda sug‘urtalash uchun bir nechta sug‘urta kompaniyalarini birlashuvi. Riskni qabul qilib oluvchi kompaniya, pulga a’zo sug‘urtalovchilar nomidan yagona polis beradi.

Franshiza (Franchise) – sug‘urtalanuvchining sug‘urtalovchi tomonidan qoplanmaydigan zararlari qismi.

Nazorat uchun savollar:

1. 
   Sug‘urta bozori haqida tushuncha bering.
   
2.