Statistik jadvallar deganda nimani tushunasiz? Ular so‘z bilan bayon etishga qaraganda afzalliklarga egami?

Nisbiy miqdorlar – statistikada o‘zida muhim umumlashgan ko‘rsatkichlarni aks ettiradi, ya’ni ikki statistik kattalikning taqqoslangan songa oid o‘zaro nisbatni kor‘satib ochib beradi. Nisbiy kattaliklarni hisoblaganda 2 mutloq son taqqoslanadi, lekin o‘rtacha va nisbiy kattaliklarni ham taqqoslasa bo‘ladi, yangi nisbiy sonni hosil qilib, muhimi shuki, bu kattaliklar o‘zaro aloqadorlikda, yaxlit o‘lchovda, vaqtinchalik davrda, hudud va boshqa parametrlarga ko‘ra taqqoslanishi lozim. Xohlagan kattalikni umuman taqqoslash mumkin. Ammo bunday taqqoslash o‘zaro aloqador bo‘lmasa, kam narsa beradi.

Jamiyat taraqqiyotini nisbiy miqdorlarsiz tasavvur qilib bo‘lmaganidek, huquqiy statistikani ham nisbiy miqdorlarsiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Aynan nisbiy miqdorlar yordamida jinoyatchilik dinamikasini chuqur o‘rganish va solishtirib, taqqoslash imkoniyati vujudga keladi. Mutloq miqdorlar ichidan nisbiy miqdor ajratib olinadi, ya’ni, jami jinoyatlar ichidan ma’lum bir turdagi jinoyatlarni o‘zini ajratib olib, jamiga nisbatan qancha foizda ekanligini taqqoslash mumkin.

Yuridik statistikada keyingi quyidagi nisbiy miqdorlar ko‘rinishlari qo‘llaniladi: munosabat, tizimni jamlash yoki tizimni bo‘lish bo‘lgan munosabat; munosabat, qismning butunlikka munosabati yoki intensivlik munosabati; dinamikani xarakterlovchi munosabatlar; rejani bajarishni xarakterlovchi munosabatlar; daraja va tenglik munosabati.