Sohaga oid lug'atlar. Глоссарий

Sohaga oid lug'atlar.Глоссарий

Tur-muаyyan yo’nаlish bo’yichа turistik хizmаtlаr mаjmui bilаn tа’minlаngаn аniq muddаtlаrdаgi turistik sаyohаt

Turistik mahsulotlar-turistik хizmаtlаr, ishlаr va tоvаrlаr

Turistik хizmаtlаr-turistik fаоliyat subyеktlаrining jоylаshtirish, оvqаtlаntirish, trаnspоrt, ахbоrоt-rеklаmа хizmаtlаrini ko’rsаtish bоrаsidаgi turistlаrning ehtiyojlаrini qоndirishgа qаrаtilgаn хizmаtlаr

Sayohatchi-odamlarning kasbi yoki kun ko‘rish manbai, yoki sayohatda ishtirok etuvchilarning turmush tarziga aylanadigan kasb turi

Turist-O‘zbekiston Respublikasining hududi bo‘ylab yoki boshqa mamlakatga sayohat qiluvchi jismoniy shaxs
Turistlar oqimi-Turistlarning shaxsiy maqsadlarini qondirish maqsadida bir joydan ikkinchi joyga tashrif buyurishi

Pansion-dam olish uyining turi yoki kurortda dam oluvchilar mehmonxonasi

Ovqatlanishning turlari-ertalabki nonushta, yarim pansion va to‘liq pansion asosida doimo turistik xizmatlar ko‘rsatish

Restoran-o‘z nomiga ega bo‘lgan, iste’molchilarga murakkab usulda tayyorlanadigan yuqori sifatli taomlar, kulinariya mahsulotlarining keng assortimenti hamda ichimliklarni taqdim etadigan eng qulay umumiy ovqatlanish korxonasi

Oshxona-umumiy ovqatlanish korxonalari orasida oshxonalar eng keng tarqalgan umumiy ovqatlanish joyi

Ekskursant-tunab qolmaydigan va ekskursiya marshrutida 24 soatdan ko‘p bo‘lmaydigan shaxsning sog‘lomlashtirish, ma’rifiy, kasbiy-amaliy, qiziqish, ko‘rish, bilish, tanishish yoki boshqa maqsadlarda sayohatga chiquvchi shaxs

Gid-sayrbon, boshlovchi, turistik ekskursiya byurosi rasmiy vakili, turistlar va sayohatchilar u yoki bu madaniy-tarixiy yodgorliklarni ko’rsatadigan, tarixini so’zlab bеradigan, shahar yoki rеgionning tabiiy va madaniy diqqatga sazovor joylari bilan tanishtiradigan kishi

Turto‘plam-iste’molchilarga guruhli yoki individual variantlar bo‘yicha taqdim etiladigan xizmatlar to‘plami

Turistik xizmat tavsifi - turistik xizmatlarning asosiy xarakteristikalari, xizmat ko'rsatish shartlari va narxi haqida ma'lumot.

Turistik xizmatlar ko'rsatuvchi - yuridik shaxs yoki iste'molchiga xizmat ko'rsatuvchi yakka tartibdagi tadbirkor.

Xizmat - pudratchining xizmat ko'rsatuvchi iste'molchi bilan bevosita aloqada bo'lgan faoliyati.

Turistik xizmatlar sifati - turistik xizmatning turistning belgilangan yoki kutilayotgan ehtiyojlarini qondirish qobiliyatini belgilovchi xususiyatlari majmui.

Muhim kamchilik - mahsulotdan (ish, xizmat) belgilangan maqsadiga muvofiq foydalanishni imkonsiz yoki qabul qilib bo'lmaydigan holga keltiradigan nuqson

Bonus(lot. bonusdan yaxshi, yaxshi) — qoʻshimcha mukofot, bonus; qo'shimcha chegirma.

Kafolat(fr. garantie) — biror narsani taʼminlovchi shart, kafolat.

