Щзбекистон республикаси олий ва щрта махсус таoлим вазирлиги

l to‘g‘ri chiziqning gorizontal izini yasash quyidagicha amalga oshiriladi (3.5,b-shakl):

• 
  to‘g‘ri chiziqning l₂ frontal proeksiyasini Ox o‘qi bilan kesishguncha davom ettirib, N₂= lOx nuqtani aniqlanadi;
  
• 
  N₂ nuqtadan Ox o‘qiga perpendikulyar qilib bog‘lovchi chiziq o‘tkaziladi. U l to‘g‘ri chiziq bilan kesishib to‘g‘ri chiziqning N₁ gorizontal izini beradi.
  

l to‘g‘ri chiziqning frontal izini aniqlash ham xuddi yuqoridagidek amalga oshiriladi. To‘g‘ri chiziqning gorizontal l₁ proeksiyasini Ox o‘qi bilan kesishguncha davom ettiriladi va M₁=l₁x nuqta aniqlanadi. M₁ nuqtadan Ox o‘qiga perpendikulyar qilib proeksiyalarni bog‘lovchi chiziq o‘tkaziladi va l₂ to‘g‘ri chiziqning davomi bilan kesishtiriladi. M₂=bl₂ nuqta to‘g‘ri chiziqning frontal izi hisoblanadi.

a) b)
3.5-shakl

3.3. Ikki to‘g‘ri chiziqning o‘zaro vaziyatlari

Fazoda ikki to‘g‘ri chiziq o‘zaro kesishgan, parallel va ayqash (uchrashmas) bo‘lishi mumkin.
Kesishuvchi to‘g‘ri chiziqlarning bir nomli proeksiyalari ham kesishgan bo‘ladi va kesishish nuqtalarining proeksiyalari Ox o‘qiga perpendikulyar bo‘lgan bog‘lanish chizig‘ida yotadi (3.6-shakl).
O‘zaro perpendikulyar kesishuvchi to‘g‘ri chiziqlar orasidagi to‘g‘ri burchak tomonlaridan birortasi, masalan, b||P₁ bo‘lsa, u holda bu to‘g‘ri burchak P₁ ga o‘zgarmay proeksiyalanadi (3.7-shakl).
Agar to‘g‘ri chiziqlar o‘zaro parallel bo‘lsa, ularning bir nomli proeksiyalari ham o‘zaro parallel bo‘ladi (3.8, 3.9-shakl).
Ayqash to‘g‘ri chiziqlarning kesishish nuqtalarini proeksiyalari Ox o‘qiga perpendikulyar bo‘lgan bir bog‘lovchi to‘g‘ri chiziqda yotmaydi (3.10-shakl). Ayqash to‘g‘ri chiziqlarning bir nomli proeksiyalarining kesishish nuqtalari ikki nuqtaning proeksiyasi deb tushuniladi. Bu ikki nuqta konkurent nuqtalar deyiladi. Konkurent nuqtalar yordamida proeksiyadagi shakllarning ko‘rinar-ko‘rinmasligi aniqlanadi.