Суд амалиётини умумлаштириш материаллари тўплами (кўчирмалар)

9. қонунда белгиланган тартибда давлат рўйхатидан ўтка-
зилмаган кўчмас мол-мулк билан боғлиқ бўлган битим ўз-
ўзидан ҳақиқий эмасдир.
«ишантаев» Фх «жантураев» Фхга нисбатан хўжалик судига 
даъво аризаси билан мурожаат қилиб, мулк ҳуқуқини тан олишни 
сўраган.
биринчи инстанция судининг ҳал қилув қарори билан даъво 
талабини қаноатлантириш рад этилган.
апелляция инстанцияси судининг қарори билан ҳал қилув 
қарори ўзгаришсиз қолдирилган.
иш кассация инстанцияси судида кўрилмаган.
Фкнинг 84-моддасига биноан кўчмас мулкка эгалик ҳуқуқи ва 
бошқа ашёвий ҳуқуқлар, бу ҳуқуқларнинг вужудга келиши, бошқа 
шахсларга ўтиши, чекланиши ва бекор бўлиши давлат рўйхатидан 
ўтказилиши керак.
Фкнинг 112-моддасида ер участкалари ва бошқа кўчмас мол-
мулк билан боғлиқ битимлар (бошқа шахсга бериш, ипотека, узоқ 
муддатли ижара, меросни қабул қилиб олиш ва бошқалар) дав
-
лат рўйхатидан ўтказилиши кераклиги, кўчмас мол-мулк хусуси
-
да тузилган битимларни рўйхатдан ўтказиш ва тегишли реестр-
ларни юритиш тартиби қонун ҳужжатлари билан белгиланиши 
кўрсатилган.
битимнинг нотариал шаклига ёки уни давлат рўйхатидан 
ўтказиш талабига риоя қилмаслик битимнинг ҳақиқий эмасли
-
гини келтириб чиқаришлиги ва бундай битим ўз-ўзидан ҳақиқий 
бўлмаслиги Фкнинг 112-моддасида белгиланган.

---

64
шунингдек, Фк 366-моддасининг иккинчи қисмига бино
-
ан нотариал тасдиқланиши ёки давлат рўйхатидан ўтказилиши 
шарт бўлган шартнома нотариал тасдиқланган ёки рўйхатдан 
ўтказилган пайтдан эътиборан, нотариал тасдиқланиши 
ва рўйхатдан ўтказилиши зарур бўлганда эса – шартнома 
рўйхатдан ўтказилган пайтдан эътиборан шартнома тузилган 
ҳисобланади.
иш ҳужжатларидан кўринишича, «жантураев» Фхнинг аъ
-
золари умумий йиғилишининг баённомасида «жантураев» Фхга 
тегишли бўлган қўра ва уйнинг бир қисмини «ишантаев» Фхга 
сотувга қўйиш ва қўрага тегишли 21 га яйлов ажратиб бериш бел
-
гиланган.
ушбу Фхнинг аъзолари умумий йиғилишининг қарорига асо
-
сан «жантураев» Фх ва «ишантаев» Фх ўртасида шартнома ту
-
зилган ва унга кўра қўранинг бир қисми 1 055 000 сўмга даъво
-
гарга сотилган.
бироқ, битим давлат рўйхатидан ўтказилмаган ва шу боис 
«жантураев» Фх ва «ишантаев» Фх ўртасида тузилган шартнома 
ўз-ўзидан ҳақиқий эмас деб ҳисобланади.