Sportda matematika

Qo`lning xarakatida ishtirok etuvchi ko`krak muskullari 
1. Katta ko`krak muskuli
– katta yassi muskul bulib, kukrakning oldingi yuzasida, teri ostida 
joydashadi, kovurgalarni koplab turadi va kultik osti chukurchasining oldingi devorini xosil kiladi. 
79
Frank H. Nettеr, Atlas of human anatomy, Saunders, USA, 2014.Р.-250
 

---

290 
Bu muskul umrov suyagidan, tush suyagining oldingi tomonidan, korinning tugri muskulining 
kinidan boshlanadi va elka suyagining kalta dungiga birikadi. Kukrakning katta muskuli 
kiskarganda elkani bukadi, ichkariga tortadi, olib keladi va nafas olishda ishtirok etadi.
2. Ko`krakning kichik muskuli
–
katta kukrak muskuli ostida joylashgan, II-V kovurgalar 
yuzasidan boshlanib, kurakning tumshuksimon usimtasiga borib birikadi. Bu muskul elka kamarini 
oldinga va pastga karab xarakatga keltirib turadi.
3. Oldingi tishsimon muskul
– kukrak kafasining yon tomonida joylashgan bulib, yukorigi 9 
kovurgalar yuzasidan tishsimon bulib boshlanadi va kurakning ichki kirrasiga va pastki 
burchaklariga birikadi. Bu muskul kurakni oldiga va tashkariga karatib xarakatga keltiradi va nafas 
olishda xam ishtirok etadi. Oldingi tishsimon muskul ayniksa bokschilarda, kilichvozlarda yaxshi 
rivojlangan. 
4. Umrov osti muskuli
–
yaxshi rivojlangan kichik muskul umrov suyagi bilan 
1
kovurga orasida 
joylashgan. 
Ko`krakning xususiy muskullari 
1. Tashki qovurg`alararo muskullar
– bu muskulning tolalari yukorida joylashgan, kovurganing 
pastki kirrasidan boshlanib, pastda joylashgan kovurganing yukori kirrasida birikadi. Muskul 
kiskarganda kovurgalar kutariladi va nafas olinadi. 
2. Ichki qovurg`alararo muskullari
– tolalari aksincha, pastdan yukoriga va oldinga yunalgan 
buladi. Bu muskullar tush suyagidan kovurga burchagiga joylashgan. Nafas chikarishda ishtirok 
etadi.
Ko`krakning xususiy muskullariga kukrakning kundalang muskuli va kovurgalar osti muskullari 
xam kiradi. Bu muskullar ichki kovurgalararo muskullarga nisbatan sinergist xisoblanadi va ular 
xam nafas olishda ishtirok etadilar.