Siyosatshunoslikka

16 
Am ir Temur (1 3 3 6 -1 4 0 5 ) // http://e-tarix.uz/shaxslar/446-Amir-Temur.
html
60

---

mustahkamlash sohasidagi faoliyatini fransuz va ingliz qirollarin- 
ing unga yozgan maktublari bilan dalillash mumkin.
Manbalarda sohibqiron Amir Temur-yorqin xislatlarga ega ekan­
ligi, xotirasi o‘tkir, shijoatli va qatiyatli, birso‘zli, zo‘r ruhiy qudrat 
egasi, salobatli inson sifatida ta’riflanadi.
Amir Temuming Osiyo, umuman jahon tarixidagi xizmatlari va 
tutgan o‘mi haqida xulosa qilib, quyidagilami ta’kidlab o ‘tish joiz- 
dir: Amir Temur Markaziy Osiyoni m o‘g ‘ullar iskanjasidan ozod 
etishda barcha yurtparvar kuchlami uyushtirib, ulami mustaqillik 
uchun kurashga yo‘naltirgan yetakchi rahbar, yerli xalqning bu so- 
hadagi orzu-umidlarini ro ‘yobga chiqishiga ulkan hissa qo‘shgan 
sarkardadir; Amir Temur ko ‘p yillar davomida mustamlaka bo‘lib, 
chet ellik hukmdorlarga bo‘ysunib kelgan Movarounnahr va Xu- 
rosonda o‘z yurti, xalqining kuch-qudratiga tayangan mustaqil 
va yagona davlat barpo etaoldi; Amir Temur ham o ‘z davriga xos 
bo‘lgan turli sabablarga binoan boshqa mamlakatlarga yurishlar 
qildi va Yevropa mamlakatlarining rivojlanishini tezlashishiga o‘z 
hissasini qo‘shdi. Rossiyani Oltin 0 ‘rda zulmidan, Yevropani Turki- 
ya tajowuzidan saqlab qoldi; Amir Temur o‘z siyosatida madaniyat, 
obodonchilik, hunarmandchilik homiysi bo‘lib taniddi. 0 ‘z siyosati 
bilan madaniy yuksalishga va turkiy tilning rivojiga keng yo‘1 ochib, 
nafaqat Markaziy Osiyoning madaniy-ma’naviy olamida, balki butun 
musulmon olami tarixida o ‘chmas iz qoldirdi va so‘nggi rivojlanishiga 
katta ta’sir ko‘rsatdi; Amir Temur qator Sharq mamlakatlari va ayniqsa, 
Yevropa mamlakatlari bilan diplomatik aloqalar o ‘matib, ular bilan 
turli savdo-sotiq, madaniy aloqalarga yanada keng y o i ochib berdi17.
Umuman, olganda Markaziy Osiyoda siyosiy ta’limotlar rivoji 
keyingi davrlarda ham davom etib, milliy davlatchilik, ijtimoiy- 
iqtisodiy, siyosiy vaziyatdan kelib chiqib, o‘ziga xos xususiyatlar 
kasb eta borgan.