Strategik menejment

GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANIShI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANIShI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANIShI	ATAMANING MA’NOSI
Birja	Stock exchange	Биржа	Birja – (goll. beurs. nem. Borse– hamyon ) – bozorni uyushtirishning tashkiliy shakli; tovarlar (tovar birjasi), qimmatbaho qog’ozlar (fond birjasi), valyuta (valyuta birjasi) ulgurji savdosi, tovar bo’lgan “Ish kuchi” oldi-sotdisi (mehnat birjasi) bozori.
Bozor	Market	Рынок	Bozor – sotuvchi bilan xaridor o’rtasida tovarni pulga ayirboshlash munosabati; tovarlar bilan oldi-sotdi munosabatlari, tovar ishlab chiqarish, tovar ayirboshlash va pul muomalasi qonunlariga binoan amalga oshiriladi.
Bozor infratuz ilmasi	Market infrastructure		Bozor infratuzilmasi – bozor iqtisodiyoti uchun har xil xizmat ko’rsatuvchi sohalar: banklar, savdo-sanoat palatasi, birjalar, savdo uylari, tashqi savdo

			firmalari, davlatning tashqi savdo mahkamalari, bojxonalari, soliq inspektsiyasi, tijorat va sohibkorlik idoralari, vositachi firmalar, savdo-sotiq uyushmalari, kontsernlar, konsortsiumlar, konsalting va injiniring kompaniyalari va boshqalar kiradi.
Bozor kon’yukturasi		Коньюктура рынка	Bozor kon’yukturasi – muayyan davrdagi bozor holati, bozorda muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi bilan xarakterlanadi.
Bozor muvozanati			Bozor muvozanati – bozordagi talab va taklifning miqdoran va tarkibi jihatidan bir biriga muvofiq kelishi.
Bozor regulyatori	Regulator market	Регулятор рынка	Bozor regulyatori – ishlab chiqarishni bozor orqali tartibga solishning iqtisodiy vositasi bo’lgan narx-navo

GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING MA’NOSI
SWOT	SWOT	SWOT	SWOT- Kompaniyaning kuchli, zaif tomonlari, imkoniyatlari va havf- xatarlarni tahlil qilish.
Bozor xo’jaligini yaratish	Create markets	Создать рыночное хозяества	- bu maqsad emas, balki har bir fuqaroga loyiq hayotni ta’minlash vositasi.
Texnopolis	technopolise	Технополис	-bu innovatsiya jarayonlarni jadallashtirish, texnologik yangiliklarni tez va samarali qo’llashga yordam berish maqsadida tashkilm etilgan iqtisodiy zona shakllardan biri.
Loyiha	Plan	План	-bu biror bino,inshootni barpo etish maqsaddida yoli muayyan bir buyumni yaratishga doir tayyorlangan hujjatlar majmui.

GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING MA’NOSI
Bozor funktsiyalari	Function market	Фукции рынка	Bozor funktsiyalari – bozor bajaradigan iqtisodiy vazifalar.
Bozor qonunlari	Law markets	Законы рынка	Bozor qonunlari – pul vositasida bozorda tovar ayirboshlashning mohiyatini ifoda etuvchi, uni boshqarib turuvchi ob’ektiv iqtisodiy qonunlar.
Bozorni boshqarish	Market control	Управление рынком	Bozorni boshqarish – bozor munosabatlarining muayyan maqsad va ma’lum yo’nalishda rivojlanib borishiga qaratilgan maxsus faoliyat.
Bozorning tartibga tushirilishi	Market order	Навести порядок на рынке	Bozorning tartibga tushirilishi – jamiyat nomidan davlat amalga oshiradigan tadbirlar va iqtisodiy dastaklar yordamida bozorga faol ta’sir etish. U ma’lum maqsad yo’lida amalga oshiriladi.
Vaziyatli tahlil	System analysis	Ситуационный анализ	Vaziyatli tahlil - muvoffaqiyatlar va muvaffaqiyatsizliklarni hisobga olgan holdagi oldingi faoliyatini o’rganish: ishlab chiqarish va bozordagi vaziyat o’zgarish sabablarini aniqlash; xodimlar ishi samaradorligini baholash, ish ko’rsatkichlariga tashqi muhit ta’sirini hisobga olish; xozirgi kundagi vaziyat ta’sirini aniqlash va kelajak prognozi (bashorati).

GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING MA’NOSI
Demping	Demping	Демпинг	Demping – tashqi bozorni egallash uchun tovarni ishlab chiqarish xarajatlaridan pats (arzon)

			baxolarda chetga eksport qilish; tovarni tashqi bozorda ichki bozorga nisbatan arzon bahoda sotish; tashqi bozor uchun kurash, raqobatchini sindirish vositalaridan hisoblanadi.
Diler	Diler	Диллер	Diler – yirik sanoat kompaniyasi agenti bo’lgan tadbirqor, u kompaniyadan ulgurji tarzda xarid qilgan, mahsulot bilan chakana savdoni amalga oshiradi.
Ditsribyutor	Ditsribyutor -	Дистрибютер	Ditsribyutor - yirik sanoat ishlab chiqaruvchi- firmalarning ulgurji xaridorlari sifatida faoliyat yurituvchi va ularning bozordagi vakili bo’lib xizmat qiluvchi firmalar.
Differentsiatsiyalangan marketing	Diversification marketing	Дивесификационный маркетинг	Differentsiatsiyalangan marketing - bir qator o’hshash mahsulotlar bilan, bozorning tegishli ixtisoslashtirilgan segmentiga chiqish. Bozor segmentlarining har biriga alohida ishlab chiqilgan takliflar bilan chiqish. Harakatlarni bir segmentga qaratish o’rniga butun bozorga birdaniga, bir taklif bilan murojaat qilish.

GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING MA’NOSI
Boshqaruv uslubi	Method of operation	Управленческие методы	- bu tashkilot qo’ygan maqsadlarga erishish uchun boshqarilayotgan ob’ektlarga ta’sir qilish usullari yig’indisi.
ko’rsatmali ta’sir	Model farm influence	Показательное влияние	-o’rnatilgan tashkiliy aloqa- lardan joriy foydalanishni va ish sharoitlari o’zgarganda ularni qisman tug’irlashni aks ettiradi.
intizomiy ta’sir	Ordinal influence	Порядочные влияния	Ular tashkiliy aloqalar muvozanatini intizomiy talablar va mas’uliyatlar tizimi vositasida ushlab turishga mo’ljallangan.
O’z-o’zini boshqarish	Self government	Самоуправления	boshqarish nafaqat boshqaruv sub’ekti tomonidan u yoki bu qarorlarni mustaqil qabul qilishni, balki ularning bajarilishini ham nazarda tutadi. Undan tashqari, jamoaning har bir a’zosi qarorlarning bajarilishi yuzasidan shaxsiy mas’uliyat his qiladi.

GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING MA’NOSI
Boshqaruvning ilmiy uslublari	Methods of operation	Научные методы управления	- bu o’z-o’zini rivojlantirish maqsadida boshqaruvning murakkab texnikasidan foydalanish uslublar yig’indisi ularni ilmiy mazmun bilan, birinchi navbatda ijtimoiy loyihalashtirish bilan to’ldirish mumkin.
Kibernetik modellashtirish	Model of ciber	Кибернетическая модел	- bu murakkab ob’ektlar asosiy parametlarini o’rganish maqsadida ularni soddalashtirish va shu asosida ularning chuqur mohiyatini ochish hisoblanadi.
Ijtimoiy tizimlarni bashorat qilish	Forecast social systems	Прогноз социональнаой системы	boshqaruv organlarini istiqbolli muammolarini echishga yo’naltiradi, bashorat modelini amalga oshirish mumkin bo’lgan sharoitlarni aniqlaydi, ulardan mumkin bo’lgan chetlashtirishlar xaqida ogohlantiradi.
Axborotlashtirilgan boshqaruv tizimlari	System of news	Информационная система упрваления	Axborotni yig’ish va qayta ishlash jarayoni elektron hisoblash texnikasini qo’llash natijasida sifat jihatdan o’zgaradi. Elektron hisoblash texnikasining muhim ahamiyati shundan iboratki, u tarixiy paradoksni echish uchun texnik baza bo’lib xizmat qiladi.

GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING MA’NOSI
Ijtimoiy menejment mexanizmlari	Mechanism of social management	Механизмы социального менежмента	mexanizmlari ijtimoiy maqsad- lilik, boshqaruv uslublari (iqtisodiy, ma’muriy-tashkiliy, yuridik, ilmiy va boshqalar)ga yo’naltirilgan. Ular orasida butun boshqaruv ta’sirlari tizimida birlashtiruvchi bo’lgan ijtimoiyliklar alohida ajratiladi. Ularga mehnatga munosabat, inson hulq-atvori bo’yicha chora- tadbirlar yig’indisi kiradi
Boshqaruv funktsiyalari	Function of operation	Функции управления	faoliyatining alohida turlari bo’lib, jamiyatni boshqarish jarayonida odamlar munosabati va aloqalarini maqsadga muvofiq ta’sirini amalga oshirish bosqichlari va yo’nalishlarini ko’rsatadi
Chiziqli bo’g’inlar	Linely parts	Линейчатые части	- bu ob’ektni bevosita majmuaviy boshqarishni amalga oshiruvchi, ijtimoiy tuzimning ma’muriy alohidalashgan bir qismi (tarmoq vazirliklari, korporatsiyalar, trestlar, uyushmalar, korxonalar, tsexlar va h.k.).
Funktsional bo’g’inlar