Ssji aloqa vazirligi

 
 
ADABIYOTLAR 
1.
 
Savelyev I.V. Umumiy fizika kursi. T.2. 1978 
2.
 
Detlaf A.A.,Yavorskiy B.M.,Milkovskiy L.B. Fizika kursi.T.2.   1977. 
3.
 
Sivuxin D.B. Umumiy fizika kursi.T.3.  1989. 
4.
 
A.G.Chertov, A.A.Vorobyov. Fizikadan masalalar to`plami. 1988. 
 
MASALALAR YECHISH UCHUN USLUBIY KO‘RSATMALAR 
 
Ma‘lumki, qo‗zg‗almas elektr zaryadlarning o‗zaro ta‘siri- statistik masala 
bo‗lib, tizimning  elektr va mexanik kuchlari quyidagi shartga bo‗ysunishi kerak  


0
i
F

. 
Nuqtaviy  zaryad  uchun  Kulon  kuchi 
E
Q
F
i
i



.  Bu  yerda 
E

-maydon 
kuchlanganligi, 
  -  maydonga  kiritilgan  zaryad.  Sirt  bo‗ylab  tekis  taqsimlangan 
zaryadlar  hosil  qilgan  maydon  kuchlanganligi  va  potensiali    Ostragradskiy-Gauss 
teoremasi  yordamida  topiladi.  Agar  maydonni  bir  nechta  zaryadlar  hosil  qilsa, 
natijaviy kuchlanganlik maydon superpozitsiya prinsipiga binoan har bir zaryadning 
hosil qilgan maydon kuchlanganliklarining  vektor yig‗indisi bilan aniqlanadi. 
   Elektr  maydon  potensiali  –  energetik  tavsif  bo‗lib,  skalyar  kattalikdir. 
Natijaviy maydon potensiali har qaysi zaryad yaratgan maydon potensiallarining 
algebraik  yig‗indisiga  teng   


i


.  Potensiallar  farqini  aniqlashda  maydon 
potensiali  va  kuchlanganligi  orasidagi  o‗zaro  bog‗lanishdan  foydalaniladi: 
l
E




.  Lekin  bir  jinsli  bo‗lmagan  maydon  uchun,  bu  ifodani  qo`llab 
bo‗lmaydi. Bunday hol uchun quyidagi formuladan foydalahiladi  




2
1
.
U
Edl

 
Elektrostatik maydon doimiysi     
m
F
11
0
10
885
,
0




   . 
 
 

---

 
- 5 -