O‘zbekiston va jaxon xamjamiyati
XX asrning sunggi 10 yilligi jaxon tarixiga ijtimoiy dunyoqarashda, jaxon xamjamiyatining jugrofiy-siyosiy tuzilishida tub uzgarishlar davri bulib kiradi. Jaxon yangi davrga qadam quydi. Bu davrning uziga xos belgilari, bir tomondan, davlatlar va xalqlar urtasida yakinlashuv jarayonlari va xamkorliklarning kuchayishi, yaxlit siyosiy va iqtisodiy makonlarning vujudga kelishi, yagona xalqaro me’yorlar, qoidalar va andozalarga utish bulsa, ikkinchi tomondan, sotsialistik lagerning emirilishi, totalitar tuzumlarning tugatilishi, bu tuzumlar urnida yosh mustaqil davlatlarning paydo bulishidir. O‘zbekistonning mustaqillikka erishuvi uning kup asrlik qaramlik va mutelik iskanjasida yashagan xalqi xayotida tarixiy voqea buldi. SHu bilan birga uning davlat siyosatida, xalkaro maydondagi munosabatlarida xam uziga xos muxim bos?ich buldi. Avvalo, yosh, mustaqil, suveren davlatning jaxonga yuz tutishi, uni kuplab davlatlar, mamlakatlar tomonidan e’tirof etilishi, diplomatik, savdo-sotiq va bosh?a alo?alarni urnata borishi O‘zbekiston Respublikasining xalqaro maydonga chi?ishiga yul ochib berdi. O‘zbekiston ( O‘zbekiston xakida referat ) ?ulay geostrategik mavqega ega. Xozirgi Uzbekistonning xududi tarixan shunday joy bulganki, bu erda juda kup savdo yullari tutashgan, jushqin tashqi aloqalar va turli madaniyatlarning bir-birini boyitish jarayoni kechgan. Xozirgi kunda Uzbekiston uzining musta?il energetika va suv tizimlariga ega bulgan sobi? Sovet Urta Osiyosining markazida turibdi, kupgina masalalarda respublikalar urtasidagi bo?lovchi bu?in bulib xizmat ?ilmo?da va xorijiy mamlakatlar bilan munosabatlarni rivojlantirishda tobora faol rol uynamo?da.Uzbekiston musta?il Markaziy Osiyo Respublikalari orasida qoyat kata eksport imkoniyatiga ega bulgan juda muxim xomashyo-paxta va undan tayyorlangan maxsulotlarni etishtiruvchi xamda etkazib beruvchi asosiy respublikadir. O‘zbekiston respublikaning siyosiy va iqtisodiy musta?illigini ximoya ?ilish imkonini beradigan etarli potensialga ega. Er baqrining qoyat qimmatli xomashyolarga boyligi chuqur tarkibiy uzgarishlarni amalga oshirish, respublikaning jaxon bozoriga chiqishini ta’minlaydigan tarmoklarni rivojlantirish imkonini beradi. O‘zbekiston uz milliy manfaatlariga javob beradigan, mamlakatning jaxon xamjamiyatiga ?ushilishini ta’minlaydigan, milliy, mintaqaviy va jaxon xavfsizligiga kumaklashadigan tashqi siyosat yurgizmokda. Uning asosiy qoidalari Birinchi Prezident I.A.Karimovning ( I.A.Karimov xakida referat ) asarlarida, ma’ruza va nutqlarida asoslab berilgan, Uzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida ?onunlashtirilgan. “Respublika davlatning, xal?ning oliy manfaatlari, farovonligi va xavfsizligini ta’minlash maqsadida ittifo?lar tuzish, xamdustliklarga va boshqa davlatlararo tuzilmalarga kirish va ulardan ajralib chiqishi mumkin” deyiladi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 17-moddasida. O‘zbekiston Respublikasining tashqi siyosatiga quyidagi qoidalar asos ?ilib olingan: - davlatning suveren tengligi va chegaralarning daxlsizligini xurmat qilish; - boshqa davlatning ichki ishlariga aralashmaslik; - nizolarni tinch yul bilan xal qilish; - kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan taxdid qilmaslik;- inson xuquqlarini va erkinliklarini xurmatlash; - ichki milliy qonunlardan xalqaro xuquqning umume’tirof etilgan qoidalari va normalarining ustivorligini tan olish; - tajovuzkor xarbiy bloklar va uyushmalarga kirmaslik; - davlatlararo teng xuquqli va uzaro manfaatli xamkorlik. O‘zbekiston Respublikasi tashqi siyosatida tinchlik, barqarorlik, xamkorlik tamoyillari ustunlik kiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |