Standartlari

Quyidagilarni aniqlab olish zarur:

• 
  MHXSga muvofiq tuziladigan birinchi hisobot qaysi davr uchun tuzilishini;
  
• 
  MHXSga o’tish muddatini qiyosiy ma’lumotlar taqdim etiladigan davrlar soni
  
• 
  Kompaniyaning funktsional valyutasini (baholash valyutasini) va hisobot valyutasini;
  
• 
  hisobotni taqdim etish tilini;
  
• 
  Auditorlik tekshiruviga bo’lgan zaruriyat, baholovchilarning jalb qilinishi
  
• 
  Transformatsiyani amalga oshirish usulini;
  
• 
  Ishning umumiy qiymatini
  

Tashkilot MHXS bo’yicha hisobot transformatsiyasi xizmatini ko’rsatishga oid konsultatsiya shartnomasini tuzish haqidagi masalani ko’rib chiqadi (tashqaridan mutaxassislarning jalb qilinishi).
Shartnomani tuzishda nimalarga e’tibor qaratish kerak?
Transformatsiya natijalari bo’yicha beriladigan ma’lumotlarning hajmi:
Agarda buyurtmachi hisobot transformatsiyasining natijalari bo’yicha MHXSga muvofiq hisobotni faqatgina bir butun holda, hisobot elementlari bo’yicha analitik ma’lumotlar va transformatsion o’tkazmalarning tavsifisiz olsa, ayniqsa muhim ahamiyatga ega.
Keyingi parallel hisobning yuritilishi va navbatdagi hisobot transformatsiyasi ijrochi – kompaniyaga murojaatsiz deyarli mumkin emas.
Ishchi bosqichning maqsadi – BHXS va MHXS bo’yicha yuritiladigan hisoblar o’rtasidagi asosiy farqlarni aniqlash va baholash.
Bu transformatsiyaning eng mas’uliyatli, uzoq davom etadigan va ko’p mehnatni talab etadigan bosqichidir.
Kompaniya moliyaviy-xo’jalik faoliyatining va buxgalteriya hisobi tizimining BHMS bo’yicha tahlili:
Shu jumladan, hisob siyosati, ishchi schyotlar rejasi tahlili, operatsiyalar tahlili.
MHXS bo’yicha hisob siyosatining shakllanishi
Milliy hisobotni transformatsiya qilishda kompaniyalar BHMS ga oid schyotlar rejasi bilan MHXSga muvofiq hisob ob’ektlarining ro’yxati o’rtasidagi farqka duch keladilar.
Bu masalani qanday hal qilish mumkin?
Javob:

1. 
   MHXSga muvofiq schyotlar rejasini milliy asosdagi analoglarga mos holda mustaqil qo’llash.
   
2. 
   Hisobot moddalari darajasida ishlash
   

(MHXS bo’yicha schyotlar rejasini ishlab chiqmaslik)
Tashkilot MHXSga muvofiq hisob usulining u yoki bu turini tanlashda qiyinchilikka duch keladi.

Savol:

MHXS bo’yicha hisob siyosatini ishlab chiqishda kanday holatlarni e’tiborga olish kerak?
Javob:
Yuqori mehnat talabligi – …. MHXSga muvofiqligi …
MHXSga muvofiq hisobot tuzishdan maksad  …

Savol:

Agar kompaniya o’z diqqat e’tiborini kompaniyaning kapitallashuv darajasini oshirishga qaratgan bo’lsa, MHXSga muvofiq qanday hisob siyosatini tanlash kerak ? Javob:

• 
  Kayta baholangan kiymat bo’yicha hisob Modeli
  
• 
  MHXS 16, MHXS 38
  
• 
  Zahiralarni baholash metodi – FIFO
  
• 
  MHXS 40 “Investitsiyalar va ko’chmas mulk”
  
• 
  O’rtacha qiymat bo’yicha hisob yuritish modeli.
  

BHMS va MHXSlarga ko’ra yuritilgan hisoblardagi farqlar asosiga ko’rilgan transformatsiya yozuvlarini shakllantirish uchun ma’lumotlarni yig’ish (ishchi hujjatlarni to’ldirish).
Ishchi transformatsiya jadvallari ob’ekt muvofiq yoki operatsion asos bo’yicha tuziladi.
Asosiy vositalar buxgalteriya hisobi bo’yicha ishchi transformatsiya jadvallarining tuzilishi:

• 
  Boshlang’ich qiymati;
  
• 
  Amortizatsiya (davr boshiga, davr uchun, davr oxiriga;) qadrsizlanishdan zararlar.
  
• 
  Ishga tushirish sanasi
  
• 
  Balans qiymati
  
• 
  Va boshqalar
  

Transformatsiya qaydlari (2 turda):

1. 
   Moliyaviy hisobot elementlarining tasniflanishi o’zgarishi bilan bog’lik bo’lganlari
   
2. 
   Moliyaviy hisobot elementlarini baholashni o’zgartiradigan o’tkazmalar.
   

1. Moliyaviy hisobot elementlarining tasniflanishi o’zgarishi bilan bog’lik bo’lganlar:

• 
  Qayta tasniflash
  
• 
  Yangi hisob ob’ektlarining joriy etilishi
  
• 
  MHXSga muvofiq tan olishning talablarini qondirmaydigan istisnolar Jamlovchi transformatsiya jadvalini to’ldirish (foyda va zararlar xaqidagi hisobot va balansni tayyorlash)
  

Pul mablag’larining xarakati to’g’risidagi hisobot va kapital xarakati xaqidagi hisobotni tuzish uchun ma’lumotlarni to’plash
MHXSga muvofiq tayyorlangan kapitaldagi o’zgarishlar haqidagi hisobot va pul oqimlari to’g’risidagi hisobot ko’rsatkichlari quyidagilar asosida shakllanadi:

• 
  Transformatsiya kilingan foyda va zararlar haqidagi hisobot xamda balans
  
• 
  Shuningdek, ishchi bosqichda to’plangan ko’shimcha ma’lumotlar Transformatsiyani amalga oshirishda qabul qilingan, baholangan muhokama va soddalashtirish, transformatsiya tavsiflari bo’yicha matnli fayl yaratish.
  

MHXS 29 «Giperinflyatsiya sharoitida moliyaviy hisobot»
MHXS 29 inflyatsiyani Giperinflyatsiyaga o’tishining absolyut darajasini belgilamaydi.
Giperinflyatsiya iqtisodiyotining xarakteristikasi:

1. 
   Aholi o’zining jamg’armalarini pulsiz shaklda yoki barqaror xorijiy valyutada saqlashni afzal ko’radi.
   
2. 
   Pul mablag’lari mahalliy valyutada emas, balki turg’un chet el valyutasiga nisbatan qaraladi (narxlar ushbu valyutada o’rnatilishi mumkin).
   
3. 
   Kreditga sotish va etkazib berish kredit muddati davomida xarid qobiliyatining kutilayotgan yo’qotishlarni o’rnini qoplaydigan narxlarda amalga oshiriladi, xattoki bu muddat davomiy bo’lmasa ham.
   
4. 
   Foiz stavkalari, ish haqi va narxlar baho indeksiga bog’lanadi
   
5. 
   Uch yil davomida inflyatsiyaning umumiy darajasi 100 % dan ortadi yoki shunga yaqinlashadi.