Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti



Download 13,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/365
Sana30.12.2021
Hajmi13,37 Mb.
#98245
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   365
Bog'liq
[O`lmasova M 1-qism]

3 8 - rasm.

harakati  yana  ikkita  fizik  kattalik:



aylanish  davri  (T)  va  aylanish  chastotasi  v  bilan  xarakterlanadi.

Jismning  bir  marta  to'liq  aylanib  chiqishi  uchun  ketgan  vaqt 

bilan  о ‘Ichanadigan  kattalik  aylana  bo ‘ylab  harakatning  aylanish 

davri  deyiladi.

Jism ning  vaqt  birligi  ichida  to'liq  ayla n ishla ri  soni  bilan 

o ‘lchanadigan  k a tta lik   a yla n a   b o ‘yla b   h a ra ka tn in g   a ylanish 

chastotasi deyiladi.

Yuqoridagi  ta ’riflardan  ko‘rinadiki,  davr  bilan  chastota  o ‘zaro 

teskari  bog‘langan  kattaliklardir.  Shuning  u ch u n

deb yoza olamiz.

Jism   bilan  bog‘langan  aylana  radiusi  bir  davr  ichida    radian 

burchakka  burilgani  uchun  (40c)  va  (42)  form ulalarga  binoan 

burchak tezlik

со = Щ = 2



kv

, 

(43)


(41)  va  (43)  form ulalarga  ko‘ra  chiziqli  tezlik

v = 

-  2 


kv

R = сoR 

(44)


T

ekani  kelib  chiqadi.

A ylanm a  harakat  bilan  bog'liq  b o'lgan  ko‘pgina  m asalalarda 

jism ning  \a q t  davom ida  n  m arta  aylangan  hollari  uchrab  turadi. 

Bunday  hollarda  aylanish  chastotasi

75



m unosabatdan  topiladi,  bunda  n  — o ’lcham siz  kattalik,  am m o 

uning  son  qiym ati  yoniga  ayl  (aylanish)  deb  yozib  q o ‘yiladi.

SI  da bir sekundda  bir marta  to ‘la aylanadigan jism ning aylanish 

chastotasi  chastota  birligi  qilib  qabul  qilingan.  Bu  birlik  Gers  deb 

ataladi.


(42)  form ulaga  binoan

ayl 


avl

Amalda  chastotaning  — ,  —   kabi  birliklaridan  ham  foy-

min


dalaniladi.


Download 13,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   365




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish