Sportda matematika

Tirsak va bilak suyaklarining birikishi (rasm 2) 
66
Yangi mavzu bo‘yicha savol-javob suxbati davomida talabalar diqqatini bo‘g‘imni hosil qiluvchi 
asosiy elementlarga, klassifikatsiyasiga, bo‘g‘imni hosil qiluvchi suyaklar soniga, bo‘g‘imning yuza 
shakliga, o‘q harakatlariga e’tibor berish. 
Umrov-to‘sh bo‘g‘im
ining
anatomik tuzilishigi o‘rganish davrida, bu bo‘g‘im oddiyligiga, shakli 
sharsimon va 
3
ta o‘k atrofida harakat bajarish mumkinligiga axamiyat beriladi.
1.
 
Saggital o‘k atrofida – (ko‘tarish-tushirish). 
2.
 
Vertikal o‘kda – (oldiga-orqaga harakati). 
3.
 
Kundalang o‘qda – (bir necha aylanma harakati). 
Akromial – umrov bo‘g‘im.
Umrov suyagining akromial uchi bilan va kurakning akromial 
o‘simtasi bilan birikishdan vujudga keladi. Bu bo‘g‘im oddiy, yassi shaklga ega, harakatlari
cheklangan. 
Elka bo‘g‘im
– elka suyagining boshchasi bilan va kura suyagining bo‘g‘im maydonchasida tashkil 
topadi. Bu bo‘g‘im oddiy, yumalok shaklga ega bo‘lib, 
3 
o‘k atrofida harakatlar bajarishi mumkin. 
Saggital o‘k atrofida olib kochish – olib kelish harakatlarini, tik o‘k atrofida ichkariga burilish – 
supinatsiya. Ko‘ndalang o‘k atrofida bukish yoyish harakatlarini bajarish mumkin. 
Tirsak bo‘g‘im
murakkab, uchta bo‘g‘imdan tashkil topgan: elka-bilak, elka-tirsak va tirsak-bilak 
bo‘g‘imlaridan. Bu bo‘g‘imlarda umumiy kapsula va umumiy bo‘g‘im bo‘shlig‘i bor. Elka – tirsak 
bo‘g‘imi blok shakliga ega. Elka-bilak bo‘g‘im shar shakliga ega. Tirsak-bilak bo‘g‘imi silindr 
shakliga ega. 
Tirsak bo‘g‘imi – 
2
ta o‘k atrofida harakat bajarishi mumkin. Tik o‘k atrofida – supinatsiya – 
pronatsiya harakati, ko‘ndalang o‘k atrofida bukish-yozish harakati bajariladi.