Kvota(lot. kvotani solishtiring - har biriga tegishli qism, lot. quot dan - qancha) - ruxsat etilgan narsaning ulushi, qismi, normasi.

Kompensatsiya(lot. compensatio, compensare — muvozanatlash; oʻrnini toʻldirmoq) — biror narsa uchun haq, toʻlov.

Pudratchi -"shartnoma bo'yicha boshqarish" uchun shartnoma tuzgan boshqaruv kompaniyasi (firma).

Kompensatsiya chegarasi - qamrov chegarasiga qarang.

Qoplash chegarasi, sug'urtalovchining javobgarlik chegarasi (lot. limes (limit) chegara, chegara) - shartnomada belgilangan sug'urta summasi (sug'urta qoplamasi). sug'urta polisi, sug'urtalovchi sug'urta hodisasi sodir bo'lganda ta'minlash (to'lash) majburiyatini oladi.

Muhim kamchilik - mahsulotdan (ish, xizmat) belgilangan maqsadiga muvofiq foydalanishni imkonsiz yoki qabul qilib bo'lmaydigan holga keltiradigan nuqson.

Frankfurt sayohat narxini pasaytirish jadvali - turist tomonidan qayd etilgan, uni taqdim etishdagi kamchiliklarga qarab, xizmat narxini pasaytirish stavkasini (foizda) belgilovchi hujjat.

Zaxira - alohida ekotizimlarni yoki ularning tarkibiy qismlarini saqlash va tiklash uchun ajratilgan, iqtisodiy faoliyatning ayrim turlari va shakllari doimiy yoki vaqtincha taqiqlangan hudud yoki akvatoriya uchastkasi.

Ijtimoiy munosabatlar - Ijtimoiy munosabatlar

Marketing(inglizcha marketing, bozor - bozor, sotuv) - kompaniyaning o'z mahsulotlarini maksimal darajada sotishni ta'minlashga, ayirboshlash orqali ehtiyojlarni qondirishga qaratilgan faoliyatini tashkil etish va boshqarish tizimi.

Turizm geografiyasi- rekreatsion geografiyaning rekreatsiya turlaridan biri sifatida turizmni hududiy tashkil etish qonuniyatlari va omillarini va iqtisodiyotning tegishli tarmog‘ini o‘rganuvchi bo‘limi.

Qoʻllanma(frantsuz g uide) - xorijlik sayyohlarga mamlakat bo‘ylab sayohatda hamrohlik qiluvchi gid-tarjimon; marshrut bo‘yicha ularga xizmat ko‘rsatishni tashkil qiladi, ekskursiya dasturida ko‘rsatilgan xizmatlar uchun moliyaviy hisob-kitoblarni amalga oshiradi.

Botel(inglizcha qayiqdan - mehmonxona ) - xizmat ko'rsatish bo'yicha mehmonxona tipidagi korxona suv turistlari... Odatda muzsiz suv ombori qirg'og'ida joylashgan.

Brend - tovar belgisi, ma'lum bir tovar belgisi bo'lgan mahsulotning reklama, sotish va bozordagi barcha faoliyati natijasida erishadigan obro'si. Brendni qayta joylashtirish - reklama siyosatidagi o'zgarish.

Voucher - tovar va xizmatlar uchun haq to'langanligini tasdiqlovchi hujjat, uning asosida turistik tashkilotlar va xizmat ko'rsatish korxonalari o'rtasida xizmatlar va hisob-kitoblar amalga oshiriladi. Vaucherlar turlari: shaxsiy, taklifnoma vaucheri, xizmat ko'rsatish. Vaucher etkazib beruvchi va iste'molchi o'rtasida shartnoma mavjudligini tasdiqlaydi.

