Sikloalkanlarning umumiy formulasi CnH2n bu yerda n ≥ Molyar massalari m = 14n

Sikloalkanlar -molekulasida 3 ta yoki undan ko’proq uglerod atomlari bo’lgan sikllardan (xalqalar) iborat bo’lgan to’yingan uglevodorodlardir.

Sikloalkanlarning umumiy formulasi CnH2n bu yerda n ≥ 3.

Molyar massalari M = 14n

Nomlanishlarida harakterli suffiks “siklo” qo’shib o’qiladi.

Molekulasida bir xil sondagi uglerod atomlari bo’lgan to’yinmagan (alkenlar) uglevodorod bilan isomer bo’ladi.

Masalan :

Fizikaviy xossalari :

Sikloalkanlarning hammasi suvda erimaydi.

Sikloalkanlarning gomologik qatori

Bir valentli radikallarini “-an” qo’shimchasini “-il” qo’shimchasiga almashtirish yo’li bilan nomlanadi:

Alkanlarning fizik va kimyoviy xossalari. Metan.





To’yingan uglevodorodlarning gomologik qatorida uglerod atomlarining sonini ortib borishi bilan ularning fizikaviy xossalari ham o’zgaradi.Gomologik qatorda har gal CH­2 gruppasini qo’shilishi bilan sifat jihatdan oldingisidan farq qiladigan moddani olamiz.Normal uglevodorodlardan molekula tarkibiga kiruvchi uglerod atomlarining sonini ortib borishi bilan ularning suyuqlanish temperaturasi qonuniy ortib boradi.Masalan : metaning suyuqlanish temperaturasi -182,5 o C , pentadekan (C15H32) +10oCda, gektan (C100H202) esa+115,4oC da suyuqlanadi.