Суд амалиётини умумлаштириш материаллари тўплами (кўчирмалар)

3. Суғурта шартномасида назарда тутилмаган суғурта 
ҳодисаси учун суғурталовчи суғурта товони (суғурта пули)ни 
тўламайди.
даъвогар «Қуралай» Фх хўжалик судига мурожаат қилиб, 
«Ўзагросуғурта» даск сурхондарё вилоят дирекцияси ҳамда 
жарқўрғон туман бўлими ҳисобидан 6 870 000 сўм суғурта тово
-
нини ундиришни сўраган.
иш ҳужжатларига биноан, 2008 йил 15 мартда даъвогар 
«Қуралай» Фх ва «Ўзагросуғурта» даск сурхондарё вилоят ди
-

---

116
рекцияси ҳамда жарқўрғон туман бўлими ўртасида ёғ-мой бера
-
диган экинлар етиштирувчи қишлоқ хўжалиги корхоналарининг 
экинлардан кам ҳосил олиши натижасида кўрадиган молиявий за
-
рарини ихтиёрий суғурталаш мақсадида суғурта шартномаси ту
-
зилган.
2008 йил 15 апрелда мониторинг ўтказилиб, унинг натижаси 
бўйича маълумотнома тузилган. унда зиғир уруғи сийрак, масхар 
эса бир текис униб чиққанлиги маълум қилинган. бироқ, ҳаддан 
ташқари кўпайиб кетаётган чигиртка кўчатларни бир бошдан еб 
кетаётганлиги қайд этилган.
суғурта шартномасининг 2-бандида жала, сел, дўл, қурғоқ-
чилик, суғориш манбаларидаги сувсизлик ёки камсувлик, узоқ 
давом этган ёғингарчилик туфайли экинларнинг ётиб қолиши на
-
тижасида ҳосилнинг нобуд бўлиши суғурта ҳодисаси сифатида 
тан олиниши ва суғурта товонининг тўланиши учун асос бўлиши 
белгиланган.
бироқ, чигирткаларнинг ҳосилни еб нобуд қилиши суғурта 
шартномасида суғурта ҳодисасини келтириб чиқариши белгилан
-
маган.
Фк 915-моддасининг биринчи қисмига кўра, мулкий суғурта 
шартномасига мувофиқ бир тараф (суғурталовчи) шартномада 
шартлашилган ҳақ (суғурта мукофоти) эвазига шартномада на
-
зарда тутилган воқеа (суғурта ҳодисаси) содир бўлганда
 
бошқа 
тарафга (суғурта қилдирувчига) ёки шартнома қайси шахс-
нинг фойдасига тузилган бўлса, ўша шахсга (наф олувчига) бу 
ҳодиса оқибатида суғурталанган мулкка етказилган зарарни ёхуд 
суғурталанувчининг бошқа мулкий манфаатлари билан боғлиқ за
-
рарни шартномада белгиланган сумма (суғурта пули) доирасида 
тўлаш (суғурта товони тўлаш) мажбуриятини олади.
бундан ташқари, суғурта шартномасининг 7.1-бандида суғурта 
қилдирувчи, суғурталанган экинларнинг зарарланиши ёки но
-
буд бўлиши натижасида суғурталанган ҳосилни олиш имкония
-
ти камайса ёки йўқолса суғурталовчига 3 кун ичида бўлиб ўтган 
ҳодиса тўғрисида хабарнома бериши белгиланган бўлса-да, Фх 
томонидан белгиланган муддатларда туман суғурта бўлимига му
-
рожаат қилинмаган.
Юқоридагилардан келиб чиқиб, суд даъво талабини рад этиш 
ҳақида ҳал қилув қарори қабул қилган.

---

117