Sinishi qonuni (maxsus holat). Sinishi qonuni

2. Sinishi qonuni (o'tish "havo muhiti") .
1) tushayotgan nur, singan nur va tushish nuqtasida chizilgan sirt normali bir tekislikda yotadi.
2) tushish burchagi sinusining sinish burchagi sinusiga nisbati muhitning sindirish ko'rsatkichiga teng:
munosabatdan kelib chiqadiki, ya'ni - sinish burchagi tushish burchagidan kichik. Eslab qoling: havodan muhitga o'tib, sinishidan keyin nur normalga yaqinlashadi.
Sinishi ko'rsatkichi ma'lum muhitdagi yorug'lik tezligiga bevosita bog'liq. Bu tezlik yorug'likning vakuumdagi tezligidan doimo kichik bo'ladi: . Va shunday bo'ladi
Nima uchun bu sodir bo'ladi, biz to'lqin optikasini o'rganayotganda tushunamiz. Ayni paytda, keling, formulalarni birlashtiramiz. (1) va (2):
. (3)
Havoning sindirish ko'rsatkichi birlikka juda yaqin bo'lganligi sababli, havodagi yorug'lik tezligi taxminan vakuumdagi yorug'lik tezligiga teng deb taxmin qilishimiz mumkin. Buni hisobga olib, formulaga qarab. (3) , biz xulosa qilamiz: tushish burchagi sinusining sinish burchagi sinusiga nisbati havodagi yorug'lik tezligining muhitdagi yorug'lik tezligiga nisbatiga teng.

4. 
   Yorug'lik nurlarining qaytarilishi.
   

Endi nurning teskari yo'nalishini ko'rib chiqing: muhitdan havoga o'tish paytida uning sinishi. Bu erda bizga quyidagi foydali tamoyil yordam beradi.
Yorug'lik nurlarining teskariligi printsipi. Nurning traektoriyasi nurning oldinga yoki orqaga yo'nalishda tarqalishiga bog'liq emas. Qarama-qarshi yo'nalishda harakatlanayotganda, nur oldinga yo'nalishda bo'lgani kabi aynan bir xil yo'ldan boradi.
Qaytarilish printsipiga ko'ra, muhitdan havoga o'tganda, nur havodan muhitga mos keladigan o'tish paytida bo'lgani kabi bir xil traektoriya bo'ylab harakat qiladi (2-rasm) Rasmdagi yagona farq. 2-rasmdan. 1 - nurning yo'nalishi teskari tomonga o'zgargan.
Geometrik rasm o'zgarmaganligi sababli (1) formula o'zgarishsiz qoladi: burchak sinusining burchak sinusiga nisbati hali ham muhitning sinishi ko'rsatkichiga teng. To'g'ri, endi burchaklar rollarni o'zgartirdi: burchak tushish burchagiga, burchak esa sinish burchagiga aylandi.
Har qanday holatda, nur qanday o'tishidan qat'i nazar - havodan atrof-muhitga yoki atrof-muhitdan havoga - quyidagi oddiy qoida ishlaydi. Biz ikkita burchakni olamiz - tushish burchagi va sinishi burchagi; katta burchak sinusining kichikroq burchak sinusiga nisbati muhitning sinishi ko'rsatkichiga teng.

Endi biz eng umumiy holatda sinish qonunini muhokama qilishga to'liq tayyormiz.