Siyosatshunoslik

1 Каримов И.А. Узбек халк,и хеч к;ачон, *еч кимга к;арам булмайди. Т. 13. —
Т., 2005. - В. 190-191.
223

---

iqtisodiy va siyosiy hayotning dolzarb muammolarini dadil 
ko‘tarib chiqishi kerak. Barcha ommaviy axborot vositalariga 
mulk shakli, tiraji, qamrovi hamda mavzu yo‘nalishidan qat’i 
nazar, ulaming mamlakatimiz axborot maydonida halol raqo- 
bat asosida faoliyat olib borishi uchun davlat zarur shart-sharo- 
itlami yaratib berishi lozim. Aytish mumkinki, bu — jamiyatni 
tom ma’noda demokratlashtirish garovidir.
Ommaviy axborot vositalari va huquq. 
Ommaviy axborot 
vositalari jamiyatning ayrim guruhiga emas, balki butun jam i­
yat a ’zolarining manfaatlari yo‘lida xizmat qilmog'i kerak. Bu- 
ning uchun esa u jamoatchilik nazorati ostida barcha ijtimoiy 
tabaqalar ehtiyojlarini himoya qilmog‘i lozim. Jamiyat qanchalik 
katta va turli guruhlardan iborat bo‘lsa, televideniye dasturlari- 
ni tuzishda ham shunchalik katta e’tibor va mas’uliyat zarur. 
Aholining hech bir tabaqasi bu masalada kamsitilmasligi, har 
bir kishi o ‘zini ham o‘zi mansub gumh vakili, ham dunyo ham- 
jamiyati a ’zosi sifatida his qilmog'i uchun odamlardagi diniy, 
milliy, ruhiy, yosh va boshqa tafovutlami albatta inobatga olmoq 
kerak. Bugungi ilmiy-texnik taraqqiyot yer yuzining istalgan bir 
nuqtasidagi voqelikni efirga uzatish imkonini berayotgan hozir- 
gi davrda bir sivilizatsiyani ikkinchi bir sivilizatsiyaga qarshi 
qo‘yuvchi g‘oyalaming ommaviy axborot vositalari orqali tar- 
qatilishi dunyo barqarorligiga jiddiy xavf tug‘dirishini unutmas- 
lik kerak va buni kommunikatsion siyosatda e’tiborga olish za­
rur.
Terrorizm va milliy ozodlik harakatlarini aynan bir narsa 
sifatida talqin etmaslik, din va din niqobidagi ekstremizm va 
terrorizm tafovutini anglash lozim. Albatta, bu borada ju m a- 
listik malaka va siyosiy mahorat keskin oshirilmog‘i kerak. 
O m m aviy a x b o ro t v o s ita la ri, ju m la d a n , te le v id e n iy e
umummilliy va umuminsoniy qadriyatlami shakllantirish hamda 
m u stah k am lash g a xizm at qilishi b ila n birga in so n iy at 
taraqqiyotiga xavf solayotgan jarayonlarga aholi e ’tiborini 
qaratm og‘i zarur. Ayniqsa, bunda xalqaro telek o ‘p rik lar 
televideniye faoliyatida muhim o ‘rin tutadi. Xususan, xalqaro 
munosabatlarda, sotsiologik tadqiqotlar o ‘tkazishda bu niho- 
yatda ahamiyatlidir.
224

---

Jamiyatda xolis va haqqoniy axborot tarqatishda mustaqil 
matbuotning o ‘m i beqiyos. Mustaqillik tufayli senzuraning bekor 
qilinganligi hamda ommaviy axborot vositalari sohasidagi tub 
o'zgarishlar bois bugun mamlakatimizda yuzlab gazeta-jurnal, 
o ‘nlab n ash riy o t, b ir n e ch ta axborot agentligi faoliyat 
ko‘rsatmoqda. OAV faoliyatining huquqiy asoslari, awalo, 0 ‘zbe- 
kiston Respublikasi Konstitutsiyasida, shuningdek, «Ommaviy 
axborot vositalari to ‘g‘risida»gi, «Axborot erkinligi prinsiplari 
va kafolatlari to ‘g‘risida»gi, «Jumalistlik faoliyatini himoya qilish 
to ‘g‘risida»gi kabi qonunlarda belgilab qo‘yilgan. Ularda om­
maviy axborot vositalari xodimlarining huquq va majburiyatlari 
o‘z ifodasini topgan. Jumladan, jumalistlar o‘zlariga m a’lum 
bo‘lgan m a’lumotlaming obyektivligi uchun mas’ul ekanliklari, 
ijtimoiy ahamiyatga molik axborotlarning to ‘g‘riligi hamda 
soxtalashtirilmasligi uchun javobgar ekanliklari qayd etilgan.
Xullas, bir tomondan ommaviy axborot vositalari to ‘g‘risi- 
dagi qonun siyosiy muloqotlar jarayonlarini demokratlashtirishga, 
ikkinchi tomondan esa ommaviy axborot vositalariga davlat- 
ning huquqiy jihatdan ta ’sir ko‘rsatish imkoniyatini bermoqda. 
Bu imkoniyat ommaviy axborot vositalari xodimlari, siyosat- 
chilar, davlat arboblari va rasmiy shaxslar erkinlik va oshkoralik 
sharoitida o ‘zaro munosabatlaming mushkul va nozik san’atini 
chuqur egallashlariga yordam beradi.