Sog’liqni saqlash vazirligi ogohlantiradi

 

15 

Eng  achinarlisi, 

aqlining  gapiga  ergashishda  o’ta  chuqurlashib  ketgan  odam 

shaxsiy, ya’ni ma’naviy o’sishdan to’xtab qoladi

. Buning eng yaqqol misoli – hamma 

narsani  bilishga da’vo qilgan odamdir. U o’z bilim  va tushunchalariga shu qadar  tobe 

bo’lib qolganki, o’zgalar fikri va qadriyatlari uning uchun xato bo’lib ko’rinaveradi. 

Albatta, siz bunday odam emassiz. Bu kitob unday odam qo’liga tushsa edi, u ensasi 

qotib yoki masxaromuz kulib, kitobni yelkasidan oshirib tashlagan bo’lardi. To’g’rida – 

u shundoq ham qanday yashash kerakligini biladi, bunda unga darslik kerak emas. 

Biroq har birimizda ana shunday o’zbilarmonlik illati ozmi-ko’pmi bor. Buni tan 

olamizmi-yo’qmi,  har  birimiz  o’zgalar  fikrini  har  doim  ikkinchi  darajaga  qo’yamiz. 

Aqlingiz  hozir  “Nima  unda  boshqalarning  fikriga  qarab  yashashim  kerakmi?”  deb 

g’azablanayotganini sezib turibman. Unga qarshi men hech narsa demayman – chunki 

aqlingiz har qanday gapimni inkor qilishda davom etaveradi. 

Umuman,  men  sizning  aqlingiz  emas  –  qalbingiz  bilan  sirlashsam  degandim. 

Ammo, avval aytganimdek, aqlingiz qalbingizni yetti enli devor bilan o’rab, qamal qilib 

olgan.  Ko’nglingiz  darvozalariga  kalladek  qulf  osib,  uning  kalitini  qaysar  posbonga 

topshirgan. Shu bois ko’nglingizga yo’l topish uchun men sizning aqlingiz bilan sulhga 

bormasdan ilojim yo’q. Kalitdor posbonga aniq mantiqiy isbotlardan pora berib, uni avrab 

darvozani ochib berishga ko’ndirishga urinib ko’raman. Agar aqlingiz toqatsizlik qilib, 

meni quvib yubormasa – qalbim aytgan sirlar qalbingizga yetib borishiga ishonaman. 

Inson  aqli  u  hayotida  shu  kungacha  olgan  bilimlardan  foydalanib  ish  ko’radi. 

Bolalikda  bizning  aqlimiz  bilimga  chanqoq,  yangilikka  intiluvchan  bo’ladi.  Shuning 

uchun  kattalarni  turli-tuman  savollar  bilan  qiynab  qo’yamiz.  Ba’zida  kattalar  yosh 

bolaning savoliga javob bera olmay qoladi – bunda savolning javobi ular bilim doirasiga 

kirmaydi. 

Ulg’ayib borar ekanmiz, biz bilgan narsalar ko’payib boradi. Avval aytganimdek, 

aqlimiz bilgan narsalarini qonun qilib o’rnatib qo’yadi. Borib-borib, bunday qonunlar shu 

darajada ko’payib ketadiki, ular yangi bilimga intilish istagini yengib ketadi. Kishi o’z 

hayotiy tajribasiga shubha qilmaydi va hayotni hozirgacha bilgan narsalari doirasida tahlil 

qilib yashayveradi. 

Ammo o’ylab ko’ring. Axir, dunyo – bu 

cheksiz

 haqiqatlar makoni. 

Sathi  futbol  maydoniga  teng  oq  qog’ozni  tasavvur  qiling.  Mana  siz  uning  ustida 

yuribsiz. Qo’lingizda qalam. Qani, shu qalam bilan qog’ozga tangadek aylana chizing. 

Bo’ldimi?  Yaxshi.  Endi  uning  yoniga  koptokdek  aylana  chizing.  Buni  ham 

uddaladingizmi?  Ofarin.  Endi  katta  doshqozon  og’zidek  aylana  chizing.  Bu  ham  juda 

oson – shunday emasmi? Endi uchala aylanaga qarang – diqqat bilan qarang. 

Sizning bilimlaringiz xuddi aylanadek cheksiz katta dunyoning bir bo’lagini ajratib 

beradi.  Bilimingiz  qancha  ko’p  bo’lsa  –  qog’ozdagi  aylanangiz  shuncha  katta  demak. 

Lekin  siz  o’z  aylanangizni  chizib,  uning  hoshiyalarini  qalinlashtirib  mustahkamlab 

qo’ysangiz – aylanangiz o’sishdan to’xtaydi. 

Anglab  turganingizdek,  aylana  qancha  katta  bo’lsa,  shuncha  yaxshi.  Biroq  men 

sizga  bilim  aylanangizni  iloji  boricha  kattaroq  chizishni  emas  –  uni  o’sishdan 

to’xtatmaslikni  taklif  qilmoqchiman.  Axir,  tinimsiz  o’sib  borgan  aylana  bir  kun  kelib 

futbol maydonidan ham kattaroq bo’lib ketishi mumkin… 

---