Шошилинч педиатрия экстремал тиббиёт асослари билан

Текшириш ва ташҳислаш 
1. 
Анамнез
. Касаллик бошланиши, суюқлик қабул қилиш ва уни ахлат, пешоб ва қусуқ 
массалари билан йўқотилиши, сурункали касалликлар, дори моддаларини қабул қилишни 
ўз ичига олади. 

---

60 
2. 
Физикал текширув
. Тана вазни ва ҳарорат ўлчанади. Пульс, юрак тонлари, нафас 
сони, АҚБ, ортостатик АБ ўзгаришлари, периферик қон айланиши баҳоланади,
аускультатив текширувлар ўтказилади. Эс-ҳуши ва қорачиқларини ѐруғликка реакцияси 
баҳоланади. Текширишни даврий равишда қайтариш лозим. 
3. 
Лоборатор ва асбобли текширув
а) Артериал қонда газлар миқдори аниқланади. 
б) Умумий қон таҳлили ўтказилади 
в) Электролитлар миқдори, плазмада глюкоза, креатинин, юрак изоферментларнинг 
фаоллиги, қонда жигар ферментлари миқдори аниқланади. Токсикологик текширув 
ўтказилади. 
г) Кўкрак қафаси рентгенографиясида юрак ўлчами ва ўпкада қон айланиш баҳоланади. 
Г. Назорат 
1. ЮУС. АҚБ. нафас сони, тана ҳарорати баҳоланади ва кузатув варақасига натижалар 
ѐзилади 
а) ҳарорат 
б) нафас сони 
в) ЮУС (ЭКГ бўйича) 
г) АҚБ. Болаларда АҚБ мониторинги учун энг яхши усули - артерия катетеризацияси 
ҳисобланади. Агар буни иложи бўлмаса АҚБ ноинвазив усул билан ўлчанади (баъзан 
Доплер текширувидан фойдаланилади). 
д) суюқлик қабул қилиши ва ажратиши, ҳар соатда диурез ўлчанади, нозагастрал зонд 
орқали йўқотилган суюқлик ўлчанади. Ташҳислаш ва даволаш мақсадида амалга 
оширилган йўқотилган қон баҳоланади. 
2. Баъзида Сван-Ганца катетери қўйилади ва МВБ /ЦВД/ ўлчанади 
Д. Даволаш. 
1. Нафас йўллари ўтказувчанлигини таъминлаш. Албатта кислород тайинланади, трахея 
интубацияси ва СЎВ ни ўтказиш керак бўлади. 
2. Гиповолемияни бартараф қилиш. Юрак етишмовчилиги бўлмаганда тезда изотоник 
эритма юборилади (физиологик эритма ѐки Рингер лактат) 10-20 мл/кг в/и ѐки суяк ичига 
оқим билан. 
а) Агар аҳволи яхшиланмаса, давони давом эттришдан олдин марказий венага катетер 
ўрнатилади. 
1) Агар МВБ 5 мм см ус. дан кам бўлса, суюқликни МВБ 5 мм см. ус дан ошгунча 
юборилади. 
2. Агар МВБ 5 см см.ус. дан кўп бўлса, қуйидаги чора тадбирлар ўтказилади 

---

61