Inklyuziv sayohat(paketli sayohat) - turoperatorlarning kataloglarini tanlash bilan standart sayohat;

Individual sayohat (sayohat) (FIT - xorijiy mustaqil sayohat)- mijozning iltimosiga binoan turoperator tomonidan maxsus ishlab chiqilgan sayohat;

Rag'batlantiruvchi sayohat- korxona mablag'lari hisobidan o'z xodimlarining malakasini oshirish maqsadida tegishli korxonaga tashkil etilgan rag'batlantiruvchi sayohat;

Sayohat- muhim umumiy konseptual ma'noga ega bo'lgan, odamlarning vaqt va makonda harakatini va maqsadlari, yo'nalishlari va transport vositalari, vaqt oralig'idan qat'i nazar, sayohat qilayotgan shaxsni bildiruvchi atama deyiladi.

Turist - vaqtinchalik yashash joyiga (yoki joyiga) ma'lum maqsadlarda tashrif buyurgan, qabul qiluvchi davlatda haq to'lanadigan faoliyat bilan shug'ullanmasdan va ushbu davlatda kamida bir kecha-kunduz bo'lgan fuqaro.

Turizm sanoati - mehmonxonalar va boshqa joylashtirish vositalari, transport, koʻngilochar va savdo, umumiy ovqatlanish, taʼlim, biznes va boshqa maqsadlardagi obʼyektlar, turoperator va sayyohlik agentliklari faoliyati bilan shugʻullanuvchi tashkilotlar, shuningdek, ekskursiya xizmatlari va gid-tarjimonlar xizmatlarini koʻrsatuvchi tashkilotlar majmui , sayohatni (sayohatlarni) tashkil qilish va amalga oshirishda zarur bo'lgan boshqa xizmatlar.

Ekologik turizm - turizm ekskursiyaning barcha tarkibiy qismlarida ekologik texnologiyalarni joriy etish asosida turistlar uchun yashash joyi sifatida u yoki bu yovvoyi tabiatdan bevosita foydalanishga qaratilgan.

Ijtimoiy va madaniy xizmatlar - jismoniy salomatlikni saqlash va tiklashni, shaxsning ma'naviy rivojlanishini, kasbiy mahoratini oshirishni ta'minlaydigan xizmatlar. Xususan, ushbu xizmat turiga tibbiy xizmatlar, madaniy xizmatlar, turizm, ta'lim va boshqalar kiradi.

Turistlarga xizmat ko'rsatish tartibi - iste'molchi va xizmat ko'rsatuvchi provayder o'rtasida tomonlarning huquqiy, iqtisodiy va texnik munosabatlarini belgilaydigan dastlabki kelishuv.

Assalomu aleykum ustoz lug'at tashab durvadim bo'lami shu tashab durganlarim

Xizmat - pudratchining xizmat ko'rsatuvchi iste'molchi bilan bevosita aloqada bo'lgan faoliyati.

Turistlarga xizmat ko'rsatish sifati - turistlarning shartli yoki kutilayotgan ehtiyojlarini qondirish uchun xizmat ko‘rsatish sifati va xizmat ko‘rsatish madaniyati bilan tavsiflangan turistik xizmatlar xususiyatlari va xizmat ko‘rsatish jarayonlari majmui.

Turistik xizmatlar sifati - turistik xizmatning turistning belgilangan yoki kutilayotgan ehtiyojlarini qondirish qobiliyatini belgilovchi xususiyatlari majmui.

Ixtiyoriy sertifikatlash - ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini sertifikatlashtirish yuridik shaxslar va yakka tartibdagi tadbirkorlarning tashabbusi bilan ariza beruvchi va sertifikatlashtirish organi o‘rtasidagi kelishuv asosida amalga oshiriladi.

Xizmat etishmasligi - xizmat ko'rsatishning standartlarning majburiy talablariga, shartnoma shartlariga, shuningdek pudratchi yoki xizmat ko'rsatuvchi sotuvchi tomonidan taqdim etilgan ma'lumotlarga alohida nomuvofiqligi.

