Sportda matematika

Bo‘yin muskullari
– yuza, o‘rta va chuqur guruxlarga bo‘linadi. 
Bo‘yin yuza muskullariga: buyin teri osti muskuli va tush-umrov so‘rg‘ichsimon muskuli kiradi. 
O‘rta guruxni til osti suyagiga birikuvchi muskullar tashkil etadi. CHuqur muskullarga umurtqa 
pog‘onasi va kovurg‘alarga biriktiruvchi muskullar kiradi. 
Bo‘yin teri osti muskuli
– yupqa bo‘lib, bo‘yinning oldingi yuzasini koplab turadi. Bu muskulning 
pastki qismi ko‘krakga yo‘naladi, yuqori kismi esa kulok oldi fassiyasiga kiradi. Bu muskul 
bo‘yinning terisini tortib turadi. Bu muskul qisqarganida og‘iz burchagini pastga tortadi va bo‘yin 
terisini ko‘taradi. 
Tush-umrov-surg‘ichsimon muskuli
ikki boshli muskuldir. Bita boshchasi tush suyagidan, 
ikkinchi boshchasi esa umrov suyagidan boshlanib, chakka suyagining surg‘ichsimon o‘simtasiga 
borib birikadi. Bu muskul elka kamar suyaklarini va ko‘krak qafasini ko‘tarishda ishtirok etadi. Bu 
muskul qiskarganda bosh qarama-qarshi tomonga buriladi. Muskul ikki tomonlama qisqarganda 
bosh orqaga qarab xarakatlanadi. 
Til ostki suyagiga biriktiruvchi
 
muskul
l
arni ikkita guruxga bo‘lish mumkin. Bu muskullar til osti 
suyagining o‘rtasida va tagida joylashadi. Til osti suyagining ustidan muskullarga ikki korinli 
muskul, jag‘-til ostki muskuli, bigizsimon – til ostki muskuli va engak-til osti muskuli kiradi. Til 
ostki suyagining tagidagi muskullarga: tush-til osti muskuli, ko‘krak-til osti muskuli, tush-
qalqonsimon muskuli va qalqonsimon-til ostki muskullari kiradi. Muskullarni nomlari ularning 
uchlari tutashgan joylari bilan ataladi. Bu muskullar qisqarganda, xikildok xarakatlanadi, yutish, 
so‘rish va nutq so‘zlash funksiyalari joylashgan. 
Bo‘yinning chuqur muskul
lariga
lateral tomonda joylashgan oldingi, o‘rta va orqa narvonsimon 
muskullar kiradi. Bu muskullar bo‘yin umurtqalarining yon o‘smitalaridan ketma-ket boshlanib, 
birinchi va ikkinchi kovurg‘a birikadi. Narvonsimon muskullar asosan umurtqa pog‘onasining 
bo‘yin qismini oldinga va orqaga burishda ishtirok etadi. Medial tomonda, bo‘yinning va kallaning 
uzun muskullari, boshning oldingi va lateral to‘g‘ri muskullari joylashadi. Bo‘yinning chuqur 
muskullari bo‘yin umurtqalari tanasiga yopishgan bo‘lib, umurtqa pog‘onasining xarakatida ishtirok 
etadi.