Statik biokimyо

Ishning bajarilishi.

  

50 ml li kolbaga 1g mol yog’i yoki paxta moyi olib, uning ustiga 10% li KON ning spirtli 

eritmasidan  10  ml  guyiladi.  Kolba  og’zi  gaytar  sovitkich  sifatida  uzunligi  60-70  sm  bo’lgan 

shisha nay o’rnatilgan probka bilan berkitiladi. Shundan keyin kolbadagi aralashma gaynayotgan 

suv hammomida 30-45 minut davomida gizdiriladi. Gidroliz tamom bo’lganligiga ishonch hosil 

gilish  uchun,  kolbadagi  aralashmadan  shisha  tayogcha  yordamida  1  tomchi  olib  2-3  tomchi 

suvda aralashtiriladi va filtr gog’ozga tomizib guritiladi. Agar filtr gog’ozda dog’ golsa, gizdirish 

davom ettiriladi, dog’ golmasligi esa gidroliz tamom bo’lganligini bildiradi. 

Gidroliz oxiriga yetgach gidrolizatni chinni kosachaga olib, ustiga 10 ml suv guyiladi va 

suv hammomida spirt to’la uchib ketguncha gizdiriladi. Shundan keyin gidrolizatdan 3-4 ml olib, 

unga  3-4  tomchi  kontsentrlangan  xlorid  kislota  go’shilsa,  ajralib  chiggan  erkin  yog’  kislotalar 

cho’kadi. 

Cho’kma  filtrlanadi  va  distillangan  suv  bilan  yuviladi,  filtrat  esa  tashlab  yuboriladi. 

Cho’kmani  yuvish  voronkadan  o’tayotgan  suvning  kislotaliligi  lakmusga  nisbatan  neytral 

bo’lguncha davom ettiriladi. 

Olingan toza yog’ kislotalar cho’kmasi 2 ml efirda eritiladi. Probirkaga 2 ml spirt guyib, 

uning ustiga 10% li soda eritmasidan 2 tomchi go’shiladi, suyuglik pushti-gizil rangga bo’yaladi. 

Shu  gizil  rangli  suyuglik  ustiga  yog’  kislotalarning  efirli  eritmasidan  go’shiladi,  natijada 

aralashmadagi  soda  bilan  yog’  kislotalar  reaktsiyaga  kirishib,  muhit  neytrallanadi  va  eritma 

rangsizlanadi. 

Chinni  kosachada  golgan  gidrolizatdan  3  ta  probirkaga  1  ml  dan  guyiladi.  Birinchisiga 

teng hajmda suv go’shib chaygatiladi. Hosil bo’lgan sovun suvning sirt tarangligini pasaytiradi, 

natijada  ko’pik  hosil  bo’ladi.  Ikkinchi  probirkadagi  gidrolizat  ustiga  kaltsiy  xloridning  5%  li 

eritmasidan  bir  necha tomchi  tomiziladi, bunda  yog’  kislotalarining  kaltsiyli  tuzi  hosil  bo’ladi, 

bu tuz suvda erimasligi sababli cho’kmaga tushadi. 

---