So'zboshi

P_a=P_a * x_a (4-1)
bu yerda, p_a - komponentning parsial bosimi; p_a — berilgan haroratdagi toza a komponent bug'larining bosimi; x_a — komponentning suyuqlikdagi molyar ulushi.
Aralashma bug'i bosimining o'zgarishi to'g'ri chiziqdan chetga chiqsa, bunday eritmalarning hosil bo'lishi ma'lum miqdordagi issiqlik effekti orqali boradi. Bu hoi komponentlar molekulalari o'rtasida o'zaro ta'sir kuchi borligidan dalolat beradi.
Agar bir xil bo'lmagan molekulalar o'rtasidagi tortishish kuchi bir xil bo'lgan molekulalar o'rtasidagi tortishish kuchidan kam bo'lsa, aralashma bug'lari bosimning chizig'i ideal eritmalar chizig'ining yuqorigi tomonida joylashadi (1,2- va 3-chiziqlar). Agar bir xil bo'lmagan molekulalarning tortishish kuchi bir xil bo'lgan molekulalarning tortishish kuchidan katta .bo'lsa, u holda bosimning egri chizig'i ideal eritmalar to'g'ri chizig'ining pastidan o'tadi (5-chiziq).
Bir xil bo'lmagan molekulalarning o'zaro tortishish kuchi juda kichik bo'lsa, bunda suyuq faza ikki qatlamga bo'linadi. Har bir komponent suyuq fazadan bug' fazasiga o'z molekulalarini yuboradi. Umumiy bosim



4.2-rasm. Oddiy haydash uskunasining sxemasi:
1-haydash kubi; 2-kondensator-sovitkich; 3-kuzatish fonari;
4, 5, 6—distillant yig'iladigan idishlar.
berilgan haroratdagi toza komponentlar bosimlarining yig'indisiga teng (1- va 2-chiziqlar).
Haydash jarayonini hisoblash uchun muvozanatda bo'lgan suyuq va bug' fazalarining tarkibini bilish zarur. Suyuqlik va bug' fazalaridan iborat bo'lgan ikki komponentli aralashmalarning erkinlik darajasi sonini bilish uchun fazalar qoidasidan foydalaniladi:
S = K-F + 2 = 2-2 + 2 = 2; (4.2)
bu yerda, S-erkinlik darajasi soni; F - fazalar soni (F=2); K-komponentlar soni (K=2).
Shunday qilib, tizimning holatini belgilovchi uchta kattalik (harorat, bosim, konsentratsiya)dan istalgan ikkitasini tanlash mumkin. Agar misol tariqasida bosim va harorat tanlansa, u holda tizimning tarkibi (ya'ni, suyuqlik va bug' fazalaridagi komponentlarning konsentratsiyasi) ma'lum bir qiymatga ega bo'ladi.