Muhim kamchilik - mahsulotdan (ish, xizmat) belgilangan maqsadiga muvofiq foydalanishni imkonsiz yoki qabul qilib bo'lmaydigan holga keltiradigan nuqson.

Tog' kasalligi- katta balandliklarga (3000–3500 m dan ortiq) ko'tarilishda kislorod ochligidan kelib chiqadigan og'riqli holat. Balandlik kasalligining rivojlanishiga ultrabinafsha nurlanishning ko'payishi, havoning past namligi va yuqori balandlikdagi ba'zi boshqa omillar, shuningdek, charchoq va sovutish yordam beradi.

Mehmonxona (jamoaviy turar joy, mehmonxona korxonasi)- ijara shartlarida yoki boshqa qonuniy asosda, kamida o'n xonali, fuqarolarga mehmonxona va mehmonxona xizmatlarini ko'rsatishga mo'ljallangan yagona boshqaruv (rahbarlik) ostidagi mulkiy majmuaga (ko'chmas mulkka) egalik qiluvchi yuridik shaxs yoki yakka tartibdagi tadbirkor. shunga o'xshash joylar yashash joyi. Normativ hujjatlarga muvofiq Rossiya Federatsiyasi, mehmonxonalar, shu jumladan turistik mehmonxonalar mehmonxona korxonalari tarkibiga kiradi, ular shuningdek, motellar, lagerlar, tashrif buyuruvchilar uchun yotoqxonalar va boshqa joylashtirish vositalarini o'z ichiga oladi.

Diversifikatsiya ( lat. diversus - turli + facere - qilmoq) - xilma-xillik, ko'p qirrali rivojlanish, faoliyat profilini o'zgartirish, turistik xizmatlar doirasini kengaytirish, milliy turistik resurslardan tijorat maqsadlarida foydalanish turlari

Dam olish zonasi- rekreatsion zona - aholi tomonidan an'anaviy ravishda foydalaniladigan tabiiy hudud yoki qisqa va uzoq muddatli dam olish uchun maxsus tashkil etilgan hudud. Odatda yashil zonaga joylashtiriladi. Parklar, o'rmon bog'lari va boshqa yashil maydonlar massivlari va aholi punktlari ichidagi dam olish zonalari ham ba'zan dam olish maskanlari hisoblanadi.

Kvota(lot. kvotani solishtiring - har biriga tegishli qism, lot. quot dan - qancha) - ruxsat etilgan narsaning ulushi, qismi, normasi.

Kompensatsiya(lot. compensatio, compensare — muvozanatlash; oʻrnini toʻldirmoq) — biror narsa uchun haq, toʻlov.

Litsenziyalangan faoliyat turi - rossiya Federatsiyasi hududida litsenziya talab qilinadigan faoliyat turi. Turizmda litsenziyalanadigan faoliyat turlariga quyidagilar kiradi: turoperator va sayyohlik agentliklari faoliyati, huquqlarni sotish bo'yicha faoliyat klub dam olish.

Litsenziya talablari va shartlari - litsenziat tomonidan bajarilishi majburiy bo'lgan faoliyatning alohida turlarini litsenziyalash to'g'risidagi qoidalarda belgilangan talablar va shartlar majmui.

Litsenziat- faoliyatning muayyan turini amalga oshirish uchun litsenziyaga ega bo'lgan yuridik shaxs yoki yakka tartibdagi tadbirkor.

Hamkorlik - ustav fondini shakllantirishda ishtirok etish v badallar shakli, "sheriklik shartnomasi" bo'yicha boshqaruvda ishtirok etish.

Yarim pansion - kuniga ikki marta ovqat

To'liq pansion - nonushta tushlik kechki ovqat.

Bozor segmenti - bir xil marketing rag'batlantirish to'plamiga bir xil tarzda javob beradigan iste'molchilar to'plami.

Bitim - biror narsa qilish uchun ikki tomonlama kelishuv.