AQSh milliy xavfsizlik strategiyasi Bajardi: Ikramov M.
AQSh milliy xavfsizligi masalalariga qarashlar doktrinaldir. AQSh milliy xavfsizlik doktrinasi - bu intellektual mahsulot, jamiyat va davlatning doimiy manfaatlarini himoya qilish uchun real va bashorat qilinadigan tendentsiyalarni boshqarish sohasidagi o'zaro bog'liq g'oyalar to'plami.
Qonunga ko'ra, har bir Amerika prezidenti o'z milliy xavfsizlik strategiyasini taqdim etishi shart.
AQSh milliy xavfsizlik qarashlari - 200 yildan ortiq vaqt davomida o'zgarmagan va Amerika xalqining xavfsizligi, gullab-yashnashi va erkinligini ta'minlashga qaratilgan fundamental (doimiy) manfaatlar;
- Mamlakat missiyasi (bu AQSh Prezidentining gʻoyalariga koʻra milliy manfaatlarni aks ettiruvchi doktrinadir);
- prezident "jamoasi", davlat tuzilmalari, ta'sir guruhlari, tijorat va nohukumat tashkilotlari tomonidan ishlab chiqilgan va erishilgan aniq maqsadlar.
AQSH MILLIY XAVFSIZLIK STRATEGIYASINI ISHLAB CHIQISHGA TA'SIR QILUVCHI OMILLAR
tashqi tahdidning haqiqat darajasi
prezidentning siyosiy roli
partiyalararo kurash darajasi
Avvalgi prezident, JK. Bush, 2002-yil taqdim etgan strategiyasida AQShning manfaatlariga tahdid soluvchi mamlakatlar va terroristik tashkilotlarga qarshi harbiy harakatlarni amalga oshirish haqida bayonot berdi.
2006 milliy xavfsizlik strategiyasi global demokratiyani tajovuzkorlikning minimal darajasi shaklida davom ettirdi, ammo kuch ishlatish huquqini saqlab qoldi, yadroviy qurollardan foydalanish shular jumlasidandir.
B. Obamaning milliy xavfsizlik strategiyasi
demokratiyaga sodiqlik va inson huquqlarini himoya qilish
AQSh davlat qarzi, ishsizlik va boshqalarga qarshi kurash.
ushbu strategiyaning o'ziga xosligi shundaki, o'n yil ichida birinchi marta u nafaqat tashqi, balki ichki tahdidlarga ham tegishli.
AQShning yangi milliy xavfsizlik doktrinasining asosiy belgilari
Al-qoida, ekstremistlar va yadroviy qurollarning tarqalishiga qarshi kuchli kurash.
MAQSAD VA VAZIFALAR
Ekstremizmning o'sishiga qarshi kurash birinchi o'rinda turadi. Strategik maqsadni shakllantirish juda aniq – tarmoqni yo'q qilish va Afg'oniston va Pokistondagi "Al-qoida" ni yo'q qilish, boshqa har qanday mamlakatda paydo bo'lishining oldini olish.
"Terrorchilarni qo'llab-quvvatlash narxi ko'tarilishi kerak. Va biz hujumda terrorchilar qo'lga olishni istagan foydani kamaytirish uchun qo'shimcha choralar ko'rishimiz kerak. Biz harbiy kuchlarni boshqa kuch vositalari bilan birgalikda aniq va qat'iy printsiplar bilan birgalikda ishlatamiz".
YANGI YO'NALISHLAR
Kosmosda va kiber maydonda harakat erkinligini ta’minlash vazifasiga alohida e’tibor qaratilmoqda. «Bizning fazoda va kiber maydonda samarali ishlash qobiliyatimiz agressorni mag’lub qilish uchun tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. AQSh davlat va nodavlat tuzilmalardan Kosmos va kibernetika sohasidagi tobora o’sib borayotgan va keng tarqalgan tahdidlarga duch keldi. Biz umumiy makonning yaroqsizligi yoki mavjud emasligi holatida operatsiyalarni amalga oshirish qobiliyatini oshirishimiz kerak. Kosmos va kibernetika havoda, yerda va dengizda global qarama-qarshilikni boshqarishga imkon beradi".
Xalqaro va mintaqaviy xavfsizlikni mustahkamlash
Xitoy bilan eng muammoli masalalar bo'yicha ijobiy munosabatlarni izlash:
Tayvan boʻgʻozida harbiy muvozanatni saqlash; Xitoyning harbiy modernizatsiyasi( strategik niyatlari noaniqligida); Xitoyning sariq, Sharqiy Xitoy va Janubiy Xitoy dengizlarida ta'siri o'sishi; Xitoyning fazoda faoliyatini kuchaytirish.
24-sahifali hujjatda Rossiya bir marta eslab oʻtiladi, ammo juda qiziq kontekstda. «Evropa ittifoqini mustahkamlash orqali biz strategik qurollarni qisqartirish bo’yicha muvaffaqiyatli harakatlarimizni davom ettirib, Rossiya bilan harbiy darajadagi muloqot va aloqalarni kengaytiramiz. Biz Rossiya bilan terrorizmga qarshi kurash, yadroviy qurollarning tarqalishiga qarshi kurashish, kosmosda, raketaga qarshi mudofaa sohasida hamkorlik qilishni maqsad qilib qo’yganmiz va Osiyoda xavfsizlik va barqarorlikni saqlashda yanada faol rol o'ynashga qaratilgan qadamlarini qabul qilamiz".
E'TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR!
Do'stlaringiz bilan baham: |