Sotsial geografiya jumaxanov Sh., Toshpo’latov A

SOTSIAL VA MADANIY GEOGRAFIYA
 Darslik
 
 
166 

Qishloq xo’jaligi mahsulotlarini yetishtirish va qisman uni qayta 
ishlash
vazifasi boshqalardan ko’ra ko’proq qishloq joylar uchun xosligi bilan 
ajralib turadi. Ma’lumki, qishloq xo’jaligi yerlari, o’rmon xo’jaligi va yog’och 
tayyorlash, ovchilik, baliqchilik kabi tarmoqlar asosan qishloq joylarda 
mujassamlangan.

Rekreatsiya funksiyasi
orqali qishloq joylar ko’proq shahar aholisiga 
xizmat qiladi. Qishloq joylar shaharliklar uchun dam olish maskanlari rolini 
o’ynasa, qishloq aholisining o’zi uchun yashash joylaridan iborat bo’lib 
hisoblanadi. Hozirda xo’jalikning muhim tarmog’iga aylanib borayotgan 
rekreatsiya xizmatining ko’plab muassasalari (dam olish zonalari, uylari, bolalar 
lagerlari, turbazalar, sanatoriya va pansionatlar) qishloq joylarda vujudga keltirildi. 

Kommunikatsiya 
elementlarining 
«koridori»
ekanligi, 
ya’ni 
avtomobil, temiryo’l, quvur yo’llari, daryo transporti, elektr uzatish liniyalari ham, 
aynan, qishloq joylar orqali o’tadi. Ularning ish sharoitlarini ta’minlab turish ham 
qishloq joylarning muhim vazifalaridan biridir. 

Shaharlarni mehnat resurslari bilan ta’minlash
ham muhim 
ahamiyatga ega. Chunki shaharlarni “shahar” qilgan, unga mehnat resurslari 
yetkazib beruvchi asosiy obyektdir. 

Shaharga xos ishlab chiqarishni hududiga joylashtirish
vazifasi orqali 
shaharga joylashtirish imkoni yo’q tarmoqlarni “o’z bag’riga oladi”. M., qazib 
oluvchi (qurilish materiallarini qazib oluvchi karyerlar, konlar) va qayta ishlovchi 
sanoatning ayrim kichik korxonalari va h.k. Bunday korxonalar o’z hajmlarining 
kichikligi sababli shahar hosil qilishga ojizlik qiladilar.

O’rmon xo’jaligi va yog’och tayyorlash
ham qishloq joylarga xos 
funksiyalardan biridir.

Tabiatni muhofaza qilish funksiyasi
tabiiy muhit va muvozanatni 
barqarorlashtirib turadi. Bu vazifani S.A.Kovalev ikki turini ajratadi:
1) tabiatni muhofaza qiluvchi maskanlar (qo’riqxonalar, buyurtmaxonalar, 
milliy bog’lar);

---