Siyosatshunoslikka

60 
Idirov U.Yu. Politologiya. Mavzularini interfaol o ‘rganish: o ‘quv-uslubiy
qo‘llanma. -Т.: ToshDSHI, 2010. -B .41-42.
210

---

ettirmoqdalar. Jumladan, “Vertikal demokratiya” (J. Sar-tori), “In- 
formasion demokratiya” (M. Rokar) kabi atamalar ham ilgari suril- 
moqda.
Demokratiya bugungi kunda o ‘ziga xos belgilarga ega bo‘lib, 
mazkur sabab tufayli qadrli hisoblanadi. Demokratiyaning muhim 
belgilari sifatida quyidagilarni ko‘rsatish mumkin61:
1. Xalq davlat hokimiyatini boshqarishda bevosita yoki bilvosita 
ishtirok etishi. Bevosita ishtirok etish - bunda xalq saylovlar yo‘li bi­
lan davlatning oliy vakillik yoki mahalliy vakillik organlarini shakl- 
lantiradi. Bilvosita ishtirok etish- bunda fuqarolar davlatning vakillik 
organlariga o‘z nomzodini taqdim etadi.
2. Davlatning suverenitetiga egaligi. Davlat mustaqillikka egaligi 
demokratiyaning ta’minlanishiga muhim omildir. Davlat qachonki, 
suverenitetini, ya’ni ichki va tashqi siyosatda mustaqillikka egaligini 
e’lon qilinishi bilan to‘la asosda erkinlikni ta’minlaydi.
3. Davlatda to‘la suverenitet ta’minlanishi uchun o‘z davlat ramz- 
lariga (bayrog‘i, gerbi, madhiyasi), davlat tiliga egaligi, davlatning 
poytaxtiga egaligi, chegaralaring daxlsizligi, bo‘linmasligi.
4. Hokimiyatlaming bo‘linishi prinsipiga ko‘ra davlat organlari- 
qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi, sud hokimiyatiga bo‘linishi.
5. Jamiyat va davlatning eng muhim masalalari umumiy ovozga- 
referendum o ‘tkazish yo‘li bilan hal qilinishi.
6. Davlatda fikrlar xilma-xilligi asosida siyosiy rejim Vm atish. 
Ya’ni hech qaysi mafkurani davlat mafkurasi sifatida o‘matmaslik.
7. Davlatda ijtimoiy adolat va qonuniylik o‘matilganligi. Konsti­
tutsiya va qonunlaming ustunligi so‘zsiz tan olinishi.
8. Inson huquqlarini tan olish va xalqaro andozalar miqyosida 
ro‘yobga chiqarish.
9. Demokratik huquqiy va dunyoviy davlat prinsiplarini amalga 
oshirish.
10. Ijtimoiy nizolaming oldini olishning, barqarorlik va milliy 
kelishuvni qo‘llab-quvvatlovchi huquqiy mexanizmning mavjudligi.