Sopol materiallarning qisqacha texnik xarakteristikasi

Koshinlash materillari. Koshinlar mustaxkam, nam o‘tkazmaydigan, sovuqqa chidamli, asosga yaxshi yopishadigan, quyosh nuri va issiqqa bardoshli, chiroyli bo‘lishi va arxitektura yodgorliklarida avval ishlatilgan koshinlariga mos tushishi zarur. Bino va inshootlarni koshinlashda koshin g‘ishtlari, bloklari va plitalari ishlatilishi mumkin. Koshin g‘ishtlari ishlatilishi mumkin. Koshin g‘ishtlari va bloklarining sirti silliq, taram-taram novli va naqshdor bo‘lishi mumkin. Koshinlash plitalari yassi, burchakbop va ravoqbop qilib ishlab chiqariladi. Kichik o‘lchamli fasad plitalarining sirtiga-ajratilgan yuzasi silliq yoki naqshdor, rangli, sirlangan va sirlanmagan devorga yopishtiriladigan tomoni o‘yiq-o‘yiq bo‘ladi. Ichki pardoz sopol materiallari suv shimmaydigan, mustaxkam, polboplari esa zarbga chidamli, yedirilishga bardoshli bo‘lishi lozim. GOST bo‘yicha 30 hilga yaqin plitalar turli o‘lchamlarda, qalinligi esa 6 mm. dan qilib ishlab chiqariladi. Polbop sopol materiallar. Polbop sopolga-g‘isht, plitalar va koshinlar kiradi. Sopol plitalar 15 turda, uchburchak, to‘rtburchak, oltiburchak, sakkizqirrali holda ishlab chiqiladi. Polga ishlatiladigan sopol plitalarning suv shimuvchanligi 4% (massa bo‘yicha), yeyiluvchanligi 0,1 g/sm2 dan oshmasliki kerak. Sopol quvurlar. Sopol quvurlar zich, zarralari uyushib qotgan, sirti sirlangan va sirlanmagan va turli o‘lchamlarda (diametri 50 dan 600mm gacha) bo‘lishi mumkin. Sopol quvurlar xom ashyosiga shamot, ba’zan kvars qumi kukuni qo‘shiladi.

quvurlar maxsus presslarda zichlashtirilib qoliplanadi. Ularning suv shimuvchanligi 9-10% atrofida. Asosiy yodgorliklari restavratsiyasida sopol asosiy material bo‘lgani uchun, zarurat bo‘lsa GOSTda ko‘rsatilmagan buyum va qismlarini maxsus sexlarda ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish lozimdir. Bu sohada ilmiy-tadqiqot ishlarini va chet ellar bilan xamkorlikni kuchaytirish zarur.