Statik biokimyо

 

Erkin yodni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfit  

miqdori asosida qon qandi miqdori topish haqida ma'lumot

 

Gipos

u

l-

 

fit

ning 

ml

 

miq

dor

i 

dor

i 

0,00 

0,01 

0,02 

0,03 

0,04 

0,05 

0,06 

0,07 

0,08 

0,09 

0,0 

0,385 

0,382 

0,379 

0,376 

0,373 

0,370 

0,367 

0,364 

0,361 

0,358 

0,1 

0,355 

0,352 

0,350 

0,348 

0,345 

0,343 

0,341 

0,338 

0,336 

0,333 

0,2 

0,331 

0,329 

0,327 

0,325 

0,323 

0,321 

0,318 

0,316 

0,314 

0,312 

0,3 

0,310 

0,308 

0,306 

0,304 

0,302 

0,300 

0,298 

0,296 

0,294 

0,292 

0,4 

0,290 

0,288 

0,286 

0,284 

0,282 

0,280 

0,278 

0,276 

0,274 

0,272 

0,5 

0,270 

0,268 

0,266 

0,264 

0,262 

0,260 

0,259 

0,257 

0,255 

0,253 

0,6 

0,251 

0,249 

0,247 

0,245 

0,243 

0,241 

0,240 

0,238 

0,236 

0,234 

0,7 

0,232 

0,230 

0,228 

0,226 

0,224 

0,222 

0,221 

0,219 

0,217 

0,215 

0,8 

0,213 

0,211 

0,209 

0,208 

0,206 

0,204 

0,202 

0,200 

0,199 

0,197 

0,9 

0,195 

0,193 

0,191 

0,190 

0,188 

0,186 

0,184 

0,182 

0,181 

0,179 

1,0 

0,177 

0,175 

0,173 

0,172 

0,170 

0,168 

0,166 

0,164 

0,163 

0,161 

1,1 

0,159 

0,157 

0,155 

0,154 

0,152 

0,150 

0,148 

0,146 

0,145 

0,143 

1,2 

0,141 

0,139 

0,138 

0,136 

0,134 

0,132 

0,131 

0,129 

0,127 

0,125 

1,3 

0,124 

0,122 

0,120 

0,119 

0,117 

0,115 

0,113 

0,111 

0,110 

0,108 

1,4 

0,106 

0,104 

0,102 

0,101 

0,099 

0,097 

0,095 

0,093 

0,092 

0,090 

1,5 

0,088 

0,086 

0,084 

0,083 

0,081 

0,079 

0,077 

0,075 

0,074 

0,072 

1,6 

0,070 

0,068 

0,066 

0,065 

0,063 

0,061 

0,059 

0,057 

0,056 

0,054 

1,7 

0,052 

0,050 

0,048 

0,047 

0,045 

0,043 

0,041 

0,039 

0,038 

0,036 

1,8 

0,034 

0,032 

0,031 

0,029 

0,027 

0,025 

0,024 

0,022 

0,020 

0,019 

1,9 

0,017 

0,015 

0,014 

0,012 

0,010 

0,008 

0,007 

0,005 

0,003 

0,002 

 

  Jadvalning  chap  tomonidagi  birinchi  ustunda  giposulfitning  butun  va  o‘nlar  ham 

tepasidagi  gorizantal  ustunda  yuzlar  soni  ko‘rsatilgan.  Jadvalning  o‘rtasidagi  raqamlar  esa  sarf 

bo‘lgan giposulfitga tegishli qand miqdorini ko‘rsatadi. 

---

  Masalan, birinchi kolbachadagi suyuqlikni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfit miqdori 

1,31 ml bo‘lsin. Ikkinchi kolbadagi suyuqlikni titrlash uchun sarf bo‘lgan giposulfitning miqdori 

1,38 ml bo‘lsin. 

  Qon  solinmagan  nazorat  kolbachadagi  suyuqlikni  titrlash  uchun  sarf  bo‘lgan  giposulfit 

miqdori 1,91 bo‘lsin. 

   Birinchi  kolbadagi  suyuqlikning  qand  miqdorini  bilish  uchun  avval  jadvalning  chap 

tomonidagi ustundan 1,3 tepadagi gorizantal ustundan 0,01 ni topib, ikkalasi to‘g‘ri shartli chiziq 

bilan  birlashtiriladi.  Ikkala  chiziqning  birlashgan  nuqtasi  0,122  raqamga  duch  keladi.  Demak, 

birinchi  tajribada tekshirilgan  0,1  ml  qonda  0,122 mg  qand  bor ekan.  Xuddi  shu  xilda ikkinchi 

tajribadagi qand miqdori topiladi. U 0,110 mg qandga, nazoratniki esa 0,015 mg qandga to‘g‘ri 

keladi. 

