Siyosatshunoslikka

70 Lynch M. The Arab Uprising: The Unfinished Revolutions o f the New
Middle East. -New York: Public Affairs. 2012.-P.304.
71 См. Фененко А. Междержавная конкуренция на Ближнем Востоке:
факты и тенденции. // Международные процессы.-Том 12.-№ 3 (3 8 ).-
2 0 14.-С.34-54
72 Sullivan С.J. Riding the Revolutionary Wave: America, The Arab Spring
and the Autumn o f 1989 //
The Washington Review o f Turkish and Eurasian Affairs. Rethink Institute.
April 2011. // http://
w w w .thew ashingtonreview.org/articles/riding-the-revolutionary-wave-
america-the-arab-springand-the-autumn-of-1989.html
219

---

“Demokratiya - faqat nazariy yoki siyosiy jarayongina bo‘lib qol- 
may, shu bilan birga xalqning turmush tarzi va uning butun ruhiyati, 
an’analari, madaniyat, psixologiyasining xususiyatlari hamdir. Siyo- 
satda demokratiyani yuqoridan tushirish mumkin. Lekin bu bilan de­
mokratiya sizu bizning amaliy hayotimizga singmaydi. Demokratiya 
jamiyatning qadriyatiga, har bir insonning boyligiga aylanmog‘i ke- 
rak. Bu esa bir zumda bo‘ladigan ish emas. Xalqning madaniyatida 
joy ololmagan demokratiya turmush tarzining tarkibiy qismi ham 
bo‘la olmaydi. Bu tayyorgarlik ko‘rish va demokratiya tamoyillarini 
o‘zlashtirishdan iborat ancha uzoq muddatli jarayondir”73.
Bugungi kunda demokratiyaning - “Sharqona demokratiya” va 
“G‘arbona demokratiya” deb atalgan shakllari haqida ham turli zid- 
diyatli mulohazalar mavjud. “Awalo, - deydi professor I.Ergashev- 
“Sharqona demokratiya” va “G‘arbona demokratiya” atamasining 
alohida-alohida ishlatilishi demokratiyaning umuminsoniy ma’no- 
mazmuniga, umum e ’tirof etilgan qadriyat sifatida uning umumiy 
mohiyatiga soya tashlamaydi. Boshqacha aytganda, -demokratiya 
(Sharqda ham, G‘arbda ham )- umum e ’tirof etilgan tushuncha. Unda 
muammo nimada? Muammo bizning nazarimizcha, - “Sharqona” 
yoki - “G‘arbona” demokratiya o‘rtasidagi farqni anglash zamirida 
yotibdi, ya’ni muammo demokratiyaning umumiy, yagona mohiyat­
iga emas, uning o‘ziga xos milliy-ma’naviy xususiyatlarini farqlash, 
e ’tirof etish bilan bog‘liq”. Demokratiyaning bu atamalarini bir-biriga 
qarama -qarshi qo‘yish yoki bir-biridan ustun qo‘yish mumkin emas74.