Sinf: VII 1 dars Sana: Fan: Geometriya. Mavzu: Geometriyaning vujudga kelish tarixi. Geometrik shakllar va jismlar. Eng sodda geometrik shakllar. Nuqta, to`g`­ri chiziq va tekislik. Darsning maqsadi

Besh yulduz ichida atir gul - “5”ball.

To`rtburchak ichida lola gul - “4”ball

Uchburchak ichida chinni gul - “3”ball

2. 
   O`tgan mavzuni takrorlash va uyga vazifani so`rash.
   

O`tilgan mavzular bo`yicha savollar berib, o`quvchilarni baholayman.

1.Burchak deb nimaga aytiladi?

2.Burchak bissektrisasi deb nimaga aytiladi?

3. Burchaklarni qanday taqqoslaymiz?

3. Yangi mavzuni bayon qilish.

Har qanday burchak tayin gradus o‘lchoviga ega bo`lib, uning qiymati musbat son bilan ifodalanadi. Yoyiq burchakning gradus o‘lchovi 180° ga teng

AOB burchak 180 ta bo`lakka bo`lingan deb olamiz

1. 
   r asm.
   

A O B

Yoyiq burchakni uning tomonlari orasida yotuvchi nurlar bilan 180 ta teng burchakka bo‘lingan bo‘lsin (1-rasm). U holda ulardan bittasining burchak kattaligi bir gradusga (1° ga) teng bo‘ladi va uni gradus o‘lchov birligi sifatida olamiz. Qolgan burchaklarning gradus o‘lchovini shu birlik burchak o‘lchoviga nisbatan aniqlaymiz.

Burchaklarning gradus o‘lchovi transportir deb ataladigan asbob yordamida o‘lchanadi. Transportir bilan quyi sinflarda tanishgansiz.

Uning shkalali yuqori qismi chiziqchalar bilan 180 ta teng bo‘lakka bo‘lingan bo`lib, har bir bo‘lak bir gradusni anglatadi. AOB burchakning kattaligi 60 gradusga teng va bu AOB=60° tarzda yoziladi. Ravshanki, bir xil gradus o‘lchoviga ega burchaklar o‘zaro teng bo‘ladi.

Endi burchak o‘lchovining muhim xossasi ustida to‘xtalaylik. Aytaylik, AOB burchak berilgan bo`lib, uning tomonlari orasida yotuvchi OC nur uni ikkita AOC va COB burchaklarga ajratgan bo‘lsin (3-rasm). U holda, AOB burchakning gradus o‘lchovi AOC va COB burchaklar gradus o‘lchovlarining yig’indisiga teng bo‘ladi: AOB=AOC+COB.