  Parallel  ravishda  o‘tkaziladigan  har  ikkala  tajribadan  o‘rtachasi  topiladi.  Buning  uchun 

birinchi  tajribada  topilgan  qand  miqdorini  ikkinchi  tajribada  topilgan  qand  miqdoriga  qo‘shib, 

chiqqan son ikkiga bo‘linadi. 

0,122 + 0,110 = 0,232 

0,232 : 2 = 0,116 

Shu  0,116  mg  dan  kontrol  tajribadagi  qand  miqdori  0,015  mg  ni  olganda  0,1  ml  qondagi 

qand  miqdori  chiqadi.  0,116  –  0,015  =  0,101  va  so‘ngra  qondagi  glyukozaning  foiz  miqdori 

topiladi. 

 

0,1 ml qonda ------------- 0,101 

100 ml qonda ------------- X 

X = 100 x 0,101/0,1 = 101 mg % 

  Shunday qilib, bizning misolimizda qondagi qand miqdori 101 mg % ekan. 

61-tajriba. Antron reaktivi bilan fotometrik usulda qondagi  

qand miqdorini aniqlash

 

Glyukoza  konsentrik  sulfat  kislotada  erigan  antron  bilan  ko‘k  rang  beradi.  Rangning 

intensivligi glyukoza konsentratsiyasiga bog‘liq. 

Kerakli  jihozlar  va  reaktivlar

:  probirkalar,  FEK  apparati,  voronkacha,  maxsus 

elektroforetik  filtr  qog‘oz,  uch  xlor  atsetatning  2,5  %  li  eritmasi,  natriy  ishqorining  0,1  %  li 

eritmasi,  antron  reaktivi  (0,3  g  antron  100  ml  konsentrlangan  sulfat  kislotada  (sol.  og‘ir  1,74) 

eritiladi.  

Ishning bajarilishi

   

 Probirkaga  0,1  normal  natriy  ishqori  eritmasidan  0,5  ml  solinadi.  Uning  ustiga 

mikropipetka  bilan  barmoqdan  0,1 ml  qon  olib  qo‘shiladi.  So‘ng  uch  xlor  atsetatning  2,5  %  li 

eritmasidan 2 ml qo‘shiladi. Natijada qondagi oqsillar cho‘kadi va shundan keyin elektroforetik 

qog‘oz orqali filtrlanadi yoki sentrifugalash ham mumkin. 

 Ikkinchi  probirkaga  filtratdan  1  ml  solib,  uning  ustiga  6  ml  antron  reaktividan  qo‘shib, 

boshqa  probirkaga  quyii  yo‘li  bilan  aralashtiriladi.  Shundan  keyin  uni  qaynab  turgan  suv 

hammomiga  10  minut  qo‘yiladi.  Aytilgan  vaqt  o‘tgandan  keyin  uni  suv  hammomidan  olib 

sovitiladi. Shunda suyuqlik qandning konsentratsiyasiga muvofiq holda och  yashil, ko‘k  yashil 

yoki ko‘k rangga bo‘yaladi.  

Tajriba bilan bir vaqtda boshqa probirkada nazorat ham tayyorlanadi. Buning uchun 0,2 

ml natriy ishqorining 0,1 normal eritmasi ustiga uch xlor atsetatning 2,5 % li eritmasidan 0,8 ml 

va 8 ml antron reaktivi solib, bu ham boshqa probirkaga quyish yo‘li bilan aralashtiriladi. Keyin 

10 minut suv hammomiga qo‘yiladi va uni olib sovitiladi. Shunda suyuqlik sariq rangli bo‘ladi. 

Suyuqlikning rangi turg‘un bo‘lib, 5-6 soat davomida o‘zgarmaydi. 

Shundan  so‘ng  tekshiriladigan  suyuqlikni  1  sm  sig‘imli  kyuvetalardan  biriga  solib,  uni 

FEK  ka  joylashtiriladi.  Xuddi  shuningdek  nazorat  probirkasidagi  suyuqlik  ham  FEK  ka 

qo‘yiladi. Keyin ularni qizil rangli filtr bilan fotometrlanadi.  

Kalibrlangan  jadval  toza  quritilgan  (suvsiz)  glyukoza  eritmasi  yordamida  tayyorlanadi. 

Quyida kalibrlash egri chizig‘ini misol tariqasida keltiramiz. 

---

 

1-rasm. Kalibrlangan egri chiziq.